Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, οι αλλεργίες αποτελούν ένα τεράστιο πρόβλημα δημόσιας υγείας αφού προσβάλλουν περισσότερους από 2 στους 5 ανθρώπους παγκοσμίως. Εκτιμάται ότι μέχρι το 2050 οι αλλεργικές παθήσεις θα επηρεάζουν τις ζωές περισσότερων από ενός δισεκατομμυρίων ανθρώπων παγκοσμίως.
Ο Αλλεργιολόγος Δρ. Κωνσταντίνος Πεταλάς, μέσα από 12 ερωτήσεις και απαντήσεις, μας ενημερώνει για όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε για τις αλλεργίες.
1.Πόσο συχνές είναι οι αλλεργίες;
Αλλεργική προδιάθεση (ατοπία) εμφανίζει 1 στους 3 ανθρώπους. Η αλλεργική ρινίτιδα αφορά στο 20-25 %,το αλλεργικό άσθμα στο 10% η οξεία κνίδωση και στο 25% του γενικού πληθυσμού.
2.Γιατί έχουν αυξηθεί τόσο πολύ οι αλλεργίες;
Οι αλλεργίες έχουν αυξηθεί ιδιαίτερα στις Δυτικού τύπου κοινωνίες όπως είναι και η ελληνική. Η πιο αποδεκτή θεωρία είναι αυτή της «Υγιεινής» η οποία και ουσιαστικά αναφέρει ότι η αλλαγή του περιβάλλοντος αφενός, η ροπή του περιβάλλοντος που ζούμε αφετέρου (πιο αποστειρωμένο, περισσότερα εμβόλια, περισσότερα αντιβιοτικά) στρέφει το ανοσοσποιητικό σε άλλους δρόμους του ανοσοποιητικού μας συστήματος, προς τις αλλεργίες δηλαδή.
3.Ποιες ουσίες ευθύνονται για τις αλλεργίες;
Οι ουσίες που προκαλούν τις αλλεργίες ονομάζονται αλλεργιογόνα και μπορεί να είναι αεροαλλεργιογόνα, τροφικά, φαρμακευτικά, δηλητήρια υμενοπτέρων.
4.Μπορεί να εντοπιστεί το αίτιο των αλλεργιών;
Στη συντριπτική πλειοψηφία των περιστατικών ναι. Πλέον τα διαγνωστικά εργαλεία που έχει ο αλλεργιολόγος στα χέρια του είναι πολλά. Σε κάθε περίπτωση η άποψη ότι δεν βρίσκουμε σε τι οφείλονται οι αλλεργίες είναι ένας μύθος.
5.Ποια εποχή του χρόνου εμφανίζονται οι περισσότερες αλλεργίες;
Υπάρχει η γενική πεποίθηση ότι επειδή την άνοιξη οι αλλεργίες αυξάνονται τον χειμώνα δεν υπάρχουν. Όμως κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Οι αλλεργίες τους χειμερινούς μήνες είναι πολλές και παρουσιάζουν ιδιαιτερότητες Υπάρχει μια ισχυρή αλληλεπίδραση με τις ιογενείς λοιμώξεις του αναπνευστικού που κάνουν θραύση αυτή την εποχή. Έχει αποδειχθεί ότι οι αλλεργικοί ασθενείς υποδέχονται πολύ πιο ευπρόσδεκτα τους ιογενείς παράγοντες, η περίοδος που πάσχουν είναι συνήθως μεγαλύτερη των υπολοίπων ανθρώπων ενώ κα τα συμπτώματα τους είναι πολύ πιο έντονα. Τους χειμερινούς μήνες υπάρχουν αλλεργιογόνα στην ατμόσφαιρα όπως τα ακάρεα, οι μύκητες και τα επιθήλια οικοσίτων. Επίσης οι γύρεις του κυπαρισσιού θα εμφανιστούν τέλος Ιανουαρίου ενώ πολλές χρονιές οι γύρεις της παριετάρια (περδικάκι) από Φεβρουάριο.
6.Είναι οι αλλεργίες κληρονομικές;
Σε κάποιες αλλεργίες όπως η αλλεργική ρινίτιδα, το αλλεργικό άσθμα, η ατοπική δερματίτιδαη κληρονομικότητα παίζει ρόλο όχι όμως αποκλειστικό. Εάν ο ένας γονιός έχει ένα από τα παραπάνω νοσήματα το παιδί του έχει αυξημένη πιθανότητα εκδήλωσης κατά 30% ενώ αν συμβαίνει και στους δύο γονείς κατά 50%.
7.Τι επιπτώσεις μπορεί να έχουν οι αλλεργίες στη ζωή μας;
Οι επιπτώσεις μπορεί να αφορούν μόνο την ποιότητα ζωής μας όπως στη χρόνια κνίδωση, να είναι δυνητικά επικίνδυνες όπως στο άσθμα ή δυνητικά θανατηφόρες όπως στην συστηματική αναφυλαξία.
8.Τι είναι το αλλεργικό σοκ;
Το αλλεργικό σοκ είναι συστηματική αναφυλακτική αντίδραση του οργανισμού μετά από έκθεση σε αντίστοιχο αλλεργιογόνο. Αποτελεί απειλητική κατάσταση για τη ζωή του ασθενούς καθώς είναι ταχύτατης έναρξης (λεπτά έως μερικές ώρες) και συνήθως συμμετέχουν πολλά οργανικά συστήματα (δέρμα-βλεννογόνοι 90%, αναπνευστικό 65%, λάρυγγας 25%, πεπτικό 25%, καρδιαγγειακό 30%).
9.Θεραπεύονται οι αλλεργίες;
Όλες οι αλλεργίες αντιμετωπίζονται επιτυχώς. Οι περισσότερες από αυτές υπάρχει δυνατότητα να θεραπευθούν οριστικά. Κλασσικά παραδείγματα αποτελούν η αλλεργική ρινίτιδα, το αλλεργικό διαλείπων και ήπιο επίμονο άσθμα μέσω της ανοσοθεραπείας. Επίσης, μέσω της ανοσοθεραπείας θεραπεύεται η αλλεργία στη σφήκα και τη μέλισσα. Πολλές μορφές κνίδωσης μέσω ανοσορυθμιστικών παραγόντων που τροποποιούν τη φυσική πορεία της νόσου.
10.Τι είναι τα δερματικά τεστ για τις αλλεργίες;
Οι δερμοαντιδράσεις δια νυγμού (γνωστά σαν δερματικά tests) είναι το κύριο διαγνωστικό εργαλείο των αλλεργικών παθήσεων. Είναι απόλυτα ασφαλής και ανώδυνη μέθοδος ενώ η διαγνωστική ευαισθησία ξεπερνά το 90%. Τα tests είναι επιδερμικά όσον αφορά τη διαγνωστική προσέγγιση της αλλεργικής ρινίτιδας, επιπεφυκίτιδας και του άσθματος όπως επίσης της τροφικής αλλεργίας και της ατοπικήςδερματίτιδος. Στην τροφική αλλεργία είναι πολύ σύνηθες να πραγματοποιηθούν επιπλέον tests στην ίδια την τροφή (pricktoprick) Όσον αφορά στην αλλεργία στη μέλισσα και τη σφήκα όπως επίσης και τα φάρμακα εκτός από επιδερμικές δοκιμασίες διενεργούνται και ενδοδερμικές.
11.Ποια φάρμακα χορηγούνται για τις αλλεργίες;
Τα φάρμακα που κατά βάση χρησιμοποιούνται για τη συμβατική θεραπευτική αντιμετώπιση των αλλεργιών είναι τα αντιισταμινικά, τα στεροειδή (κορτιζονούχα) σπρέι και τα βρογχοδιασταλτικά. Επιπλέον φυσικά των συμβατικών φαρμάκων χρησιμοποιούνται τα ανοσοθεραπευτικά εμβόλια και τα μονοκλωνικά αντισώματα.
12.Τι είναι η ανοσοθεραπεία;
Η ανοσοθεραπεία αποτελεί θεραπεία εκρίζωσης της αλλεργίας. Οι ενδείξεις της είναι η αλλεργική ρινίτιδα, επιπεφυκίτιδα και άσθμα που οφείλεται σε ευαισθητοποίηση σε αεροαλλεργιογόνα. Επίσης ένδειξη αποτελεί η ευαισθησία στο δηλητήριο της σφήκας και της μέλισσας. Όταν λέμε θεραπεία εκρίζωσης εννοούμε ότι η αντιμετώπιση στοχεύει στην αιτία του προβλήματος, σκοπεύει δηλαδή στην εξάλειψη της αλλεργίας και όχι στον απλό έλεγχό της. Γενικώς η ανοσοθεραπεία αποτελεί ένα πολύ σπουδαίο θεραπευτικό όπλο στα χέρια του αλλεργιολόγου εφόσον τηρούνται όλα τα απαιτούμενα μέτρα.
