Η πυελονεφρίτιδα είναι ένας τύπος λοίμωξης του ουροποιητικού συστήματος, η οποία μπορεί να εκδηλωθεί σε έναν ή και τους δύο νεφρούς. Η λοίμωξη συνήθως ξεκινάει από την ουρήθρα ή την ουροδόχο κύστη και κατευθύνεται προς τα νεφρά.
Η πυελονεφρίτιδα μπορεί να είναι οξεία ή χρόνια. Η οξεία χαρακτηρίζεται από σοβαρή φλεγμονή του νεφρού με θορυβώδη συμπτώματα. Η χρόνια πυελονεφρίτιδα εμφανίζεται μετά από υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις ή νεφροπάθειες και εκδηλώνεται με πιο ήπια συμπτώματα αλλά πιο μακράς διάρκειας.
Εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία, η πυελονεφρίτιδα μπορεί να προκαλέσει μόνιμη βλάβη στα νεφρά ή να εξαπλωθεί στην κυκλοφορία του αίματος, προκαλώντας μια απειλητική για τη ζωή λοίμωξη.
Όπως και οι απλές ουρολοιμώξεις, έτσι και η πυελονεφρίτιδα προσβάλλει πιο συχνά τις γυναίκες από τους άντρες. Με την έγκαιρη διάγνωση και την κατάλληλη αγωγή είναι σχεδόν πάντα μια ιάσιμη νόσος.
Τα αίτια
Η πυελονεφρίτιδα προκαλείται από βακτήρια ή από ιό που μολύνει τους νεφρούς. Το βακτήριο Escherichia coli (Ε. Coli) είναι συνήθως αυτό που ευθύνεται για τις περισσότερες λοιμώξεις από πυελονεφρίτιδα.
Σε κάποιες περιπτώσεις η πυελονεφρίτιδα προκύπτει από ακατάλληλη ή λανθασμένη χρήση ή δόση φαρμάκου/ αντιβιοτικού ή αντίσταση σε αντιβιοτικά, η οποία οδηγεί σε υποτροπιάζουσα ή προοδευτική λοίμωξη.
Άλλη συχνή αιτία πυελονεφρίτιδας είναι η ανεπαρκής θεραπεία υποκείμενων καταστάσεων, όπως για παράδειγμα πέτρες στα νεφρά ή αποφράξεις, οι οποίες εμποδίζουν τη βακτηριακή κάθαρση.
Παράγοντες κινδύνου που αυξάνουν τις πιθανότητες εκδήλωσης πυελονεφρίτιδας είναι:
-Το φύλο: οι γυναίκες είναι πιο ευπαθείς στην πυελονεφρίτιδα.
-Η εγκυμοσύνη: oι έγκυες γυναίκες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης πυελονεφρίτιδας.
-Η απόφραξη της ουροδόχου κύστης από κάποια πέτρα, από ανωμαλία στη δομή της κύστης ή λόγω διoγκωμένου προστάτη στους άνδρες.
-Το ασθενές ανοσοποιητικό σύστημα, ως συνέπεια ιατρικών καταστάσεων.
-Η χρήση καθετήρα ούρων για μεγάλο χρονικό διάστημα.
-Οι ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη καθώς είναι περισσότερο επιρρεπείς στην ανάπτυξη λοιμώξεων.
Συμπτώματα
Η πυελονεφρίτιδα συνήθως εκδηλώνεται με συμπτώματα παρόμοια με αυτά της απλής ουρολοίμωξης, δηλαδή με συχνουρία και δυσουρία. Εάν όμως η μόλυνση εξαπλωθεί στο νεφρό, η κατάσταση γίνεται πιο σοβαρή και παρουσιάζονται επιπλέον συμπτώματα, όπως:
-Ξαφνικός πυρετός.
-Ρίγη.
-Εμετός, ναυτία.
-Πόνος στην περιοχή του νεφρού, τη πλάτη, τα πλευρά, τη βουβωνική χώρα και την κοιλιά.
-Έντονος πόνος ή αίσθημα καύσου κατά την ούρηση.
-Δύσοσμα ή νεφελώδη ούρα, ούρα που περιέχουν πύον ή αίμα.
-Γενικευμένη αδυναμία, κούραση.
-Λήθαργος και σύγχυση κυρίως στους ηλικιωμένους.
Αν υπάρχουν συμπτώματα πυελονεφρίτιδας σε συνδυασμό με αιματουρία ή ναυτία και έμετο, τότε ζητήστε άμεση ιατρική φροντίδα, καθώς αν αμεληθεί η προχωρημένη λοίμωξη στα νεφρά μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές έως και απειλητικές για τη ζωή επιπλοκές.
Διάγνωση
Η διάγνωση της πυελονεφρίτιδας προκύπτει με βάση την κλινική εικόνα, την κλινική εξέταση, τις εξετάσεις αίματος και τη γενική ούρων. Η καλλιέργεια ούρων θα εντοπίσει το μικρόβιο και το αντιβιόγραμμα θα καθορίσει την αντιβίωση που θα πρέπει να χορηγηθεί στον ασθενή.
Ο απεικονιστικός έλεγχος με υπερηχογράφημα νεφρών είναι επίσης πολύ σημαντικός για να αποκλειστεί η πιθανότητα λιθίασης, απόφραξης του νεφρού ή κάποιας ανατομικής ανωμαλίας στην ουροδόχο κύστη. Μπορεί επίσης να ζητηθεί από το γιατρό αξονική τομογραφία, η οποία δίνει παρόμοιες πληροφορίες με το υπερηχογράφημα αλλά με μεγαλύτερη λεπτομέρεια.
Στις γυναίκες, μια γυναικολογική εξέταση μπορεί να είναι απαραίτητη, προκειμένου να αποκλειστούν άλλες παθήσεις με παρόμοια συμπτώματα, όπως η φλεγμονώδης νόσος της πυέλου.
Θεραπεία
Η πυελονεφρίτιδα, αν και είναι μια σοβαρή λοίμωξη, εάν διαγνωστεί έγκαιρα αντιμετωπίζεται επιτυχώς με τη χρήση αντιβιοτικών φαρμάκων που χορηγούνται για τουλάχιστον 10 -14 ημέρες. Μετά το τέλος της θεραπείας είναι σημαντικό να επαναλαμβάνεται η καλλιέργεια ούρων 7-10 μέρες αργότερα. Σύμφωνα με τους ειδικούς, περίπου το 10% των λοιμώξεων θα υποτροπιάσουν. Σε ορισμένες περιπτώσεις, εκτός από τη χορήγηση των αντιβιοτικών, ίσως να χρειαστεί και κάποια επεμβατική πράξη για την αντιμετώπιση του αιτίου.
Εάν η πυελονεφρίτιδα δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα και σωστά μπορεί να προκαλέσει μόνιμη βλάβη στα νεφρά ή τα βακτήρια να εξαπλωθούν στην κυκλοφορία του αίματος και να προκαλέσουν μια επικίνδυνη μόλυνση, η οποία ονομάζεται ουροσήψη.
