Η λέξη αποτοξίνωση είναι ευρέως διαδεδομένη σε όσους ασχολούνται με δίαιτες και αδυνάτισμα. Δίαιτες αποτοξίνωσης είναι διαθέσιμες σε περιοδικά, εφημερίδες, βιβλία ακόμα και στο διαδίκτυο.
Πρακτικά, η μέθοδος της αποτοξίνωσης περιορίζει σημαντικά την ενεργειακή πρόσληψη με αποτέλεσμα να οδηγεί σε ταχεία απώλεια βάρους. Η παρατεταμένη στέρηση πρωτεΐνης και ενέργειας οδηγούν στον καταβολισμό των μυών του σώματος και στην παραγωγή κετονών οι οποίες προκαλούν ναυτία, αδυναμία και εκνευρισμό. Αποτέλεσμα; Έλλειψη ενέργειας, ζαλάδες και κακή διάθεση. Επίσης το βάρος που χάνεται κατά την αποτοξίνωση δεν είναι λίπος αλλά υγρά, γλυκογόνο (η αποθήκη υδατανθράκων του σώματός μας) και μυς. Γι’ αυτό και η διακοπή της σχεδόν πάντα συνοδεύεται με επαναπρόσληψη του χαμένου βάρους και μάλιστα σε βάρος της μυϊκής μάζας.
Φυσικά, ορισμένα χαρακτηριστικά της αποτοξίνωσης όπως η πρόληψη φρούτων και λαχανικών, η επαρκής πρόσληψη υγρών και η αποφυγή του καπνίσματος, του αλκοόλ και τροφίμων πλούσιων σε λίπος και ζάχαρη αποτελούν στοιχεία αποδεκτά και επιθυμητά. Όμως οι δίαιτες αποτοξίνωσης δεν περιορίζονται εκεί αλλά προχωρούν σε αυστηρούς περιορισμούς που συχνά περιλαμβάνουν τον αποκλεισμό ολόκληρων ομάδων τροφίμων. Μάλιστα επειδή είναι ιδιαίτερα στερητικές, δε βοηθούν το άτομο να αλλάξει συμπεριφορά και να υιοθετήσει μακροπρόθεσμα υγιεινές διατροφικές συνήθειες. Επίσης η χρήση καθαρτικών φαρμάκων ενέχει σοβαρούς κινδύνους και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να συστήνεται σε περιπτώσεις όπου το άτομο απλά θέλει να «αποτοξινωθεί» με δική του πρωτοβουλία.
Ως ένα βαθμό τοξικές ουσίες συσσωρεύονται αναπόφευκτα στο σώμα μας σαν αποτέλεσμα του σύγχρονου τρόπου ζωής, όμως οι παραπάνω δίαιτες σίγουρα δεν οδηγούν σε απομάκρυνσή τους. Αντίθετα, δημιουργούν μια σύντομη αυταπάτη «κάθαρσης» του σώματος με ενδεχόμενες επικίνδυνες συνέπειες για την υγεία. Η υιοθέτηση ενός τρόπου ζωής με ισορροπημένη διατροφή, επαρκή φυσική δραστηριότητα και αποφυγή πρακτικών όπως το κάπνισμα και η κατάχρηση αλκοόλ, αν και λιγότερο «μαγικές» μέθοδοι, αποτελούν τον ασφαλέστερο και πιο σίγουρο τρόπο διατήρησης της υγείας μας.
Μαρία Κολοτούρου
Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, MSc
