spot_imgspot_img

Ιός του Δυτικού Νείλου

Ατομικά μέτρα προστασίας από την επικίνδυνη λοίμωξη

Η λοίμωξη από τον ιό του Δυτικού Νείλου (West Nile virus) είναι ένα νόσημα που μεταδίδεται κυρίως από το τσίμπημα μολυσμένου κουνουπιού και προσβάλλει τόσο τα ζώα όσο και τον άνθρωπο. Ο ιός ονομάσθηκε έτσι γιατί αναγνωρίσθηκε για πρώτη φορά στην επαρχία του Δυτικού Νείλου, στην Ουγκάντα, το 1937.

Η κύρια δεξαμενή του ιού στη φύση είναι ορισμένα είδη πτηνών. Ο ιός έρχεται σε μία περιοχή με μολυσμένα άγρια μεταναστευτικά πτηνά. Στη συνέχεια μεταδίδεται στα κουνούπια της περιοχής και σε τοπικούς πληθυσμούς -κυρίως άγριων- πτηνών. Τα κουνούπια μολύνονται όταν τρέφονται από τα μολυσμένα πτηνά. Αν και μπορεί να μολυνθούν από τον ιό πολλά γένη και είδη κουνουπιών, τα κουνούπια του γένους Culex («κοινά» κουνούπια) φαίνεται να είναι οι πιο σημαντικοί διαβιβαστές για τη διατήρηση και μετάδοση του ιού στη φύση και τη μετάδοσή του σε ανθρώπους. Ο ιός δεν μεταδίδεται άμεσα από άτομο σε άτομο μέσω της συνήθους κοινωνικής (π.χ. άγγιγμα, φιλί), σεξουαλικής ή άλλης επαφής.

Σύμφωνα με την επιδημιολογική επιτήρηση που έχει πραγματοποιήσει  ο ΕΟΔΥ από το 2010 που πρωτοεμφανίστηκε στην Ελλάδας ο ιός του Δυτικού Νείλου έως σήμερα, έχουν καταγραφεί 1.402 επιβεβαιωμένα κρούσματα, εκ των οποίων 1.003 με προσβολή του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος και 196 θάνατοι.

Ποια συμπτώματα θα πρέπει να σας ανησυχήσουν

Μετά το τσίμπημα του μολυσμένου κουνουπιού μεσολαβούν συνήθως 2 έως 14 ημέρες μέχρι την εμφάνιση των συμπτωμάτων. Το 80% των ατόμων που μολύνονται παραμένουν ασυμπτωματικοί, το 20% εμφανίζουν ήπια νόσο, ενώ λιγότεροι από 1 στους 100 ασθενείς  εμφανίζουν σοβαρή κλινική νόσο ν που προσβάλλει το κεντρικό νευρικό σύστημα  προκαλώντας εγκεφαλίτιδα, μηνιγγίτιδα ή οξεία χαλαρή παράλυση.

Κατά την ήπια νόσο μπορεί να εμφανίσετε συμπτώματα όπως πυρετό, πονοκέφαλο, γενικευμένη αδυναμία/καταβολή, πόνους στους μυς και τις αρθρώσεις (εικόνα γριπώδους συνδρομής), ενώ επίσης μπορεί να παρουσιασθούν συμπτώματα από το γαστρεντερικό σύστημα (ναυτία, έμετοι, διάρροιες, ανορεξία, κοιλιακός πόνος), δερματικά εξανθήματα και διόγκωση των λεμφαδένων.

Τα συμπτώματα της σοβαρής μορφής της νόσου μπορεί να περιλαμβάνουν πυρετό, πονοκέφαλο, δυσκαμψία αυχένα, διαταραχές επιπέδου συνείδησης και συμπεριφοράς (απάθεια, λήθαργο, αποπροσανατολισμό, σύγχυση, κώμα), νευρολογικά συμπτώματα (αστάθεια, διαταραχές βάδισης και κινητικότητας, τρέμουλο, σπασμούς, παραλύσεις), σοβαρή μυϊκή αδυναμία, διαταραχές όρασης.

Στην ήπια μορφή της νόσου, τα συμπτώματα συνήθως υποχωρούν σε λιγότερο από μία εβδομάδα,  χωρίς να αφήσουν κατάλοιπα, αν και ορισμένα συμπτώματα (π.χ. υπερβολική κόπωση, κεφαλαλγία, μυαλγίες, διαταραχές συγκέντρωσης) μπορεί ενίοτε να παραμείνουν για εβδομάδες ή μήνες.

Στη σοβαρή μορφή της νόσου που προσβάλλει το κεντρικό νευρικό σύμπτωμα (εγκεφαλίτιδα, οξεία χαλαρή παράλυση), τα συμπτώματα της οξείας φάσης μπορεί να διαρκέσουν μερικές εβδομάδες, ενώ μετά μπορεί να παραμείνουν μακροχρόνια υπολειπόμενα νευρολογικά ελλείμματα ή διαταραχές (π.χ. παραλύσεις, διαταραχές κινητικότητας, κεφαλαλγία, χρόνια κόπωση).

Σοβαρή νόσος μπορεί να συμβεί σε ανθρώπους κάθε ηλικίας, ωστόσο η μεγάλη ηλικία (>50 ετών) είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας κινδύνου για σοβαρή νόσο και θανατηφόρο κατάληξη. Επίσης, οι πιο σοβαρές εκδηλώσεις εμφανίζονται συνήθως σε ανοσοκατασταλμένους ασθενείς και γενικά σε άτομα με χρόνια υποκείμενα νοσήματα.

Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία για τη λοίμωξη από τον ιό του Δυτικού Νείλου. Στις ηπιότερες περιπτώσεις ο πυρετός και τα άλλα συμπτώματα περνούν μόνα τους, ενώ στα πιο σοβαρά περιστατικά που χρειάζεται να νοσηλευθούν χορηγείται υποστηρικτική θεραπεία (χορήγηση ενδοφλέβιων υγρών, πιθανή εισαγωγή σε μονάδα εντατικής θεραπείας για μηχανική αναπνευστική υποστήριξη ).

Καθώς η επιδημιολογία του ιού είναι σύνθετη και καθορίζεται από πολλούς παράγοντες, οι περιοχές κυκλοφορίας του ιού και οι περιοχές εμφάνισης κρουσμάτων κατά την τρέχουσα περίοδο 2022 (και σε κάθε περίοδο μετάδοσης) δεν μπορούν να προβλεφθούν με ασφάλεια. Η επιδημιολογική επιτήρηση της νόσου, η έγκαιρη εφαρμογή κατάλληλων ολοκληρωμένων προγραμμάτων διαχείρισης κουνουπιών και η λήψη μέτρων ατομικής προστασίας από τα κουνούπια αποτελούν διεθνώς τα πλέον ενδεδειγμένα μέτρα για την πρόληψη και τον έλεγχο της νόσου.

Σύμφωνα με τις οδηγίες που εξέδωσε ο ΕΟΔΥ, για να προστατευθείτε από τα τσιμπήματα των κουνουπιών και να μειώσετε τον πληθυσμό τους γύρω από το σπίτι σας, είναι αναγκαία η τήρηση ατομικών μέτρων προστασίας, όπως:

  • Αντικουνουπικά πλέγματα (σήτες που εμποδίζουν την δίοδο κουνουπιών) στα ανοίγματα του σπιτιού (π.χ. παράθυρα, φεγγίτες, αεραγωγούς τζακιού). Απαιτείται περιοδικός έλεγχος και συντήρησή τους.
  • Χρήση κουνουπιέρας κατά τη διάρκεια του ύπνου, ιδίως σε περιοχές με μεγάλους πληθυσμούς κουνουπιών ή σε περιπτώσεις που αντενδείκνυται η χρήση άλλων προστατευτικών μέσων (όπως σε μικρά βρέφη). Σιγουρευτείτε ότι δεν έχει εγκλωβιστεί κουνούπι στην κουνουπιέρα.
  • Κατάλληλα  ενδύματα που καλύπτουν όσο περισσότερο γίνεται το σώμα (μακριά μανίκια και παντελόνια, ανοιχτόχρωμα και φαρδιά ρούχα).
  • Χρήση εντομοκτόνων στον αέρα που περιέχουν πυρεθρινοειδή ( π.χ περμεθρίνη). Κυκλοφορούν στο εμπόριο στις εξής μορφές: αερόλυμα (αεροζόλ), ταμπλέτες, εξατμιζόμενο διάλυμα, σπιράλ («φιδάκια») κλπ. Δεν πρέπει να εφαρμόζονται στο δέρμα. Σε όλες τις περιπτώσεις θα πρέπει να τηρούνται αυστηρά οι οδηγίες χρήσης του σκευάσματος ή της συσκευής.
  • Χρήση ανεμιστήρων ή κλιματιστικών. Ο δροσερός αέρας μειώνει τη δραστηριότητά των κουνουπιών, αλλά δεν τα σκοτώνει. Η χρήση ανεμιστήρων (ιδίως οροφής) δυσχεραίνει την προσέγγιση των εντόμων.
  • Καλό κούρεμα γρασιδιού, θάμνων, φυλλωσιών (σημεία που βρίσκουν καταφύγιο ενήλικα κουνούπια).
  • Χρήση λαμπτήρων κίτρινου χρώματος για το φωτισμό εξωτερικών χώρων (προσελκύουν λιγότερο τα κουνούπια).
  • Απομάκρυνση του στάσιμου νερού από λεκάνες, βάζα, γλάστρες, παλιά λάστιχα, υδρορροές και άλλα μέρη του κήπου, ώστε να μην έχουν πρόσβαση τα κουνούπια σε λιμνάζοντα νερά που αποτελούν σημεία εναπόθεσης των αυγών τους.
  • Πότισμα κατά προτίμηση τις πρωϊνές ώρες.
  • Προσοχή κατά τις σημαντικότερες ώρες έκθεσης στα τσιμπήματα. Τα περισσότερα είδη κουνουπιών που μεταφέρουν τον ιό εμφανίζουν μεγαλύτερη δραστηριότητα και τσιμπούν κυρίως από το σούρουπο μέχρι το χάραμα.
  • Συχνά λουτρά καθαριότητας για την απομάκρυνση του ιδρώτα.

Ενόψει της έναρξης της περιόδου ανάπτυξης και κυκλοφορίας των κουνουπιών, οι ειδικοί του ΕΟΔΥ επισημαίνουν ότι τα ατομικά μέτρα προστασίας από τα κουνούπια πρέπει να τηρούνται αυστηρά από όλους, ενώ ιδιαίτερη συνέπεια στην τήρηση των ενδεικνυόμενων μέτρων προστασίας απαιτείται σε ομάδες υψηλού κινδύνου για σοβαρή νόσο (π.χ. άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, άτομα με υποκείμενα νοσήματα ).

Στην ιστοσελίδα του ΕΟΔΥ, μπορείτε να βρείτε πιο αναλυτικές πληροφορίες για τα μέτρα προστασίας από τα κουνούπια (https://eody.gov.gr/disease/ios-toy-dytikoy-neiloy/) και τον ιό του Δυτικού Νείλου.

 

Προηγούμενο άρθροΗ νόσος του Alzheimer
Επόμενο άρθρο4 Μύθοι για το τεχνητό μαύρισμα
spot_imgspot_img

Σχετικά Άρθρα

spot_img

Τελευταία Άρθρα

Βαγγέλης Αυγουλάς: Δεν βλέπω, βλέπεις όμως εσύ: Θέλεις να με βοηθήσεις;

O Βαγγέλης Αυγουλάς Πρόεδρος της Α.Μ.Κ.Ε. «Με Άλλα Μάτια» Εκπρόσωπος στην Ελλάδα της Διεθνούς Οργάνωσης Views δίνει χρήσιμες συμβουλές για όσους θέλουν να βοηθήσουν άτομα με προβλήματα όρασης 

Παγκόσμια Ημέρα Λευκού Μπαστουνιού

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Λευκού Μπαστουνιού, ας δούμε ορισμένα ενδιαφέροντα στοιχεία.

Όλα όσα θέλετε να μάθετε για τον στραβισμό

Γράφει ο Ευάγγελος Δρίμτζιας, Χειρουργός Παιδοφθαλμίατρος MD, PhD, FRCOph, Ειδικός σε Στραβισμό Παίδων – Ενηλίκων Τι είναι ο στραβισμός;