Γράφει ο Ιωάννης Γιαννάκης, Οφθαλμίατρος – Χειρουργός Laser https://www.igiannakis.gr/
Η ξηροφθαλμία (dry eye syndrome) αποτελεί μια πολύ συχνή χρόνια οφθαλμική πάθηση με πολλούς ενοχοποιητικούς παράγοντες και εμφανίζεται σε ποσοστό 25 με 30% του πληθυσμού. Επηρεάζει την καθημερινότητα πολλών ανθρώπων σε όλες τις ηλικίες προκαλώντας ερεθισμό και διαταραχές της όρασης.
Τα δάκρυα δημιουργούν μια υδάτινη ασπίδα προστασίας στον οφθαλμό και τον διατηρούν ενυδατωμένο. Με την πάροδο της ηλικίας οι δακρυικοί αδένες δεν παράγουν αρκετά δάκρυα για τις ανάγκες της υδάτινης στιβάδας του δακρυικού φίλμ (aqueous deficient dry eye).
Επίσης, σε πολλούς ασθενείς τα δάκρυα εξατμίζονται πολύ γρήγορα από την οφθαλμική επιφάνεια. Η πιο συχνή αιτία είναι η δυσλειτουργία των μεϊβομιανών αδένων (meibomian gland dysfunction) που είναι υπεύθυνοι για την παραγωγή της λιπώδους στιβάδας του δακρυικού φίλμ (oily layer). Η δυσλειτουργία των μεϊβομιανών αδένων μπορεί να συνοδεύεται και με φλεγμονή τού βλεφαρικού χείλους (blepharitis).
Πως θα καταλάβω ότι έχω ξηροφθαλμία;
Ο ασθενής μπορεί να έχει από λίγα έως πολλά από τα κάτωθι συμπτώματα:
- Αίσθηση ξένου σώματος, άμμου που επιδεινώνεται όσο περνάει η ημέρα,
- Ερεθισμένα, κόκκινα μάτια.
- Δακρύροια που επιδεινώνεται ιδιαίτερα όταν βγαίνει από το σπίτι και είναι εκτεθειμένος στον αέρα.
- Τα βλέφαρα είναι κολλημένα όταν ξυπνάει το πρωί.
- Αίσθησης καψίματος και φαγούρας στα βλέφαρα.
- Τα μάτια τα αισθάνεται άσχημα ιδιαίτερα το πρωί που ξυπνάει.
Οι σημαντικότεροι επιβαρυντικοί παράγοντες της ξηροφθαλμία είναι η βλεφαρίτιδα, η μεγάλη ηλικία, η διατροφή, περιβαλλοντικοί παράγοντες όπως ο κλιματισμός, το γυναικείο φύλο σε συνάρτηση με την εμμηνόπαυση, φάρμακα (αντιισταμινικά, αντισυλληπτικά) και συστηματικά νοσήματα (ρευματοειδής αρθρίτιδα).
Πως θεραπεύεται η ξηροφθαλμία;
Η αντιμετώπιση της ξηροφθαλμίας καταρχήν περιλαμβάνει την αναζήτηση και αντιμετώπιση των παραγόντων στο περιβάλλον μας που την προκαλούν:
- περιβάλλον με καπνό ή σκόνη ή καυσαέριο.
- πηγές θέρμανσης όπως τζάκι, κλιματιστικό ιδιαίτερα στο αυτοκίνητο.
- πολύωρη χρήση σε ηλεκτρικές οθόνες όπως υπολογιστές, κινητά τηλέφωνα.
- παρατεταμένη χρήση φακών επαφής.
- σταγόνες με αγγειοσυσπαστικές ουσίες.
Στη συνέχεια ο ασθενής θα πρέπει να ενυδατώνεται επαρκώς κατά την διάρκεια της ημέρας και να περιλαμβάνει στην διατροφή του τροφές πλούσιες σε Ωμέγα λιπαρά οξέα. Τα Ωμέγα λιπαρά οξέα βοηθούν την σταθεροποίηση της λιπώδους στιβάδας και την φλεγμονή των βλεφάρων. Τροφές πλούσιες σε Ωμέγα λιπαρά είναι οι σαρδέλες, οι ξηροί καρποί και ο λιναρόσπορος.
Μετά ερχόμαστε στην θεραπεία της ξηροφθαλμίας που περιλαμβάνει τα κάτωθι:
- Χρήση τεχνητών δακρύων και λιπαντικών αλοιφών.
- Τοποθέτηση κολλαγόνου στα δακρυικά σημεία.
- Κολύρια αντιφλεγμονώδη όπως η κυκλοσπορίνη 0.1%.
- Καθαρισμό των βλεφαρίδων με ζεστές κομπρέσες & μασάζ και χρήση αντιβιοτικών & συμπληρωμάτων με ωμέγα λιπαρά οξέα από το στόμα.
