Γράφει ο Δρ. Άγγελος Σινάπης MD, PhD, FEBO, Χειρουργός Οφθαλμίατρος
Οι όγκοι των βλεφάρων είναι μορφώματα που αναπτύσσονται πάνω στα βλέφαρα ή στην περιοχή γύρω από αυτά. Οι όγκοι των βλεφάρων είναι πολύ συχνοί. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων είναι καλοήθεις και μπορούν εύκολα να αφαιρεθούν χωρίς να παραμείνει ουλή. Υπάρχει όμως και ένας αριθμός όγκων που είναι κακοήθεις και η αφαίρεση τους είναι απαραίτητη.
Όγκοι παρατηρούνται και στην περιοχή του οφθαλμικού κόγχου (του φυσιολογικού κολπώματος που βρίσκεται ο οφθαλμός). Ευτυχώς, οι όγκοι αυτοί είναι σπάνιοι και στην πλειοψηφία των περιπτώσεων είναι καλοήθεις και εξελίσσονται πολύ αργά. Υπάρχουν όμως περιπτώσεις όπου τέτοιοι όγκοι εμφανίζονται ξαφνικά και αναπτύσσονται γρήγορα. Σε αυτές τις περιπτώσεις ο ασθενής πρέπει να αναζητήσει τη γνώμη του εξειδικευμένου οφθαλμίατρου άμεσα, καθώς είναι πιθανό να χρειαστεί άμεση αντιμετώπιση.
Τι προκαλεί τους όγκους των βλεφάρων;
Στις περισσότερες περιπτώσεις το αίτιο είναι άγνωστο. Παράγοντες όμως που προδιαθέτουν στην ανάπτυξη τέτοιων όγκων είναι η έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία, ο ανοιχτόχρωμος τύπος του δέρματος, η γενετική προδιάθεση-κληρονομικότητα καθώς και παθήσεις ή φάρμακα που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα.
Ποιες είναι οι καλοήθεις μορφές των όγκων των βλεφάρων;
Ο συχνότερος καλοήθης όγκος της περιοχής των βλεφάρων είναι το χαλάζιο. Οφείλεται στην απόφραξη του στομίου των μεϊμοβιανών αδένων, συνήθως λόγω τοπικής φλεγμονής. Μπορεί να εμφανιστεί στο άνω ή και στο κάτω βλέφαρο ως ένα στρογγυλό, συνήθως, εξόγκωμα. Η αντιμετώπιση αρχικά είναι συντηρητική. Σε ένα ποσοστό περίπου 30% υποχωρούν μόνα τους, χωρίς την ανάγκη θεραπείας. Αν όμως δεν υποχωρήσουν ή δεν αντιμετωπιστούν συντηρητικά τότε ενδείκνυται η χειρουργική αφαίρεση τους. Αυτό γίνεται με τοπική αναισθησία από την εσωτερική πλευρά του βλεφάρου ώστε να μην παραμείνει ουλή ή σημάδι. Δεν απαιτείται παραμονή του ασθενούς στο νοσοκομείο ενώ είναι σε θέση να επιστρέψει στις δραστηριότητες του άμεσα, χωρίς περιορισμούς.
Οι κακοήθεις μορφές των όγκων των βλεφάρων
- Βασικοκυτταρικό καρκίνωμα (Basal Cell Carcinoma-BCC): Είναι η συχνότερη μορφή καρκίνου του δέρματος που απαντάται στα βλέφαρα. Δε μεθίσταται και δεν επηρεάζει το προσδόκιμο επιβίωσης του ασθενούς. Χρήζει όμως χειρουργικής αφαίρεσης για να περιοστούν τοπικές επιπλοκές.
- Ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα (Squamous cell carcinoma-SCC): Είναι η δεύτερη σε συχνότητα μορφή καρκίνου του δέρματος των βλεφάρων. Σε αντίθεση με το βασικοκυτταρικό, το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα μπορεί να δώσει μεταστάσεις και να επηρεάσει το προσδόκιμο επιβίωσης του ασθενούς.
- Καρκίνωμα των σμηγματογόνων αδένων: Μια σπάνια και αρκετά επιθετική μορφή καρκίνου.
- Μελάνωμα: Ιδιαίτερα επιθετική μορφή καρκίνου του δέρματος, με συχνές μεταστάσεις.
- Καρκίνωμα των κυττάρων του Merkel: Σπάνια και ιδιαίτερα επιθετική μορφή καρκίνου με συχνές μεταστάσεις
- Σάρκωμα Kaposi: Μορφή καρκίνου του δέρματος που εμφανίζεται σε ανοσοκατεσταλμένα άτομα
