Η έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση, το παθητικό κάπνισμα, το ραδόνιο, η υπεριώδης ακτινοβολία, ο αμίαντος, ορισμένες χημικές ουσίες και άλλοι ρύποι ευθύνονται για ένα σημαντικό ποσοστό κρουσμάτων καρκίνου στην Ευρώπη, σύμφωνα με έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (ΕΟΠ).
Για πρώτη φορά ο ΕΟΠ διερεύνησε τη σύνδεση μεταξύ καρκίνου και περιβάλλοντος, εξετάζοντας τα πλέον πρόσφατα επιστημονικά στοιχεία σχετικά με την ατμοσφαιρική ρύπανση, το ραδόνιο, την υπεριώδη ακτινοβολία, το παθητικό κάπνισμα και τις χημικές ουσίες. Η έκθεση εκτιμά ότι οι περιβαλλοντικοί και οι εργασιακοί παράγοντες κινδύνου ευθύνονται για το 10 % περίπου των κρουσμάτων καρκίνου στην Ευρώπη.
Ο κ. Hans Bruyninckx, εκτελεστικός διευθυντής του ΕΟΠ, δήλωσε: «Βλέπουμε τις επιπτώσεις που έχει η ρύπανση του περιβάλλοντός μας στην υγεία και την ποιότητα ζωής των Ευρωπαίων πολιτών και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η πρόληψη της ρύπανσης έχει τόσο ζωτική σημασία για την ευημερία μας. Η μείωση της ρύπανσης μέσω του σχεδίου δράσης της ΕΕ για μηδενική ρύπανση και της στρατηγικής για τη βιωσιμότητα των χημικών προϊόντων, καθώς και η αυστηρή εφαρμογή άλλων υφιστάμενων πολιτικών της ΕΕ θα συμβάλουν σημαντικά στη μείωση των κρουσμάτων καρκίνου και των θανάτων».
Η κ. Στέλλα Κυριακίδου, επίτροπος αρμόδια για θέματα υγείας και ασφάλειας των τροφίμων, δήλωσε: «Κάθε χρόνο στην Ευρώπη εκτιμάται ότι πάνω από διακόσιες πενήντα χιλιάδες ζωές χάνονται εξαιτίας του καρκίνου που σχετίζεται με περιβαλλοντικές αιτίες. Η πρόληψη θα είναι πάντα καλύτερη από τη θεραπεία και, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού σχεδίου για την καταπολέμηση του καρκίνου, αναλάβαμε με σθένος τη δέσμευση να μειώσουμε τους ρύπους στα ύδατα, το έδαφος και τον αέρα».
Για τον ρόλο των περιβαλλοντικών παραγόντων στην εκδήλωση καρκίνου αποκαλυπτικά είναι και τα αποτελέσματα αμερικανικής έρευνας. Η επιστημονική μελέτη επικεντρώθηκε στους περιβαλλοντικούς παράγοντες (που περιλαμβάνουν και τον τρόπο ζωής, όπως το κάπνισμα και τη διατροφή) και στον ρόλο που διαδραματίζουν στην καρκινογένεση.
Ερευνητές του Πανεπιστημίου Stony Brook της Νέας Υόρκης, με επικεφαλής τον δρα Γιουσούφ Χανούν, διαπίστωσαν ότι μόνο το 10% έως 30% των περιστατικών καρκίνου μπορούν να αποδοθούν σε «κακά» γονίδια ή σε άλλες φυσικές λειτουργίες του σώματος (π.χ. αυξημένες κυτταρικές μεταλλάξεις λόγω γήρανσης). Αντίθετα, οι «ένοχες αιτίες», σε ποσοστό 70-90%, θα πρέπει πρωτίστως να αναζητηθούν στο περιβάλλον (π.χ. στην ατμοσφαιρική ρύπανση, στα τοξικά χημικά, στην ηλιακή ακτινοβολία, στον τρόπος ζωής κ.α.), σε παράγοντες δηλαδή που θα μπορούσαν να αποφευχθούν αν τα άτομα και οι κοινωνίες έκαναν διαφορετικές επιλογές.
Οι ερευνητές τόνισαν ότι υπάρχουν πειστικές ενδείξεις που ενισχύουν την άποψη ότι οι άνθρωποι που μεταναστεύουν από περιοχές με χαμηλό κίνδυνο καρκίνου σε περιοχές με υψηλό κίνδυνο, εκδηλώνουν πολύ συχνότερα κάποια μορφή καρκίνου στο νέο τους περιβάλλον. Διαπίστωσαν επίσης ότι σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις καρκίνου, για να «πυροδοτηθεί» η ασθένεια, χρειάζεται κάποια έκθεση σε παράγοντα περιβαλλοντικού κινδύνου.
Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature. https://www.nature.com/
