Η 28η Ιουλίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Ιογενούς Ηπατίτιδας με στόχο την ευαισθητοποίηση του κοινού γύρω από τις ιογενείς ηπατίτιδες. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ( ΠΟΥ ) έχει θέσει σαν βασικό του στόχο την εξάλειψη των λοιμώξεων από ηπατίτιδα B και C μέχρι το 2030, καθώς μπορεί να οδηγήσουν σε χρόνια ηπατίτιδα με αυξημένο κίνδυνο κίρρωσης και ηπατοκυτταρικού καρκίνου.
Η ηπατίτιδα είναι μια σοβαρή πάθηση η οποία χαρακτηρίζεται από την καταστροφή ηπατικών κυττάρων και από την παρουσία φλεγμονής στον ηπατικό ιστό. Αποτελεί ένα παγκόσμιο πρόβλημα υγείας αφού προσβάλλει περισσότερους από 160 εκατομμύρια ανθρώπους σε ολόκληρο τον κόσμο.
Υπολογίζεται ότι 200.000 άτομα στην Ελλάδα είναι φορείς της ηπατίτιδας Β και περισσότερα από 100.000 άτομα νοσούν από τον ιό της ηπατίτιδας C. Περίπου το 70% του γενικού πληθυσμού που έχει εκτεθεί στον ιό της ηπατίτιδας C δεν το γνωρίζει, ενώ το ποσοστό αυτό είναι ακόμη υψηλότερο σε ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες. Το 85% περίπου των ανθρώπων που έρχονται σε επαφή με τον ιό, θα μεταπέσει σε χρόνια λοίμωξη με σοβαρές μελλοντικές επιπτώσεις στην υγεία τους, υπεύθυνες για ένα εκατομμύριο (1.000.000) θανάτους ετησίως.
Η ηπατίτιδα C είναι μια ασυμπτωματική «σιωπηλή» ασθένεια αφού τα συμπτώματα της εμφανίζονται αρκετά χρόνια αργότερα, με αποτέλεσμα, εξαιτίας της καθυστερημένης διάγνωσης, πολλές φορές οι θεραπευτικές παρεμβάσεις να μην έχουν αποτέλεσμα.
Σημειώνεται ότι τους τελευταίους μήνες, έχει παρατηρηθεί, παγκοσμίως, μια ανεξήγητη αύξηση περιστατικών οξείας ηπατίτιδας, σε παιδιά. Η επιστημονική κοινότητα εργάζεται για τον εντοπισμό της αιτίας της, καθώς δεν πρόκειται για κανέναν από τους γνωστούς 5 τύπους ιών ηπατίτιδας: A,B,C,D και E.
Ο κ. Γιώργος Καλαμίτσης, Πρόεδρος του Συλλόγου Ασθενών Ήπατος Ελλάδος «Προμηθέας», μιλώντας στο Liveit.gr τόνισε ότι: « θα επιμείνω για ακόμη μια φορά στην μεγάλη σημασία που έχει η σωστή ενημέρωση των πολιτών σε ότι έχει να κάνει με την μετάδοση, την πρόληψη, την έγκαιρη διάγνωση αλλά και τη θεραπεία των ατόμων που έχουν προσβληθεί. Ο Σύλλογος «Προμηθέας» θα συνεχίσει να πράττει ενέργειες στοχευμένης πληροφόρησης του κοινού, μέσω των υπηρεσιών που προσφέρει και μέσω εκστρατειών ενημέρωσης, αξιοποιώντας πολλούς και διαφορετικούς διαύλους επικοινωνίας. Η ηπατίτιδα C, χάρη στα καινοτόμα φάρμακα που διαθέτουμε πλέον, θεραπεύεται αρκεί να διαγνωστεί! Με μια απλή εξέταση αίματος που διαρκεί ελάχιστα δευτερόλεπτα, ο ενδιαφερόμενος μπορεί να μάθει άμεσα εάν νοσεί από τη σοβαρή αυτή ασθένεια. Μέσα από την διάγνωση επιτυγχάνονται δυο σημαντικά πράγματα, από την μία ο ασθενής, με τη θεραπεία που θα λάβει, θα «απαλλαγεί» από μια δυνητικά θανατηφόρα νόσο και από την άλλη μειώνεται δραστικά η εξάπλωση της νόσου στο γενικό πληθυσμό».
Ποια είναι τα συμπτώματα:
Τα συμπτώματα της οξείας ηπατίτιδας μοιάζουν με αυτά του κοινού κρυολογήματος δηλαδή πυρετός, κακουχία, κόπωση, ναυτία, μειωμένη όρεξη. Σπανιότερα μπορεί να εμφανιστεί ίκτερος (κίτρινο χρώμα δέρματος και ματιών), σκουρόχρωμα ούρα και αποχρωματισμένα κόπρανα. Η οξεία ηπατίτιδα μεταδίδεται συνήθως με μολυσμένα τρόφιμα ή νερό. Η χρόνια ηπατίτιδα συνήθως δεν παρουσιάζει συμπτώματα παρά μόνο όταν έχει εγκατασταθεί σοβαρή ηπατική βλάβη μετά από πολλά χρόνια νόσησης.
Οι ιοί της ηπατίτιδας B και C συνήθως μεταδίδονται:
- με το αίμα και τα παράγωγα του
- με μολυσμένα ιατρικά εργαλεία, βελόνες και σύριγγες
- από την μητέρα που πάσχει στο βρέφος κατά την γέννηση
- με την σεξουαλική επαφή
- με την κοινή χρήση προσωπικών αντικειμένων (ξυραφάκια, οδοντόβουρτσα, νυχοκόπτες)
H έγκαιρη διάγνωση παίζει το σημαντικότερο ρόλο, καθώς η θεραπεία θα πρέπει να ξεκινά πριν φτάσει ο ασθενής στο στάδιο της κίρρωσης. Σε αυτή την περίπτωση, ακόμη κι αν θεραπευθεί η ηπατίτιδα, παραμένουν σοβαρές βλάβες στο συκώτι, με αποτέλεσμα να υπάρχει αυξημένος κίνδυνος ο ασθενής να αναπτύξει στο μέλλον ηπατοκυτταρικό καρκίνο.
Μαρτυρία ασθενούς
Η Άννα Σ., 44 ετών, πριν από έξι χρόνια, κατά τη διάρκεια προγεννητικού ελέγχου με σκοπό να ξεκινήσει τις προσπάθειες απόκτησης ενός παιδιού, δέχθηκε ένα ισχυρό σοκ καθώς ανακάλυψε ότι και εκείνη και ο σύντροφός της νοσούσαν από χρόνια ηπατίτιδα Β.
« Έμαθα ότι νοσώ από χρόνια ηπατίτιδα Β πριν από 6 χρόνια, όταν πήγα να κάνω κάποιες αναγκαίες εξετάσεις προκειμένου να μείνω έγκυος. Δυστυχώς, τα πράγματα δεν ήρθαν όπως τα περίμενα. Τόσο εγώ όσο και ο σύντροφός μου βρεθήκαμε αντιμέτωποι με τις επιλογές που είχαμε κάνει και οι δύο στο παρελθόν.
Το σεξ χωρίς προφύλαξη επιφυλάσσει δυσάρεστε εκπλήξεις και εμείς, με δική μας υπαιτιότητα, βρεθήκαμε αντιμέτωποι με αυτό το «δώρο» από το παρελθόν, αποτέλεσμα των επιπόλαιων επιλογών μας. Τόσο εγώ όσο και ο σύντροφός μου, πολλές φορές στο παρελθόν, πριν γνωριστούμε, είχαμε ερωτικές επαφές χωρίς την αναγκαία προφύλαξη. Το σεξ χωρίς προφύλαξη όμως μοιάζει με ρώσικη ρουλέτα, την γυρνάς και όπου κάτσει η μπίλια!…
Όπως ενημερώθηκα από τους γιατρούς αργότερα, αυτή η ασθένεια είναι «ύπουλη» γιατί δεν κάνει σχεδόν ποτέ συμπτώματα. ’Ετσι συνέβη και στην περίπτωσή μου, δεν είχα κανένα σύμπτωμα. Μέσα στην ατυχία μου βέβαια στάθηκα και «τυχερή» γιατί ο προγεννητικός έλεγχος «αποκάλυψε» την ασθένεια και άρχισα αμέσως θεραπεία. Έκτοτε είμαι υπό στενή παρακολούθηση από το γιατρό μου, φροντίζω τη διατροφή μου, έκοψα το κάπνισμα και, έχοντας χωρίσει από το σύντροφό μου, εγκατέλειψα οριστικά την ιδέα της μητρότητας. Δεν μπορώ να κάνω κάτι για να διορθώσω τα λάθη του παρελθόντος, προσπαθώ όμως να μη τα επαναλάβω …».
Εύκολη, πλέον η πρόσβαση των πολιτών στη διάγνωση και τη θεραπεία
Για το έτος 2022, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας τονίζει τη σημασία της εύκολης πρόσβασης των ατόμων στη διάγνωση και τη θεραπεία. Προκειμένου να επιτευχθεί αυτός ο στόχος θα πρέπει να υπάρχει η δυνατότητα διάγνωσης και θεραπείας σε επίπεδο πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και όχι μόνο σε εξειδικευμένα κέντρα.
Πρόοδος στην πρόληψη και αντιμετώπιση των ιογενών ηπατιτίδων
Τα τελευταία χρόνια, έχουν γίνει σημαντικά βήματα στην πρόληψη και αντιμετώπιση των ιογενών ηπατιτίδων:
- Ο εμβολιασμός έναντι της ηπατίτιδας Β έχει συμπεριληφθεί στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού της χώρας μας και είναι ο μόνος αποτελεσματικός τρόπος για την πρόληψη της νόσου και των επιπλοκών της.
- Η χρήση συνδυασμού αντι-ιικών φαρμάκων έχει συμβάλει σημαντικά στην αντιμετώπιση της ιογενούς ηπατίτιδας Β.
- Η ηπατίτιδα C είναι σήμερα, ιάσιμη, δεδομένου ότι τα τελευταία χρόνια, τα νέας γενιάς φάρμακα άλλαξαν ριζικά το τοπίο, στη θεραπεία των ασθενών με χρόνια ηπατίτιδα C.
- Τα νέα φάρμακα, χορηγούνται ως δισκία, έχουν ισχυρή αντι-ιική δράση και αυξάνουν το ποσοστό ανταπόκρισης στη θεραπεία με ταυτόχρονη μείωση της διάρκειάς της.
- Όλοι οι ασθενείς έχουν πρόσβαση στα νέα θεραπευτικά σχήματα που οδηγούν στην πλήρη κάθαρση του ιού και την ίαση της λοίμωξης.
- Από το έτος 2014 μέχρι σήμερα, έχουν λάβει αγωγή με τα νέα θεραπευτικά σχήματα, 13.322 άτομα, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΠΥΥ.
Στην Ελλάδα, στρατηγικός στόχος είναι η εξάλειψη της ηπατίτιδας C, μέχρι το έτος 2030 (στρατηγική Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας).
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συστήνει στο κοινό να τηρεί οπωσδήποτε 5 βασικές συνθήκες υγιεινής για την προστασία από την ηπατίτιδα:
- Εμβολιάστε τα βρέφη κατά της ηπατίτιδας Β
- Κάντε ασφαλές σεξ
- Χρησιμοποιείτε πάντα στείρες ενέσεις
- Χρησιμοποιήστε τα δικά σας ξυράφια και λεπίδες
- Χρησιμοποιήστε ασφαλή εξοπλισμό τατουάζ και τρυπήματος
Η σωστή ενημέρωση αποτελεί τον μοναδικό τρόπο για την εξάλειψη της αδικαιολόγητης ανησυχίας, του φόβου και των προκαταλήψεων που οδηγούν στη συναισθηματική και κοινωνική απομόνωση των ατόμων που έχουν μολυνθεί από ιογενείς ηπατίτιδες.
Το Τμήμα Ηπατιτίδων του ΕΟΔΥ είναι στη διάθεση του κοινού και των επαγγελματιών υγείας για οποιαδήποτε διευκρίνιση ή και πληροφορία στα τηλέφωνα: 210 5212178 και 210 5212183, ΚΕΠΙΧ: 210 5212054, καθώς και στο διαδίκτυο: http://www.eody.gov.gr
