Θρόμβωση είναι ο σχηματισμός ενός θρόμβου αίματος μέσα σε ένα αγγείο (αρτηρία ή φλέβα) με αποτέλεσμα την παρεμπόδιση ή την πλήρη διακοπή της κυκλοφορίας του αίματος στο αγγείο αυτό. Είναι μία νόσος, η οποία πολλές φορές είτε δε δίνει συμπτώματα είτε δεν γίνονται αντιληπτά, ενώ συχνά εκδηλώνεται με την κύρια επιπλοκή της που είναι η πνευμονική εμβολή.
Η πνευμονική εμβολή είναι η πρώτη αιτία θανάτου σε νοσοκομειακούς ασθενείς. Εκτιμάται ότι στην Ευρώπη 650.000 ασθενείς πάσχουν ετησίως από φλεβική θρόμβωση και 430.000 ασθενείς από πνευμονική εμβολή, ενώ κάθε χρόνο πεθαίνουν από θρόμβωση 500.000 Ευρωπαίοι και 50.000 Έλληνες. Ο αριθμός αυτός είναι υπερδιπλάσιος του ετήσιου αριθμού θανάτων που προκαλούν αθροιστικά ο καρκίνος του μαστού, ο καρκίνος του προστάτη, τα τροχαία ατυχήματα και το AIDS.
Με τη θρόμβωση σχετίζονται κυρίως οι τρεις πρώτες καρδιαγγειακές αιτίες θανάτου παγκοσμίως: το οξύ καρδιακό έμφραγμα, το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο και η φλεβική θρομβοεμβολή.
Αίτια
Τα αίτια και οι πιθανοί προδιαθεσικοί παράγοντες της φλεβικής θρόμβωσης είναι:
- Το φύλο. Οι γυναίκες παρουσιάζουν μεγαλύτερη συχνότητα θρόμβωσης σε σχέση με τους άνδρες, ιδίως σε ηλικία κάτω των 50 ετών
- Η ομάδα αίματος. Η συχνότητα είναι υψηλότερη σε άτομα της ομάδας Α και χαμηλότερη στην ομάδα Ο
- Η ηλικία. Τα άτομα μέσης και προχωρημένης ηλικίας παρουσιάζουν μεγαλύτερη συχνότητα θρόμβωσης
- Η παχυσαρκία, η οποία αυξάνει τη συχνότητα λόγω της ελαττωμένης κινητικότητας και ορισμένων αιματολογικών διαταραχών
- Η αρτηριακή ανεπάρκεια των κάτω άκρων : οδηγεί σε ελαττωμένη φλεβική ροή προδιαθέτουσα σε θρόμβωση
- Κάποια κακοήθης νόσος. Περίπου το 30% των νοσηλευομένων ασθενών με φλεβική θρόμβωση εμφανίζουν κάποια κακοήθη νόσο
- Προηγηθέντα θρομβοεμβολικά επεισόδια
- Καρδιοπνευμονική νόσος
- Η παρατεταμένη ακινησία σώματος και άκρων
- Το οικογενειακό ιστορικό
- Η πολυκυτταραιμία
- Φάρμακα που περιέχουν οιστρογόνα (αντισυλληπτικά χάπια ή θεραπεία υποκατάστασης ορμονών)
- Η εγκυμοσύνη ή/και πρόσφατος τοκετός
Συμπτώματα της φλεβικής θρομβοεμβολής:
- Πόνο ή/και ευαισθησία στην γάμπα ή στο μηρό
- Πρήξιμο όλου του ποδιού, του πέλματος ή/και του αστραγάλου
- Ερυθρότητα ή/και αξιοσημείωτο αποχρωματισμό
- Αίσθημα ζεστασιάς/κάψιμο
Συμπτώματα της πνευμονικής εμβολής:
- Δύσπνοια
- Γρήγορη αναπνοή
- Πόνο στο στήθος (μπορεί να είναι χειρότερος μετά από βαθιά αναπνοή)
- Γρήγορο καρδιακό παλμό
- Ελαφρύ πονοκέφαλο ή/και
- Λιποθυμία/απώλεια των αισθήσεων
Διάγνωση
Για να διαπιστωθεί εάν πάσχετε από θρόμβωση ο γιατρός θα προχωρήσει σε λεπτομερή λήψη του ιστορικού σας και σε εμπεριστατωμένη κλινική εξέταση. Θα σας γίνουν επίσης κάποιες απαραίτητες αιματολογικές εξετάσεις.
Εάν μετά την κλινική εξέταση και τις αιματολογικές εξετάσεις, ο γιατρός υποψιαστεί την ύπαρξη φλεβικής θρόμβωσης θα σας ζητήσει τη διενέργεια triplex φλεβών κάτω άκρων ενώ εάν υποψιαστεί την πιθανότητα Πνευμονικής Εμβολής θα σας υποδείξει να πάτε άμεσα στο νοσοκομείο για να υποβληθείτε σε αξονική αγγειογραφία πνευμόνων.
Θεραπεία
Πρωταρχικός στόχος της θεραπείας της φλεβικής θρόμβωσης είναι η αποτροπή της επέκτασης του θρόμβου και η σταδιακή εξάλειψη των συμπτωμάτων. Η θεραπεία πρέπει να ξεκινήσει άμεσα για την αποφυγή μεταθρομβωτικού συνδρόμου.
Ο κλασικός τρόπος αντιμετώπισης της εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης είναι τα αντιπηκτικά φάρμακα και η άμεση εφαρμογή καλτσών διαβαθμισμένης συμπίεσης . Σε ασθενείς με σοβαρότερη συμπτωματολογία είναι πιθανό να εφαρμοστούν, συνδυαστικά με τον κλασικό τρόπο αντιμετώπισης, και κάποιες σύγχρονες ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές.
Η επιπολής θρομβοφλεβίτιδα, θεραπεύεται με θερμά επιθέματα, ανύψωση του ποδιού ή του χεριού που πάσχει και με αντιφλεγμονώδη φάρμακα. Εάν κριθεί αναγκαίο από το γιατρό, μπορεί να χρειαστεί η πιο εντατική παρακολούθησή σας με συχνά φλεβικά υπερηχογραφήματα duplex.
Στην περίπτωση της φλεβικής θρόμβωσης η θεραπεία συνήθως διαρκεί 3-6 μήνες, ενώ για τη θεραπεία της πνευμονικής εμβολής η θεραπεία διαρκεί 6-12 μήνες.
