Τι είναι μύθος και τι αλήθεια σε σχέση με τις τροφές που μειώνουν τη χοληστερίνη; Γράφει ο Πάρης Παπαχρήστος Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, M.Sc. Ιδρυτής του medNutrition.gr – Συγγραφέας
Αλήθεια 1. Τροφές που είναι πλούσιες σε καλά λιπαρά
- Τροφές με μεγάλη περιεκτικότητα σε μονοακόρεστα (ελαιόλαδο) και ω-3 λιπαρά οξέα (παχιά ψάρια όπως σαρδέλα, κολιός, σολομός κ.λ.π., θαλασσινά, ξηροί καρποί, μαργαρίνες). Πρέπει να σημειωθεί πως το ελαιόλαδο διαθέτει και πληθώρα αντιοξειδωτικών ουσιών, οι οποίες είναι ιδιαίτερα χρήσιμες για την προστασία των αγγείων και της καρδιάς.
- Τα φυτικά έλαια τα οποία διαθέτουν περισσότερα πολυακόρεστα λιπαρά οξέα μειώνουν την κακή χοληστερόλη, όμως μειώνουν και τα επίπεδα της καλής, η οποία ασκεί προστατευτική δράση στα αγγεία.
Αλήθεια 2. Τροφές που είναι πλούσιες σε αντιοξειδωτικά
Τα φρούτα και τα λαχανικά είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά που βοηθούν στο να μη οξειδωθεί η κακή ή LDL χοληστερόλη. Η οξείδωση της LDL χοληστερόλης αποτελεί σημαντικό στάδιο στην ανάπτυξη και εξέλιξη της στεφανιαίας νόσου. Πρόσφατες μελέτες προσδίδουν τόσο στο σκόρδο, όσο και στην πιπερόριζα αντιθρομβωτικές ιδιότητες μέσω της μείωσης της χοληστερόλης και της αντιφλεγμονώδης δράσης τους. Άλλες τροφές που είναι πλούσιες αντιοξειδωτικά είναι το τσάι, ο καφές, η μαύρη σοκολάτα κ.α.
Αλήθεια 3. Τροφές με διαλυτές φυτικές ίνες
Οι υδατοδιαλυτές φυτικές ίνες, που περιέχονται στα όσπρια, δημητριακά ολικής άλεσης και τα φρούτα μειώνουν τα επίπεδα της ολικής και LDL χοληστερόλης του ορού.
5 έως 10 γραμμάρια διαλυτών φυτικών ινών ημερησίως, μειώνουν την κακή χοληστερόλη LDL κατά 5%
Πρέπει όμως να έχουμε υπόψη μας ότι τα επεξεργασμένα δημητριακά (λευκό ψωμί, λευκό ρύζι, λευκά μακαρόνια και τα αντίστοιχα δημητριακά πρωινού) οι φυτικές ίνες, οι βιταμίνες και τα ιχνοστοιχεία έχουν απομακρυνθεί με την επεξεργασία, οπότε και δεν λαμβάνουμε τις ευεργετικές τους ιδιότητες.
Αλήθεια 4. Τα λειτουργικά τρόφιμα με στερόλες
Τα τρόφιμα που είναι με προσθήκη φυτικής στερόλης, όπως προϊόντα επάλειψης, ρόφηματα και επιδόρπια γιαουρτιού καθώς και γαλακτοκομικά προϊόντα” μειώνουν την κακή LDL χοληστερόλη 7-12,5% σε διάστημα 2-3 εβδομάδων, πάντα στα πλαίσια μιας ισορροπημένης διατροφής. Για τους ασθενείς που είναι υπό αγωγή, πρέπει ο ιατρός να γνωρίζει για την κατανάλωση προϊόντων εμπλουτισμένων με φυτικές στερόλες, γιατί η πρόσληψη φυτικών στερολών μαζί με στατίνες θα έχει ένα επιπρόσθετο όφελος στη μείωση της χοληστερόλη και πιθανώς να χρειάζεται τροποποίηση στη δόση της φαρμακευτικής αγωγής.
Μύθος 1. Η σοκολάτα μειώνει τη χοληστερίνη
Τα αντιοξειδωτικά, κυρίως οι πολυφαινόλες που περιέχονται στη κακαόμαζα της σοκολάτας έχουν προστατευτική δράση στα αγγεία, εμποδίζοντας την οξείδωση της κακής χοληστερίνης. Ωστόσο, πρέπει να προτιμούμε την μαύρη σοκολάτα, διότι περιέχει περισσότερο κακάο, οπότε και περισσότερα ευεργετικά συστατικά σε σχέση με τη γάλακτος. Καλό είναι να έχουμε υπόψη μας ότι τα κορεσμένα λιπαρά οξέα της κακαόμαζας, όπως το στεατικό οξύ, δεν αυξάνουν την κακή χοληστερίνη, σε αντίθεση με εκείνα του γάλακτος. Ακόμη, έρευνες δείχνουν μια αρνητική επίδραση των πρωτεϊνών του γάλακτος στη δράση των αντιοξειδωτικών που περιέχονται στο κακάο, οπότε όλα συντείνουν στο ότι η πιο ενδεδειγμένη επιλογή είναι η μαύρη σοκολάτα.
Μύθος 2. Το αλκοόλ μειώνει τη χοληστερίνη
Η μετριασμένη κατανάλωση αλκοόλ -1 ποτό για τις γυναίκες και 2 για τους άνδρες την ημέρα- βοηθάει στην αύξηση της HDL χοληστερόλης, με μηχανισμούς που ακόμη δεν είναι εντελώς γνωστοί. Το κόκκινο κρασί μάλιστα περιέχει ένα αντιμυκητικό παράγοντα (από το φλοιό των σταφυλιών) που αυξάνει την HDL χοληστερόλη και μειώνει την LDL. Επιπρόσθετα, το κόκκινο κρασί με την περιεκτικότητά του σε φλαβονοειδή παρουσιάζεται να μειώνει την οξείδωση της κακής χοληστερόλης, που είναι και υπεύθυνη για την αθηρωμάτωση. Όμως, η υψηλή πρόσληψη αλκοόλ φαίνεται να αυξάνει τα επίπεδα των τριγλυκεριδίων στο αίμα. Γι’ αυτό είναι προτιμότερο τα αντιοξειδωτικά να λαμβάνονται από τα φρούτα και τα λαχανικά.
