Το λεμόνι είναι ένα πολύτιμο φρούτο που προσφέρει σημαντικά οφέλη στην υγεία και τον οργανισμό μας. Ο χυμός λεμονιού αποτελεί πολύ καλή πηγή βιταμίνης C καθώς με το στύψιμο ενός ολόκληρου λεμονιού καλύπτεται το 21% των ημερήσιων αναγκών μας σε βιταμίνη C. Περιέχει επίσης ένα σημαντικό μεταλλικό στοιχείο, το κάλιο, ενώ η φλούδα του περιέχει πολύτιμες φυτοχημικές ουσίες, τα λιμονοειδή που έχουν ισχυρή αντιοξειδωτική και αντιφλεγμονώδη δράση.
Τα τελευταία χρόνια ο χυμός λεμονιού αποτελεί μια από τις πιο διαδεδομένες διατροφικές τάσεις καθώς, όπως πιστεύεται, αποτοξινώνει, αναζωογονεί, αυξάνει τον μεταβολισμό και βοηθά στο αδυνάτισμα. Τι από όλα αυτά όμως ισχύει στην πραγματικότητα; Όπως επισημαίνει ο Διαιτολόγος – Διατροφολόγος Δρ. Αναστάσιος Παπαλαζάρου, MSc, PhD, η «θεοποίησή» του λεμονιού και η απόδοση σε αυτό μη πραγματικών ιδιοτήτων μπορεί να παρασύρει ορισμένους σε υπερκατανάλωση , με αποτέλεσμα να προκληθούν αρνητικές διαστάσεις για την υγεία του οργανισμού.
Ποια είναι τελικά η αλήθεια που κρύβεται πίσω από την κατανάλωση χυμού λεμονιού; Ας δούμε τι ισχύει στην πραγματικότητα και ποιοι είναι οι συνηθέστεροι μύθοι.
Ο χυμός λεμονιού αποτοξινώνει
Είναι γνωστό ότι υπάρχουν συστατικά των τροφών που συμβάλλουν στη σωστή λειτουργία ενζυμικών συστημάτων στο συκώτι. Τα τελευταία, μάλιστα, βοηθούν στην απομάκρυνση επιβλαβών ουσιών από αυτό, μια διαδικασία που είναι γνωστή ως «αποτοξίνωση». Κάποια από αυτά τα στοιχεία είναι οι φυτοχημικές ουσίες που υπάρχουν στο λεμόνι και ονομάζονται όπως λιμονοειδή, με την ουσία λιμονίνη να είναι η πιο σημαντική. Ωστόσο, η λιμονίνη βρίσκεται στη φλούδα του λεμονιού που σημαίνει ότι όταν εμείς το στύβουμε, προσλαμβάνουμε ελάχιστη από αυτή. Επίσης, δεν υπάρχουν μελέτες που να αποδεικνύουν ότι η προσθήκη λιμονίνης βοηθά στην αποτοξίνωση του οργανισμού.
Το λεμόνι βοηθά στην πέψη
Πράγματι, υπάρχουν κάποιες μελέτες που δείχνουν ότι ο χυμός λεμονιού αυξάνει την έκκριση χολικού οξέος από τη χολή, συνδράμοντας με αυτό τον τρόπο στην καλύτερη πέψη του προσλαμβανόμενου λίπους. Σε αυτό στηρίζονται οι θεωρίες ότι το λεμόνι «καίει» το λίπος. Είναι χρήσιμο, όμως, να επισημάνουμε ότι το σώμα μας διαθέτει μηχανισμούς που η πρόσληψη λίπους ενεργοποιεί τη χολή και εκκρίνει τα χολικά οξέα και άλατα για την πέψη τους, χωρίς να περιμένει το έξτρα λεμόνι που θα καταναλώσουμε. Επιπλέον, οι μελέτες δεν δείχνουν επιπρόσθετο όφελος από την κατανάλωση του λεμονιού ή του χυμού του.
Ο χυμός λεμονιού συμβάλλει στην απώλεια βάρους
Οι περισσότερες δίαιτες αστραπή ή δίαιτες αποτοξίνωσης έχουν ως απαραίτητο συστατικό τους το λεμόνι. Όμως:
Α. Το λεμόνι περιέχει φυτικές ίνες και κυρίως πηκτίνη που είναι ένας πολυσακχαρίτης που ανήκει στις αδιάλυτες φυτικές ίνες, οι οποίες έχουν συσχετισθεί με αυξημένο κορεσμό και έλεγχο βάρους. Ωστόσο, το στυμμένο λεμόνι περιέχει ελάχιστα ίχνη από αυτά.
Β. Έρευνες έχουν δείξει ότι ορισμένα φυτοχημικά συστατικά στη φλούδα του λεμονιού είναι τα ίδια που συμμετέχουν σε ενζυμικά συστήματα στη β-οξείδωση των λιπαρών οξέων στα μιτοχόνδρια, παράγοντας δηλαδή ενέργεια από τα λιπαρά. Ωστόσο, αυτό, σε σχέση με το ότι ο χυμός λεμονιού βοηθάει στη διάσπαση λίπους και αδυνατίζει, απέχει πάρα πολύ.
Γ. Ο χυμός λεμονιού μέσα σε νερό παρουσιάζει διουρητική δράση. Πράγματι, το νερό γενικότερα, προκαλεί διούρηση. Μάλιστα, σε αυτό φαίνεται ότι το κάλιο έχει ακόμα πιο ενεργό ρόλο. Παρόλα αυτά, αυτό ισχύει για όλα τα φρούτα και τα λαχανικά χωρίς το λεμόνι να αποτελεί ιδιαίτερη εξαίρεση.
Έρευνα του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια (την οποία υπογράφουν πάνω από 100 διατροφολόγοι) έδειξε ότι τελικά δεν προσφέρει τίποτα παραπάνω από ένα απλό ποτήρι με νερό. Με άλλα λόγια, είτε στύψεις το λεμόνι μέσα στο ποτήρι είτε απλά το γεμίσεις με νερό, το σώμα σου και ο μεταβολισμός θα «ξυπνήσουν» με τον ίδιο ακριβώς ρυθμό.
Τι πρέπει να προσέχουμε όταν πίνουμε χυμό λεμονιού
Οτιδήποτε είναι πολύ όξινο φαίνεται ότι οδηγεί στην αλλοίωση του σμάλτου των δοντιών και συνεπώς, δημιουργεί μακροπρόθεσμα προβλήματα. Αφού πιείτε χυμό λεμονιού θα πρέπει να ξεπλύνετε το στόμα σας με άφθονο νερό. Μια καλή σύσταση είναι το μάσημα τσίχλας, καθώς η αυξημένη έκκριση σάλιου ουδετεροποιεί το pH στο στόμα. Δεν θα πρέπει να βουρτσίζετε τα δόντια σας για τουλάχιστον μια ώρα μετά την κατανάλωση χυμού λεμονιού.
Ακόμα, άτομα με στομαχικά προβλήματα (π.χ. γαστρίτιδα ) καλό θα ήταν να αποφεύγουν τα όξινα τρόφιμα, επομένως και τον χυμό λεμονιού, ιδιαίτερα μάλιστα κατά τις πρωινές ώρες.
