Γράφει ο Βασίλης Ραμφίδης, Παθολόγος – Ογκολόγος, Διευθυντής Ογκολογικής Κλινικής 251 Γενικό Νοσοκομείο Αεροπορίας, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, Πανεπιστημιακός Συνεργάτης Ογκολογικής Μονάδας, Γ’ Πανεπιστημιακής Παθολογικής Κλινικής, ΓΝΑ «Η Σωτηρία»
1ος ΜΥΘΟΣ: Αν δεν έχω οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού, δεν θα νοσήσω από καρκίνο του μαστού.
Η συχνότητα εμφάνισης καρκίνου μαστού είναι 1 στις 8 γυναίκες ανεξαρτήτως ηλικίας. Σε όλες τις γυναίκες υπάρχει περίπτωση να αναπτυχθεί καρκίνος μαστού ανεξαρτήτως οικογενειακού ιστορικού. Φυσικά όταν υπάρχει στην οικογένεια κάποιο μέλος που νόσησε, η πιθανότητα να διαγνωσθεί μια γυναίκα είναι πιο αυξημένη.
2ος ΜΥΘΟΣ: Μόνο οι μεγαλύτερες σε ηλικία γυναίκες νοσούν από καρκίνο του μαστού.
Η εμφάνιση καρκίνου μαστού μπορεί να συμβεί σε οποιαδήποτε ηλικιακή ομάδα. Για αυτό και οι γυναίκες θα πρέπει από μικρή ηλικία να υποβάλλονται σε ψηλάφηση του μαστού από ειδικό. Αυτό που ισχύει όμως σχετικά με την ηλικία, είναι ότι όσο αυξάνεται η ηλικία, αυξάνεται και η πιθανότητα εμφάνισης με εξαίρεση τις γυναίκες άνω των 80 ετών που σε αυτό ηλικιακό γκρουπ η πιθανότητα φθίνει.
3ος ΜΥΘΟΣ: Οι γυναίκες με μεγάλο μαστό έχουν περισσότερες πιθανότητες ανάπτυξης καρκίνου του μαστού.
Το μέγεθος του μαστού αλλά και η πυκνότητα του μαστού δεν αυξάνουν την πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου. Οι δύο αυτοί παράγοντες ωστόσο θα πρέπει λαμβάνονται υπόψιν κατά τον τακτικό προληπτικό έλεγχο και σε ορισμένες περιπτώσεις επηρεάζουν το είδους του ελέγχου.
4ος ΜΥΘΟΣ: Οι άνδρες δεν κινδυνεύουν να νοσήσουν με καρκίνο του μαστού.
Οι άνδρες μπορούν επίσης να διαγνωσθούν με καρκίνο μαστού, αλλά η πιθανότητα είναι κάτω του 1% στον σύνολο των κακοηθειών του ανδρικού φύλου και κάτω του 1% των περιπτώσεων καρκίνου μαστού στο γενικό πληθυσμό. Οι παράγοντες κινδύνου του ανδρικού καρκίνου μαστού είναι η ηλικία, η έκθεση στην ακτινοβολία, ορμονικές διαταραχές και το οικογενειακό ιστορικό.
5ος ΜΥΘΟΣ: Η ετήσια μαστογραφία μας εκθέτει σε ακτινοβολία αυξάνοντας τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου.
Το συγκεκριμένο ερώτημα απασχολεί τόσο τις γυναίκες, όσο και την επιστημονική κοινότητα. Η πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου μαστού λόγω της συνεχούς έκθεσης στην ακτινοβολία από τη μαστογραφία υπάρχει, αλλά τα καταγεγραμμένα επιδημιολογικά στοιχεία δείχνουν αφενός ότι το ποσοστό αυτό είναι πολύ μικρό και αφετέρου το όφελος του προληπτικού ασυμπτωματικού ελέγχου είναι εξαιρετικά μεγάλο. Η προληπτική μαστογραφία από μια ηλικία και έπειτα, μειώνει τον κίνδυνο θανάτου από καρκίνο μαστού κατά 40 %. Το μεγάλο αυτό ποσοστό αναδεικνύει το σημαντικό όφελος της μαστογραφίας και για αυτό συστήνεται.
6ος ΜΥΘΟΣ: Εάν η απάντηση της μαστογραφίας είναι αρνητική για καρκίνο του μαστού, δεν είναι αναγκαίο να κάνω κάτι μέχρι τον έλεγχο του επόμενου έτους.
Αν δεν υπάρχει κάποιο εύρημα στη μαστογραφία ή στην ψηλάφηση, μπορεί να μη χρειαστεί έτερος έλεγχος μέσα στο έτος. Υπάρχουν περιπτώσεις που απαιτούνται κι άλλες εξετάσεις και ενδεικτικά θα αναφέρω τον υπέρηχο και τη μαγνητική μαστογραφία. Είναι επομένως σημαντικό η μαστογραφία να αξιολογείται από κάποιον ειδικό και σε συνδυασμό με την κλινική εξέταση να καθορίζεται ο επόμενος έλεγχος.
7ος ΜΥΘΟΣ: Το οικογενειακό ιστορικό του πατέρα δεν επηρεάζει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού.
Όταν λαμβάνεται το οικογενειακό ιστορικό μιας γυναίκας, θα πρέπει να υπάρχει ενημέρωση και για περιπτώσεις κακοήθειας και από το γενεαλογικό δέντρο του πατέρα. Η παρουσία καρκίνου μαστού στον πατέρα ή στους κοντινούς εξ αίματος συγγενείς του, πρέπει να λαμβάνεται υπόψιν για την παρακολούθηση της γυναίκας. Όταν για παράδειγμα η μητέρα του πατέρα ή η αδερφή του, έχουν νοσήσει με καρκίνο μαστού, αυτό θεωρείται ως θετικό οικογενειακό ιστορικό.
8ος ΜΥΘΟΣ: Οι γυναίκες με ενθέματα μαστού διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού.
Τα ενθέματα μαστού δεν φαίνεται να αποτελούν προδιαθεσικό παράγοντα για εμφάνιση καρκίνου μαστού
9ος ΜΥΘΟΣ: Οι στηθόδεσμοι με «μπανέλες» αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού.
Ομοίως, στηθόδεσμοι με «μπανέλες» δεν προδιαθέτουν για εμφάνιση καρκίνου μαστού.
10ος ΜΥΘΟΣ: Οι θεραπείες γονιμότητας αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού
Έχουν διενεργηθεί πολλές μελέτες οι οποίες εξετάζουν το συγκεκριμένο ερώτημα, οι οποίες δεν έχουν αποδείξει ότι οι θεραπείες γονιμότητας αυξάνουν τον κίνδυνο. Επομένως το μήνυμα για τις γυναίκες είναι, ότι ανεξαρτήτως αν έχουν μπει στη διαδικασία αυτών των θεραπειών, δεν πρέπει να ξεχνούν τον προληπτικό έλεγχο με μαστογραφία.
11ος ΜΥΘΟΣ: Όλες οι γυναίκες που διαγιγνώσκονται με καρκίνο του μαστού θα υποβληθούν σε μαστεκτομή.
Σε περίπτωση διάγνωσης καρκίνου μαστού η μαστεκτομή είναι το πιο σημαντικό όπλο που έχουμε στη διάθεσή μας για την αντιμετώπισή του και πολλές φορές χρειάζεται και ακτινοβολία, ορμονοθεραπεία, ανοσοθεραπεία και χημειοθεραπεία. Οι περισσότερες γυναίκες πλέον υποβάλλονται σε τμηματική μαστεκτομή, δηλαδή χειρουργική εξαίρεση ενός μόνο τμήματος του μαστού. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις γυναικών που χρειάζονται ριζική μαστεκτομή κατά την οποία αφαιρείται όλος ο μαστός. Η απόφαση για το είδος του χειρουργείου, λαμβάνεται μετά από τη διενέργεια ογκολογικού συμβουλίου. Συνήθως μια γυναίκα δε χρειάζεται να υποβληθεί σε μαστεκτομή, όταν υπάρχουν μεταστάσεις, οπότε σε αυτές τις περιπτώσεις απαιτείται κάποιου είδους συστηματική θεραπεία η οποία καθορίζεται από το είδος του καρκίνου μαστού.
12ος ΜΥΘΟΣ: Οι γυναίκες που έχουν υποβληθεί σε μαστεκτομή δεν κινδυνεύουν να νοσήσουν εκ νέου με καρκίνο του μαστού.
Ο κίνδυνος επανεμφάνισης καρκίνου μαστού υπάρχει ακόμα και σε αυτές τις γυναίκες. Η πιθανότητα εξαρτάται από το πόσο πρώιμα έγινε η διάγνωση αρχικά, πόσο επιθετικός τύπος καρκίνου ήταν και αν υπάρχει κληρονομική προδιάθεση. Αυτός και είναι ο λόγος που γυναίκες που διαγνώσθηκαν με καρκίνο μαστού και υποβλήθηκαν σε μαστεκτομή, θα πρέπει να βρίσκονται υπό τακτικό ιατρικό και απεικονιστικό έλεγχο από το θεράποντα ιατρό τους.
