Γράφει η Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη, Ειδική Παθολόγος
Η χοληστερίνη ή χοληστερόλη είναι λιπαρή στερόλη που βρίσκεται στη μεμβράνη των κυττάρων όλων των ιστών του σώματος. Η υψηλή χοληστερόλη αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο για καρδιαγγειακή νόσο, εγκεφαλικά και άλλα σοβαρά προβλήματα υγείας, ωστόσο η παρουσία της χοληστερόλη είναι πολύ σημαντική αφού, σε φυσιολογικά επίπεδα, είναι απαραίτητη στην ανάπτυξη νευρικών συνδέσμων του εγκεφάλου και συμμετέχει σε πολλές σημαντικές βιοχημικές διαδικασίες του οργανισμού. Η παρουσία της χοληστερόλης είναι τόσο σημαντική, που αν δεν την προσλάβει ο οργανισμός μας από τη δίαιτα, θα τη δημιουργήσει μόνος του.
Πολλές είναι οι λανθασμένες αντιλήψεις που επικρατούν για την χοληστερόλη με σημαντικότερες τις ακόλουθες:
–Η υψηλή χοληστερίνη παρατηρείται μόνο σε υπέρβαρα και παχύσαρκα άτομα
Η αντίληψη αυτή είναι λανθασμένη, διότι τα επίπεδα χοληστερόλης δεν συνδέονται μόνο με το βάρος μας αλλά και με άλλους παράγοντες, όπως η διατροφή, η άσκηση, η ηλικία, η κληρονομικότητα. Για παράδειγμα, ένα άτομο μπορεί να γεννηθεί με γενετική τάση να μην επεξεργάζεται αποτελεσματικά τη χοληστερόλη. Υπάρχουν επίσης νοσήματα που προκαλούν αυξημένη χοληστερόλη όπως ο υποθυρεοειδισμός. Αντίστοιχες επιδράσεις στα επίπεδα της χοληστερόλης έχουν ορισμένα φάρμακα και το αλκοόλ.
–Οι άνθρωποι με υψηλή χοληστερίνη έχουν εμφανή συμπτώματα
Η χοληστερόλη δεν δίνει εμφανή συμπτώματα. Τα μόνα συμπτώματα με τα οποία μπορεί να συνδεθεί η χοληστερίνη είναι τα όψιμα συμπτώματα, όταν η υπερβολική συσσώρευση χοληστερόλης προκαλέσει σοβαρές βλάβες στα αγγεία διαφόρων οργάνων όπως στο γεννητικό σύστημα (στυτική δυσλειτουργία), στην καρδιά (έμφραγμα), στον εγκέφαλο (εγκεφαλικό επεισόδιο) κ.λπ. Ωστόσο η απόφραξη των αρτηριών που προκαλεί η πλεονάζουσα χοληστερόλη είναι αθόρυβη και μόνο όταν η απόφραξη υπερβεί ένα κρίσιμο όριο εμφανίζονται τα ανάλογα συμπτώματα. Οι άνθρωποι που είναι υπέρβαροι, έχουν αρτηριακή πίεση υψηλότερη από το φυσιολογικό ή οικογενειακό ιστορικό, πρέπει να ελέγχουν τα επίπεδα της χοληστερίνης τους από νεαρή ηλικία.
–Τα ιδανικά επίπεδα χοληστερίνης είναι ενιαία για όλους
Ο κίνδυνος από την αυξημένη χοληστερίνη δεν είναι ίδιος για όλους. Η ηλικία, η κληρονομικότητα, νοσήματα όπως ο διαβήτης, η καρδιοπάθεια, η νεφροπάθεια, η υπέρταση, καθημερινές συνήθειες όπως το κάπνισμα, διαφοροποιούν την επικινδυνότητα της χοληστερόλης από άνθρωπο σε άνθρωπο και διαφοροποιούν επίσης τα μέγιστα επίπεδα χοληστερίνης που μπορεί να έχει χωρίς πρόβλημα ο κάθε οργανισμός ξεχωριστά και τα ιδανικά επίπεδα στόχου.
–Εφόσον δεν υπάρχουν συμπτώματα από την αυξημένη χοληστερίνη, δεν πρέπει να χορηγείται αγωγή
Αυτό είναι αναληθές. Η θεραπεία για την χοληστερόλη περιλαμβάνει αποτελεσματική διατροφική θεραπεία, άσκηση, αποφυγή αλκοόλ και σε ορισμένες περιπτώσεις βοτανικά ή χημικά φάρμακα. Η πρώιμη θεραπευτική παρέμβαση αποκαθιστά τα παθολογικά επίπεδα της χοληστερίνης και προλαμβάνει τις σοβαρές επιπλοκές από την αύξησή της.
-Τα αυγά είναι η χειρότερη τροφή γιατί «ανεβάζουν» την χοληστερόλη
Πράγματι, τα αυγά έχουν αρκετή διατροφική χοληστερίνη. Η διατροφική χοληστερόλη ωστόσο δεν είναι τόσο επικίνδυνη όσο πιστεύαμε κατά το παρελθόν, με δεδομένο ότι η κύρια οδός αύξησης της χοληστερόλης στο αίμα είναι η ενδογενής παραγωγή, η οποία αυξάνεται με το υπερβολικό βάρος, την κατανάλωση κορεσμένων λιπαρών trans λιπαρών ζάχαρης και την καθιστική ζωή. Σε αντιστοιχία με τα αυγά, αρκετά οστρακοειδή περιέχουν αυξημένη χοληστερίνη αλλά δεν προκαλούν αυξήσεις της ενδογενούς παραγωγής.
