Σίγουρα σας έχει συμβεί σε περιόδους έντονου στρες να τρώτε περισσότερο από το κανονικό, με αποτέλεσμα να παίρνετε ανεπιθύμητο βάρος. Σύμφωνα με έρευνες, το χρόνιο και έντονο στρες μπορεί να προκαλέσει ορμονική απορρύθμιση που οδηγεί σε αύξηση βάρους μέσω αύξησης της όρεξης, κακού ελέγχου της γλυκόζης και αυξημένης αποθήκευσης λίπους.
Γράφει η Βασιλική Νεστορή, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
Η κορτιζόλη είναι η κύρια ορμόνη που απελευθερώνεται από τον οργανισμό κατά τη διάρκεια του έντονου στρες που υφιστάμεθα σε διάφορες περιόδους της ζωής μας. Είναι μια στεροειδής ορμόνη που απελευθερώνεται από τα επινεφρίδια σε φυσιολογικές συνθήκες και λαμβάνει μέρος σε σημαντικές διαδικασίες αυτορρύθμισης, εκκρίνεται όμως σε αυξημένα επίπεδα και σε έντονες καταστάσεις στρες ως μια φυσιολογική απάντηση του οργανισμού στις στρεσογόνες συνθήκες ζωής.
Η κορτιζόλη έχει τους ακόλουθους ρόλους στον οργανισμό:
- Μειώνει την εξέλιξη της απάντησης της φλεγμονής.
- Ελέγχει τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα.
- Ρυθμίζει τον κύκλο ύπνου-αφύπνισης του οργανισμού μας.
- Ελέγχει την πίεση του αίματος.
- Συμβάλει στον τρόπο με τον οποίο το σώμα επιλέγει να χρησιμοποιεί τα λίπη, τους υδατάνθρακες και τις πρωτεΐνες για να παράγει ενέργεια ώστε να καλυφθούν οι ενεργειακές ανάγκες του οργανισμού.
Το σώμα μας έχει τη δυνατότητα να αυξάνει ή να μειώνει τα επίπεδα κορτιζόλης που θα εκκριθούν όπου και όταν αυτό είναι απαραίτητο. Σε καταστάσεις στρες ωστόσο, τα επίπεδα της κορτιζόλης μπορεί να παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα, κάτι που έχει αρνητικό αντίκτυπο στην υγεία και το βάρος μας.
Όταν τα επίπεδα κορτιζόλης παραμένουν υψηλά στο αίμα ενδέχεται να παρουσιασθούν:
- Αδυναμία των μυών.
- Υψηλή αρτηριακή πίεση.
- Συχνότερη ούρηση και αυξημένη αίσθηση της δίψας.
- Αλλαγές στη διάθεση και μειωμένη σεξουαλική επιθυμία.
- Ταχεία αύξηση βάρους στην κοιλιά ή στο πρόσωπο ή και στα δύο.
- Οστεοπενία και οστεοπόρωση (σε παρατεταμένες όμως καταστάσεις αύξησης της κορτιζόλης).
- Εμφάνιση ραγάδων στο δέρμα λόγω της απότομης αύξησης του βάρους.
Τα επίμονα υψηλά επίπεδα κορτιζόλης στο αίμα μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε άλλες παθήσεις όπως:
- Διαβήτης τύπου 2
- Υψηλή αρτηριακή πίεση
- Κόπωση
- Λοιμώξεις
Μια ισορροπημένη διατροφή με άφθονες φυτικές ίνες, φρούτα και λαχανικά, αρκετό πόσιμο νερό, τρόφιμα πλούσια σε προβιοτικές καλλιέργειες όπως γιαούρτι με πέτσα, αρριάνι ή κεφίρ βοηθούν σημαντικά στον έλεγχο των επιπέδων κορτιζόλης στο αίμα. Έχει αποδειχθεί επίσης ότι ιχθυέλαια μειώνουν τα επίπεδα της κορτιζόλης στο αίμα.
Είναι εξαιρετικά σημαντικό να εκπαιδευτούμε κατάλληλα ώστε να αντιμετωπίζουμε τις στρεσογόνες καταστάσεις της ζωή μας :
- Ακολουθούμε ένα χόμπι που μας χαλαρώνει και μας αρέσει.
- Δίνουμε βάση στον ποιοτικό και ποσοτικά πλήρη ύπνο. Η στέρηση επαρκούς ύπνου μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα της κορτιζόλης στο σώμα.
- Γελάμε και διασκεδάζουμε όσο μπορούμε. Οι έρευνες αποδεικνύουν ότι τα επίπεδα κορτιζόλης μειώνονται με το γέλιο!
- Δοκιμάζουμε τεχνικές χαλάρωσης όπως ασκήσεις χαλάρωσης, τεχνικές αναπνοής ή διαλογισμό.
- Η σωματική άσκηση είναι απαραίτητη για την διατήρηση της υγείας μας και μπορεί να βελτιώσει αισθητά την διάθεσή μας. Ωστόσο προσοχή, η έντονη άσκηση μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα κορτιζόλης.
- Αποφύγουμε την κατανάλωση καφεΐνης τη νύχτα. Η καφεΐνη εμποδίζει τον αναπλαστικό νυχτερινό ύπνο.
- Δημιουργούμε βαθιές και ειλικρινείς σχέσεις με τους συνανθρώπους μας. Μπορούν να μας βοηθήσουν να ξεπεράσουμε τις αγχωτικές καταστάσεις.
