Ο Χρήστος Δαραμήλας, Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Σωματείων – Συλλόγων Ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη (Π.Ο.Σ.Σ.Α.Σ.ΔΙΑ.) σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Liveit.gr εξηγεί για ποιους λόγους ο Σακχαρώδης Διαβήτης έχει εξελιχθεί σε μια «σιωπηλή πανδημία» και γιατί είναι αναγκαία η άμεση εφαρμογή ενός Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την πρόληψή του.
Από τη Γιάννα Τριανταφύλλη
-Γιατί χαρακτηρίζεται ο σακχαρώδης διαβήτης ως μια από τις μεγαλύτερες απειλές της Παγκόσμιας Υγείας;
Σύμφωνα με τη Διεθνή Ομοσπονδία Διαβήτη, 537 εκατομμύρια άνθρωποι έπασχαν το 2021 από Σακχαρώδη Διαβήτη παγκοσμίως. Εκτιμάται ότι αν δε ληφθούν τα αναγκαία μέτρα για την ανακοπή της τρομακτικής αυτής αύξησης του Διαβήτη, θα πάσχουν από Σακχαρώδη Διαβήτη 643 εκατομμύρια άτομα έως το 2030, καταγράφοντας μία αύξηση που ξεπερνά το 11%, και 783 εκατομμύρια έως το 2045, καταγράφοντας μία αύξηση που ξεπερνά το 12%.
Στη χώρα μας, σύμφωνα με τα στοιχεία που ζήτησε και έλαβε η Πανελλήνια Ομοσπονδία Σωματείων – Συλλόγων Ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη (ΠΟΣΣΑΣΔΙΑ) από την ΗΔΙΚΑ, το πλήθος των μοναδικών πασχόντων που έχουν ενταχθεί σε τουλάχιστον ένα θεραπευτικό πρωτόκολλο Σακχαρώδη Διαβήτη ανέρχεται στους 1.130.505 πάσχοντες, αγγίζοντας το 11% του πληθυσμού της χώρας, βάσει της επίσημης καταγραφής της ΕΛΣΤΑΤ το 2021.
Η αύξηση που καταγράφεται στον συνολικό αριθμό των πασχόντων από Σακχαρώδη Διαβήτη σε σχέση με το έτος 2021 είναι θεαματική και ξεπερνά το 5%, γεγονός που αποδεικνύει για ακόμη μία χρονιά την ανάγκη για άμεση εφαρμογή ενός Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τον Σακχαρώδη Διαβήτη.
-Ποια είναι τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο διαβητικός ασθενής;
Τα σημαντικότερα χρόνια προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι πάσχοντες είναι τα ακόλουθα:
- Η στελέχωση Διαβητολογικών Κέντρων και Ιατρείων, όπως επίσης και Ιατρείων Διαβητικού Ποδιού
Τα Διαβητολογικά Κέντρα και Ιατρεία της χώρας αναμένουν εναγωνίως τις μεταβατικές διατάξεις του Νόμου περί της Εξειδίκευσης στον Σακχαρώδη Διαβήτη των Ιατρών, ώστε να λειτουργήσουν. Εδώ και 4 χρόνια δεν έχουν εκπαιδευτεί νέοι Ιατροί στον Σακχαρώδη Διαβήτη με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν να «εξαφανισθούν». Τα ήδη υπάρχοντα είναι υποστελεχωμένα, ενώ άλλα έχουν κλείσει ή συγχωνευτεί, με αποτέλεσμα, σε ορισμένες περιοχές της Ελλάδας, τα άτομα με Σακχαρώδη Διαβήτη να αναγκάζονται να διανύσουν ατελείωτες χιλιομετρικές αποστάσεις για να επισκεφτούν ένα Διαβητολογικό Κέντρο ή Ιατρείο.
Αντίστοιχα, τα Ιατρεία Διαβητικού Ποδιού στη χώρα μας είναι ελάχιστα παρά το ότι γνωρίζουμε, σύμφωνα με μελέτη της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας για τον Σακχαρώδη Διαβήτη του 2014, πως παγκοσμίως κάθε 1,5 λεπτό ακρωτηριάζεται ένα άτομο με Διαβήτη.
Όλα τα παραπάνω συγκλίνουν στην ανάγκη στελέχωσης και αναδιοργάνωσης Διαβητολογικών Κέντρων και Ιατρείων, καθώς και Ιατρείων Διαβητικού Ποδιού σε όλα τα Γενικά Νοσοκομεία της χώρας μας, προκειμένου να εξαντλούν όλες τις δυνατότητες και παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση της πάθησης, αλλά και των επιπλοκών της.
- Η πρόσβαση των ανασφάλιστων πολιτών σε ποιοτικά και αξιόπιστα αναλώσιμα υλικά
Οι ανασφάλιστοι, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, λαμβάνουν τα αναλώσιμα υγειονομικά υλικά από τα φαρμακεία των νοσοκομείων, τα οποία σε πολλές περιπτώσεις αδυνατούν να εκτελέσουν τις ηλεκτρονικές γνωματεύσεις (συνταγές), λόγω των ελλείψεων που αντιμετωπίζουν. Τα υλικά αυτά, στις πλείστες των περιπτώσεων, είναι αναξιόπιστα με δυσάρεστες συνέπειες στους πάσχοντες. Σοβαρά επίσης προβλήματα έχει προκαλέσει η εφαρμογή του άρθρου 38 του νόμου 4865/2021, σύμφωνα με το οποίο οι ανασφάλιστοι πάσχοντες έχουν το δικαίωμα συνταγογράφησης μόνο σε δημόσιες δομές και από τον οποίο δεν έχουν εξαιρεθεί οι πάσχοντες από Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2. Η ΠΟΣΣΑΣΔΙΑ έχει ήδη καταθέσει τις προτάσεις της για την επίλυση του συγκεκριμένου ζητήματος και την αποτελεσματική υποστήριξη των ανασφάλιστων πασχόντων από Σακχαρώδη Διαβήτη.
- Η συμμετοχή στην ινσουλίνη για τα άτομα με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2
Η συμμετοχή στην ινσουλίνη των πασχόντων από Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2 αποτελεί ένα άνισο μέτρο, το οποίο θα πρέπει να αρθεί και η συμμετοχή να είναι μηδενική, όπως ακριβώς ισχύει και στον Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 1. Επιπλέον, αποτελεί ένα σημαντικό επιπρόσθετο κόστος στους πάσχοντες από Διαβήτη τύπου 2, οι οποίοι επιβαρύνονται ταυτόχρονα και με τις συμμετοχές για τη θεραπευτική αντιμετώπιση των συνοδών παθήσεων και πολλές φορές και των επώδυνων επιπλοκών του Σακχαρώδη Διαβήτη!
- Η ένταξη όλων των προϊόντων Διαβήτη στον υπερμειωμένο συντελεστή
Μεγάλο ζήτημα υπάρχει με τη διαφορετική φορολόγηση των αναλώσιμων και ιατροτεχνολογικών υλικών Διαβήτη, η οποία κυμαίνεται από 6% – 24%. Η ΠΟΣΣΑΣΔΙΑ έχει ήδη αιτηθεί την ένταξη όλων των προϊόντων στον υπερμειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 6%, κάτι το οποίο θα είναι ωφέλιμο τόσο για τον ίδιο τον ΕΟΠΥΥ, όσο και για τους πάσχοντες και αναμένει την αποδοχή του αιτήματός της από την Πολιτεία.
-Πόσο επηρεάζει ο διαβήτης την καθημερινότητα και την ποιότητα ζωής του ατόμου με διαβήτη;
Η εμφάνιση του Σακχαρώδη Διαβήτη στη ζωή ενός παιδιού, ενός εφήβου, ενός ενήλικα ή ενός υπερήλικα «φέρνει» αμέτρητες ανατροπές τόσο στα ίδια τα άτομα όσο και στις οικογένειές τους.
Συναισθηματικές και κοινωνικές ανατροπές, πρόκληση πόνου και φόβου και το σημαντικότερο είναι η εμφάνιση αμφιβολιών για την …επόμενη μέρα.
Οι πάσχοντες καλούνται να διαχειριστούν κάτι άγνωστο που φαντάζει απροσπέλαστο, μια χρόνια πάθηση που προκαλεί την εμφάνιση ατελείωτων επιπλοκών. Παράλληλα, η οικογένεια του πάσχοντα πρέπει να τακτοποιήσει όπως όπως τον δικό της συναισθηματικό κόσμο και να δομήσει όσο το δυνατόν καλύτερα τον συναισθηματικό κόσμο του ατόμου που εμφανίζει Σακχαρώδη Διαβήτη, το οποίο έχει μια ολόκληρη ζωή μπροστά του. Όλοι πρέπει να εκπαιδευτούν στις ανάγκες της πάθησης (χορήγηση ινσουλίνης, λήψη φαρμάκων, κατανόηση σημασίας μέτρησης γλυκόζης αίματος, υπολογισμός τροφής κλπ).
Συνεπώς, η εμφάνιση του Διαβήτη έχει επιπτώσεις σε ολόκληρη την καθημερινότητα τόσο του ίδιου του πάσχοντα όσο και της οικογένειας σε κάθε έκφανση της ζωής τους (εργασία, κοινωνικός περίγυρος, σχολικό περιβάλλον κλπ).
-Γιατί ο σακχαρώδης διαβήτης εξαπλώνεται με ταχύτατους ρυθμούς σε όλο και μικρότερες ηλικίες;
Ο σύγχρονος τρόπος ζωής με κύρια χαρακτηριστικά την κακή διατροφή και την απουσία σωματικής άσκησης είναι οι κύριοι παράγοντες που ευθύνονται για την αύξηση του Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2, ο οποίος λαμβάνει διαστάσεις μίας «σιωπηλής πανδημίας» και ο οποίος τα τελευταία χρόνια εμφανίζεται ακόμη και σε παιδιά και εφήβους. Ειδικά την περίοδο της πανδημίας με την επιβολή των περιορισμών στις μετακινήσεις, η κατάσταση αυτή χειροτέρεψε.
Επιπλέον, έχει φανεί ότι λόγω του νέου κορονοϊού αυξήθηκαν τόσο τα περιστατικά εμφάνισης Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 1 και τύπου 2, με τους επιστήμονες να συνεχίζουν να ερευνούν τη διαδικασία με την οποία αυτό συμβαίνει.
Η αύξηση κάθε χρόνο των πασχόντων από Σακχαρώδη Διαβήτη τόσο παγκοσμίως όσο και στη χώρα μας κάνει ακόμη περισσότερο επιτακτική την ανάγκη για άμεση εφαρμογή ενός Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τον Σακχαρώδη Διαβήτη με αναγκαία την εμπλοκή της ΠΟΣΣΑΣΔΙΑ για τον καλύτερο και αποτελεσματικότερο σχεδιασμό του και την υλοποίησή του.
-Πόσο έχει συμβάλλει η πρόοδος της επιστήμης στην καλύτερη αντιμετώπιση του Σακχαρώδη Διαβήτη;
Οι εξελίξεις που αφορούν στον Σακχαρώδη Διαβήτη, είτε αυτές αφορούν νέα θεραπευτικά σκευάσματα για τον Διαβήτη τύπου 1 και τον Διαβήτη τύπου 2, είτε αφορούν τις νέες τεχνολογικές εξελίξεις, είναι σημαντικές και μπορούν να προσφέρουν μία καλύτερη ποιότητα ζωής απομακρύνοντας τον κίνδυνο εμφάνισης των επίπονων επιπλοκών του Διαβήτη.
Την τελευταία μάλιστα πενταετία έχουν κάνει την εμφάνισή τους νέα φάρμακα για τον Σακχαρώδη Διαβήτη τα οποία στοχεύουν όχι μόνο στη διαχείριση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα αλλά και στη διαχείριση των αγγειακών επιπλοκών.
Τα καινοτόμα λοιπόν φάρμακα εμπλουτίζουν τη θεραπευτική φαρέτρα των ειδικών ιατρών με μοναδικό στόχο τη βελτίωση της υγείας αλλά και της ποιότητας ζωής των ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη.
Από την άλλη, οι νέες τεχνολογίες για τον Σακχαρώδη Διαβήτη μπορούν επιπλέον να προσφέρουν ποικίλες λύσεις αλλά και νέα δεδομένα στον αυτοέλεγχο του Διαβήτη.
Για τον λόγο αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό οι πάσχοντες από Σακχαρώδη Διαβήτη να έχουν πρόσβαση τόσο σε καινοτόμα φάρμακα όσο και στα νέα ιατροτεχνολογικά προϊόντα, τα οποία εκτός από την αποτελεσματικότερη διαχείριση της χρόνιας πάθησης και επομένως την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των πασχόντων, εξοικονομούν μεγάλο αριθμό χρημάτων απομακρύνοντας τον κίνδυνο εμφάνισης των επίπονων για τον πάσχοντα, αλλά κοστοβόρων για το Σύστημα Υγείας σοβαρών επιπλοκών του Διαβήτη.
Ευτυχώς σε ό,τι αφορά τις νέες τεχνολογίες, μεγάλο μέρος αυτών μετά από τις συνεχείς και επίμονες παρεμβάσεις της ΠΟΣΣΑΣΔΙΑ, έχουν ενταχθεί στον ΕΟΠΥΥ και αποζημιώνονται πλήρως από την Πολιτεία. Ήδη η ΠΟΣΣΑΣΔΙΑ πέτυχε σε συνεργασία με τον ΕΟΠΥΥ, οι νέες τεχνολογίες να χορηγούνται πλέον και σε πάσχοντες από Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2 που βρίσκονται σε εντατικοποιημένο σχήμα ινσουλινοθεραπείας και σε γυναίκες με Σακχαρώδη Διαβήτη Κύησης για όσο αυτή διαρκεί. Αναμένουμε μέσα στις επόμενες ημέρες τη δημοσίευση του τροποποιημένου Ενιαίου Κανονισμού Παροχών Υγείας (ΕΚΠΥ) στον οποίο περιλαμβάνονται όλα τα παραπάνω.
-Πόσο αναγκαία είναι η πρόσβαση των ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη σε συνεχή εκπαίδευση για την σωστή διαχείριση της πάθησής τους;
Η εκπαίδευση τόσο του ίδιου του ατόμου όσο και της οικογένειας αποτελούν τον πρωταρχικό σκοπό της ομάδας των επαγγελματιών υγείας που θα τους υποστηρίξουν. Στη χώρα μας γίνεται πραγματικά μεγάλη προσπάθεια τόσο από τους ειδικούς Ιατρούς Ενδοκρινολόγους, Παθολόγους με Εξειδίκευση στον Σακχαρώδη Διαβήτη και Παιδοδιαβητολόγους όσο και από τους υπόλοιπους επαγγελματίες Υγείας που στελεχώνουν την ομάδα, δυστυχώς όμως δεν αρκούν και αυτό διότι βρίσκονται κυρίως στα μεγάλα αστικά κέντρα.
Η ΠΟΣΣΑΣΔΙΑ βλέποντας την τεράστια αυτή ανάγκη, ξεκίνησε σε συνεργασία με την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης ένα τεράστιο εγχείρημα: την εκπαίδευση τοπικά των ατόμων με Διαβήτη και των φροντιστών τους στην αυτοδιαχείρηση της πάθησης ενισχύοντας έτσι την υποστήριξη τόσο στα ίδια τα άτομα όσο και στους θεράποντες ιατρούς τους στο μοναδικό όλων μας στόχο, την απομάκρυνση των επιπλοκών. Πλέον το εγχείρημα συνεχίζεται και στην Περιφέρεια Πελοποννήσου.
-Οι επαγγελματίες Υγείας έχουν την κατάλληλη εκπαίδευση ώστε να παρέχουν την καλύτερη δυνατή φροντίδα στα άτομα με διαβήτη;
Η εκπαίδευση των επαγγελματιών Υγείας και των πασχόντων από Σακχαρώδη Διαβήτη είναι το κεντρικό μήνυμα της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας κατά του Σακχαρώδη Διαβήτη. Η σωστή εκπαίδευση των πασχόντων προϋποθέτει την εκπαίδευση των επαγγελματιών Υγείας.
Δυστυχώς, όπως προαναφέρθηκε, εδώ και 4 χρόνια δεν έχουν εκπαιδευτεί νέοι Ιατροί στον Σακχαρώδη Διαβήτη γεγονός που εκτός από την ερήμωση των Διαβητολογικών Κέντρων και Ιατρείων, έχει μεγάλη επίπτωση στην παροχή της καλύτερης δυνατής φροντίδας στους πάσχοντες από Διαβήτη.
Αντίστοιχα ζητήματα εντοπίζονται και στις άλλες ειδικότητες των επαγγελματιών Υγείας οι οποίες θα έπρεπε να στελεχώνουν τη θεραπευτική ομάδα που υποστηρίζει τον πάσχοντα από Σακχαρώδη Διαβήτη, όπως είναι οι νοσηλευτές. Η σύσταση της ειδικότητας της νοσηλευτικής δημόσιας υγείας/κοινοτικής νοσηλευτικής και της εξειδίκευσης της νοσηλευτικής στον Σακχαρώδη Διαβήτη πραγματώθηκε στη χώρα μας μόλις το 2020.
Επιπλέον της εκπαίδευσης των επαγγελματιών Υγείας, η Πολιτεία θα πρέπει να θεσμοθετήσει εκ νέου τη δυνατότητα εκπαίδευσης των πασχόντων από Σακχαρώδη Διαβήτη στα Διαβητολογικά Κέντρα και Ιατρεία, κάτι που αποτελεί πάγιο αίτημα της ΠΟΣΣΑΣΔΙΑ από το 2012, προκειμένου ο πάσχοντας να μπορεί να λάβει την ενδεδειγμένη γι’ αυτόν εκπαίδευση και επομένως να αναβαθμιστεί η ποιότητα της ζωής του με την απομάκρυνση του κινδύνου εμφάνισης των επώδυνων επιπλοκών του Διαβήτη.
Πανελλήνια Ομοσπονδία Σωματείων – Συλλόγων Ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη (Π.Ο.Σ.Σ.Α.Σ.ΔΙΑ.) https://glikos-planitis.gr/
 σε συνέντευξη){kind=link}