Η γραμμή που διαχωρίζει την έντονη σχέση από την κακοποίηση είναι πολύ λεπτή και γι’ αυτό το λόγο, συχνά δυσδιάκριτη. Όμως υπάρχουν ορισμένα σημάδια που μπορούν να σας βοηθήσουν να καταλάβετε αν βρίσκεστε στη μια πλευρά ή στην άλλη.
Το να καταλάβει κανείς ότι κακοποιείται δεν είναι και το πιο εύκολο πράγμα, κυρίως γιατί με τους θύτες υπάρχει συναισθηματική εμπλοκή αλλά και γιατί η κακοποίηση συχνά είναι παραπλανητική. Όμως δεν παύει να είναι μία κατάσταση υπαρκτή, η οποία αποτελεί χαρακτηριστικό πολλών σχέσεων, με τραγικές επιπτώσεις στην υγεία (ψυχική και σωματική) και την ποιότητα ζωής του θύματος.
Είναι προφανές ότι όταν μία γυναίκα πέφτει θύμα σωματικής βίας, κακοποιείται. Σε κάποιες περιπτώσεις, όμως, ενδέχεται να μην το συνειδητοποιεί. Μπορεί, για παράδειγμα, μία γυναίκα να σκέφτεται ότι στο σύζυγό της επιτρέπεται να την αναγκάσει να κάνει σεξ. Όμως, αυτό δεν είναι αλήθεια. Το καταναγκαστικό σεξ είναι βιασμός, ανεξάρτητα από το ποιος το κάνει. Μπορεί, επίσης, να νομίζει κανείς ότι τα σκληρά ή απειλητικά λόγια δεν είναι κακοποίηση. Όμως, είναι. Και μερικές φορές η συναισθηματική κακοποίηση είναι ένας «οιωνός» της σωματικής βίας.
Οι «κόκκινες σημαίες»
Παρακάτω θα βρείτε μια λίστα με ενδείξεις κακοποίησης. Ορισμένες από αυτές τις συμπεριφορές είναι παράνομες. Όλες τους είναι λάθος. Μπορεί να κακοποιείστε, λοιπόν, αν ο σύντροφός σας:
- Παρακολουθεί τι κάνετε όλη την ώρα
- Σας κατηγορεί άδικα ότι είστε άπιστη, συνεχώς
- Σας αποτρέπει ή σας αποθαρρύνει από το να δείτε φίλους ή την οικογένειά σας
- Σας αποτρέπει ή σας αποθαρρύνει από το να πηγαίνετε στην εργασία σας ή το σχολείο σας
- Εκφράζει πολύ θυμό κατά τη διάρκεια και μετά την κατανάλωση αλκοόλ ή τη χρήση ναρκωτικών
- Ελέγχει πώς ξοδεύετε τα χρήματά σας
- Ελέγχει τη χρήση των φαρμάκων που χρειάζεστε
- Παίρνει για εσάς αποφάσεις που θα έπρεπε να σας επιτρέπει να παίρνετε μόνη σας (όπως τι να φορέσετε ή τι να φάτε)
- Σας ταπεινώνει μπροστά από τους άλλους
- Καταστρέφει την περιουσία σας ή τα πράγματα που σας ενδιαφέρουν
- Απειλεί να σας βλάψει, εσάς, τα παιδιά ή τα κατοικίδια ζώα
- Σας προκαλεί πόνο (από το χτύπημα, ξυλοδαρμό, σπρώξιμο, χαστούκια, κλοτσιές ή δάγκωμα)
- Χρησιμοποιεί (ή απειλεί να χρησιμοποιήσει) ένα όπλο εναντίον σας
- Σας αναγκάζει να κάνετε σεξ παρά τη θέλησή σας
- Ελέγχει την αντισύλληψή σας ή επιμένει να μείνετε έγκυος
- Σας κατηγορεί για τα βίαια ξεσπάσματα του
- Απειλεί να βλάψει τον εαυτό του, όταν είναι αναστατωμένος μαζί σας
- Λέει πράγματα όπως, «Αν δεν μπορώ να σε έχω εγώ τότε κανείς δεν μπορεί»
Πού μπορείτε να απευθυνθείτε για βοήθεια
Η δικαιολογία «υπομένω για τα παιδιά» σε αυτές τις περιπτώσεις δεν έχει θέση, καθώς με αυτόν τον τρόπο, τα παιδιά, εκτός του ότι ζουν καθημερινά σε ένα βίαιο περιβάλλον (με ότι αυτό συνεπάγεται), διδάσκονται και αναπαράγουν τα ίδια μοτίβα σχέσεων, ως ενήλικες.
Αν νομίζετε ότι κάποιος σας κακοποιεί, ζητήστε βοήθεια. Η κακοποίηση μπορεί να έχει σοβαρές σωματικές και ψυχολογικές επιπτώσεις, τόσο σε εσάς, όσο και στα παιδιά σας. Κανείς δεν έχει το δικαίωμα να σας βλάψει. Μη φοβάστε να μιλήσετε, δεν είστε μόνη. Στους παρακάτω φορείς μπορείτε να βρείτε ψυχολογική και νομική υποστήριξη καθώς και προσωρινή φιλοξενία:
24ωρη Τηλεφωνική Γραμμή SOS Κατά της Βίας, Υπέρ των Γυναικών, της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων
Τηλ.: 15900
Κέντρο Κακοποιημένης Γυναίκας
Τηλ.: 210 52 35 318210 52 35 318 και 210 41 12 091 9.00 π.μ. – 6.00 μ.μ.
Τηλ.: 210 32 20 900 6.00 μ.μ. – 10.00 μ.μ.
Δευτέρα έως Παρασκευή, 9:00 π.μ. έως 10:00 μ.μ.
Γραμμή κατά της Οικογενειακής Βίας «ΔΙΠΛΑ ΣΟΥ»
Τηλ.: 800 11 88 881 Πανελλαδική Γραμμή Άμεσης Βοήθειας από σταθερό χωρίς χρέωση
Τηλ.: 210 77 86 800210 77 86 800 Από κινητό με χρέωση
Καθημερινά, 9:00 π.μ. έως 9:00 μ.μ.
Στέγη Κακοποιημένης Γυναίκας & Ανήλικου Κοριτσιού
Τηλ.: 2310 528 4832310 528 483 και 2310 519 5942310 519 594
Τηλ.: 2310 544 9792310 544 979
Κέντρο Στήριξης Κακοποιημένων Γυναικών «Καταφύγιο Γυναίκας»
Τηλ.: 2310 551041
Δευτέρα έως Παρασκευή, 9.00-17.00
Έφη Τσιβίκα