Γράφει ο Δρ. Γεώργιος Κρομμύδας, Πνευμονολόγος – Φυματιολόγος, Μέλος ΔΣ Ένωσης Πνευμονολόγων Ελλάδος, Μέλος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας, Μέλος της Ευρωπαϊκής Πνευμονολογικής Εταιρείας ( European Respiratory Society – ERS )
1.Τι είναι η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ);
Η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) αποτελεί φλεγμονώδη νόσο του αναπνευστικού , που προκαλεί χρόνια στένωση και απόφραξη των αεραγωγών, καθιστώντας δύσκολη την αναπνοή. Η νόσος παρουσιάζει μόνιμα συμπτώματα καθώς και παροξύνσεις με επιδείνωση της νόσου. Χρειάζεται παρέμβαση από πνευμονολόγο για παρακολούθηση και θεραπεία.
- Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου;
Κατά κανόνα είναι το ΚΑΠΝΙΣΜΑ! Μπορεί όμως να οφείλεται είτε σε ενδογενείς παράγοντες αλλά και εξωγενείς όπως συγκεκριμένες εργασιακές συνθήκες ή η μόλυνση του περιβάλλοντος.
- Μόνο οι καπνιστές παθαίνουν ΧΑΠ ;
Δυστυχώς όχι. Η μόλυνση του περιβάλλοντος μπορεί να προκαλέσει ΧΑΠ, καθώς επίσης η συνεχής έκθεση σε βλαπτικές για τον πνεύμονα πτητικές χημικές ουσίες σε συγκεκριμένα εργασιακά περιβάλλοντα.
- Πως θα καταλάβω ότι έχω ΧΑΠ;
Τα συμπτώματα της ΧΑΠ είναι η δύσπνοια και ο χρόνιος βήχας, με ή χωρίς φλέγμα. Αυτά πρέπει να κινήσουν την υποψία για να επισκεφτεί κάποιος τον πνευμονολόγο για να τεθεί ή να αποκλειστεί η διάγνωση. Ενδέχεται να συνυπάρχει κόπωση, ανορεξία και απώλεια βάρους με την πάροδο του χρόνου. Ένα βασικό χαρακτηριστικό της ασθένειας είναι οι περίοδοι επιδείνωσης των συμπτωμάτων, γνωστές ως παροξύνσεις, τις οποίες βιώνει έντονα ο ασθενής με αύξηση των μόνιμων συμπτωμάτων του. Αυτό μπορεί να προκληθεί από λοιμώξεις ή έκθεση σε υψηλή ατμοσφαιρική ρύπανση. Τα συμπτώματα της ΧΑΠ επιδεινώνονται με το πέρασμα του χρόνου και οι εξάρσεις δύναται να επιταχύνουν την πρόοδο της νόσου.
- Πότε πρέπει να πάω στο γιατρό;
Όταν ο ασθενής παρουσιάζει επίμονη συμπτωματολογία από το αναπνευστικό όπως χρόνιο βήχα, δύσπνοια, εκκρίσεις καθημερινά μεμονωμένα ή σε συνδυασμό, πρέπει να επισκεφτεί πνευμονολόγο.
- Πως γίνεται η διάγνωση της ΧΑΠ;
Με τη σπιρομέτρηση ΜΟΝΟ.
- Υπάρχουν τρόποι πρόληψης για την ΧΑΠ;
Η αποφυγή της έκθεσης στους παράγοντες κινδύνου αποτελεί το πιο σημαντικό βήμα για την πρόληψη της νόσου. Περιλαμβάνονται τα εξής:
- Παρότρυνση του ατόμου να σταματήσει το κάπνισμα
- Πρόληψη της έκθεσης σε παθητικό κάπνισμα για αγέννητα μωρά και βρέφη
- Μείωση της έκθεσης σε εσωτερική ατμοσφαιρική ρύπανση από καύσιμα βιομάζας σε αναπτυσσόμενες χώρες
- Μείωση της έκθεσης σε εξωτερική ατμοσφαιρική ρύπανση
- Πρόληψη εξάρσεων της ΧΑΠ (εμβολιασμοί)
- Πόσο θα αλλάξει η ζωή μου μετά τη διάγνωση;
Είναι σημαντική η διάγνωση της νόσου ώστε να υπάρξει παρέμβαση. Με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή θα υπάρξει σαφής βελτίωση του ασθενούς και αναχαίτιση της εξέλιξης της νόσου. Ωστόσο ο ασθενής θα πρέπει διαρκώς να ενθαρρύνετε για να διακόψει το κάπνισμα, να ακολουθεί τον εμβολιασμό βάσει πρωτοκόλλου και να ασκείται καθημερινά.
- Πως μπορώ να αποφύγω τις οξείες παροξύνσεις της ΧΑΠ;
Η αποφυγή των παροξύνσεων που συντελούν σε επιδείνωση και εξέλιξη της νόσου είναι δυνατόν να αποφευχθούν μέσω της αποφυγής των παραγόντων της νόσου, της σωστής και συνεπής λήψης της αγωγής και του εμβολιασμού.
- Θεραπεύεται η ΧΑΠ;
Η ΧΑΠ είναι μια χρόνια νόσος που δε θεραπεύεται. Όμως με τις κατάλληλες παρεμβάσεις που αναφέρθηκαν και τη συμμόρφωση στη μόνιμη αγωγή η νόσος ελέγχεται με συνέπεια να μην εξελίσσεται και να έχουμε πλέον μείωση στη θνητότητα σε σχέση με το παρελθόν.
