Η έλλειψη ύπνου ενδέχεται να σας κάνει να νιώσετε «πεθαμένοι», αλλά μπορεί πραγματικά να σας σκοτώσει; Ενώ ο πολύ λίγος ύπνος είναι δυνατόν τελικά να συμβάλει στο θάνατό σας, υπάρχουν λίγα στοιχεία που να δείχνουν ότι μπορεί να το κάνει άμεσα.
Αν υποθέσουμε ότι μια παρατεταμένη περίοδος αϋπνίας μπορεί να σκοτώσει αμέσως, θα ήταν πιθανό να οφείλεται σε μια έμμεση αιτία, όπως ένα αυτοκινητικό δυστύχημα ή κάποιο ατύχημα στην εργασία. Αυτό συμβαίνει γιατί όσοι μένουν ξύπνιοι για πολύ καιρό παρουσιάζουν μείωση στην αντίληψη και την κρίση, με αποτέλεσμα να γίνονται περισσότερο επιρρεπείς σε σφάλματα και ατυχήματα. Μετά από μόλις 18 ώρες αϋπνίας, η μείωση είναι ίση με αυτήν που προκαλεί η περιεκτικότητα 0,05 % αλκοόλ στο αίμα, ενώ μετά από αϋπνία 24 ωρών, ίση με 0,10 %. Τα επίπεδα αυτά είναι πιθανό να δημιουργήσουν προβλήματα στο δρόμο ή στο χώρο εργασίας.
Ακόμα και αν είστε αρκετά τυχεροί για να ξεφύγετε από τον βραχυπρόθεσμο θάνατο λόγω ατυχήματος, η έλλειψη ύπνου μπορεί τελικά να σας καταβάλλει. Η χρόνια έλλειψη ύπνου συνδέεται με μια σειρά επιπτώσεων στην υγεία, όπως παχυσαρκία, διαβήτη και καρδιαγγειακή νόσο.
Ωστόσο, και τα δύο αυτά σενάρια αντικατοπτρίζουν σχετικά σύντομες χρονικές περιόδους αϋπνίας, δηλαδή τις περιπτώσεις κατά τις οποίες τα άτομα κοιμούνται, αλλά όχι αρκετά. Τι γίνεται όμως αν κάποιος σταματήσει να κοιμάται;
Το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα που ένας άνθρωπος έχει μείνει ποτέ ξύπνιος, υπό παρατήρηση, είναι 11 ημέρες, όταν ο φοιτητής Randy Gardner κατέκτησε αυτό το ρεκόρ ως μέρος ενός επιστημονικού πειράματος. Οι διάφορες πηγές παρέχουν ποικίλες πληροφορίες σχετικά με το πόσο η έλλειψη ύπνου επηρέασε την ψυχική κατάστασή του Gardner, αλλά οι περισσότερες συμφωνούν ότι επανήλθε μέσα σε λίγες ημέρες χωρίς μακροπρόθεσμες συνέπειες.
Πέρα από την 11-ημερών δοκιμασία του Gardner, οι επιστήμονες γνωρίζουν ελάχιστα για το πόσο καιρό μπορεί να επιβιώσει ο άνθρωπος χωρίς καθόλου ύπνο, γιατί, προκειμένου να ελέγξει σωστά αυτή τη διάρκεια, κάποιοι θα πρέπει να πεθάνουν. Μελέτες που έγιναν σε αρουραίους εκτιμούν ότι πεθαίνουν μετά από δύο εβδομάδες αϋπνίας. Άλλοι υποστηρίζουν ότι κάποιοι αρουραίοι μπορούν να αντέξουν και για διάστημα 32 ημερών. Αν και δεν είναι σαφές τι σκοτώνει τα ποντίκια, ο θάνατός τους θα μπορούσε να σχετίζεται με την εξασθένιση του ανοσοποιητικού τους συστήματος, με εγκεφαλική βλάβη, με το άγχος ή ακόμα και με υποθερμία που προκαλείται από την έλλειψη ύπνου.
