Το Σύνδρομο Άπνοιας στον ύπνο είναι μια από τις συχνότερες και σοβαρότερες διαταραχές ύπνου και αφορά το 4-6% του γενικού πληθυσμού.
Η υπνική άπνοια μπορεί να οδηγήσει σε πολύ σοβαρές επιπλοκές, όπως καρδιακή προσβολή, εγκεφαλικό, αρρυθμίες, υπέρταση, μειωμένη σεξουαλική libido, μειωμένη απόδοση στην εργασία. Έχει επίσης αποδειχθεί μέσα από έρευνες ότι οι πάσχοντες από υπνική άπνοια παρουσιάζουν 7 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο για αυτοκινητιστικό ατύχημα, λόγω υπνηλίας.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, περίπου 2 στους 3 άνδρες και 1 στις 6 γυναίκες πάσχουν από άπνοια στον ύπνο, χωρίς να το γνωρίζουν. Συχνά είναι ο σύντροφος του πάσχοντα ή κάποιο άλλο μέλος της οικογένειας που παρατηρεί τη διακοπή της αναπνοής και τον προτρέπει να συμβουλευτεί γιατρό.
Ποια είναι τα συμπτώματα εκείνα που θέτουν την υπόνοια της αποφρακτικής άπνοιας ύπνου και ποια είναι η θεραπευτική αντιμετώπιση;
Μας απαντά η Ευσταθία Κοτσιφού – Δημητριάδη, Πνευμονολόγος – Φυματιολόγος.
H υπνική άπνοια ή πιο επιστημονικά το Σύνδρομο Απνοιών – Υποπνοιών κατά τον Υπνο (ΣΑΥΥ) είναι μια πάθηση που χαρακτηρίζεται από πλήρη ή μερική διακοπή της αναπνοής κατά τον ύπνο.
Για να θεωρηθεί αυτή η διακοπή ως παθολογική, θα πρέπει να υπερβαίνει σε διάρκεια τα 10 δευτερόλεπτα. Στη μεγάλη πλειοψηφία των περιπτώσεων η διακοπή της αναπνοής οφείλεται σε πλήρη ή μερική απόφραξη στο επίπεδο του φάρυγγα, κυρίως στην περιοχή πίσω από την μαλθακή υπερώα και τη γλώσσα, οπότε μιλάμε για αποφρακτικό σύνδρομο απνοιών – υποπνοιών κατά τον ύπνο.
Η αποφρακτική άπνοια ύπνου είναι συνηθισμένη και αποτελεί ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου για ατυχήματα με αυτοκίνητα και καρδιαγγειακές παθήσεις.
Σημεία και συμπτώματα της αποφρακτικής άπνοιας ύπνου
-Δυνατό ή παθολογικό ροχαλητό.
-Ημερήσια υπνηλία.
-Μη αναζωογονητικός ύπνος ανεξάρτητα από την διάρκειά του.
-Ανεξήγητη ημερήσια κούραση (χωρίς να προηγείται δραστηριότητα).
-Νυκτουρία.
-Aφυπνίσεις με αίσθημα πνιγμού και ανάγκη για αέρα.
-Ξηροστομία κατά την αφύπνιση.
-Πρωινή κεφαλαλγία.
-Μείωση μνήμης –συγκέντρωσης.
-Σεξουαλικές διαταραχές.
-Δείκτης Μάζας Σώματος > 30.
-«Γεμάτο» στοματοφάρυγγα.
-Περίμετρος λαιμού: άνδρες > 43cm γυναίκες > 38cm.
Τι συμβαίνει κατά την διάρκεια των απνοϊκών επεισοδίων που τα καθιστά επικίνδυνα;
Καταρχήν μειώνεται ο κορεσμός της αιμοσφαιρίνης με επακόλουθο την μειωμένη παροχή οξυγόνου στα βασικά όργανα. Τα αναπνευστικά επεισόδια προκαλούν έκλυση επεισοδίων βραδυ/ταχυκαρδίας ή και άλλων αρρυθμιών.
Επιπρόσθετα, πολλά αναπνευστικά επεισόδια τελειώνουν με μικροαφυπνίσεις του εγκεφάλου, γεγονότα που καταστρέφουν την μικροαρχιτεκτονική του ύπνου και οδηγούν σε ημερήσια συμπτώματα ακόμη και επί ύπνου ικανής διάρκειας.
Θεραπευτικές επιλογές για την αποφρακτική άπνοια ύπνου
Η πιο αποτελεσματική θεραπεία για τη μείωση της αποφρακτικής άπνοιας κατά τον ύπνο είναι η θετική πίεση των αεραγωγών (PAP) που εφαρμόζεται τοποθετώντας μία μάσκα στη μύτη ή το στόμα (ή και τα δύο) που χρησιμεύει για την απελευθέρωση του ανώτερου αεραγωγού. Η συνεχής θετική πίεση των αεραγωγών (CPAP) παρέχει ένα σταθερό επίπεδο θετικής πίεσης σε όλη την διάρκεια της αναπνοής (εισπνοή-εκπνοή).
Ασθενείς με ήπια αποφρακτική άπνοια κατά τον ύπνο που αρνούνται ή αδυνατούν να χρησιμοποιήσουν συσκευή CPAP μπορεί να είναι υποψήφιοι για μια συσκευή στόματος για να προωθήσουν την κάτω γνάθο, τη θεραπεία θέσης (αποφεύγοντας την ύπτια θέση ύπνου) ή τη χειρουργική διόρθωση του φάρυγγα.
Σε μία τυχαιοποιημένη, ελεγχόμενη δοκιμή, η CPAP αποδείχθηκε ότι είναι αποτελεσματικότερη από έναν νάρθηκα στην κάτω γνάθο, μειώνοντας την AHI, αλλά η συμμόρφωση ήταν μεγαλύτερη με την στοματική συσκευή. Συνιστώνται ρυθμιζόμενοι νάρθηκες προαγωγής της κάτω γνάθου σε ασθενείς με ήπια έως μέτρια αποφρακτική άπνοια ύπνου που δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν CPAP. Ωστόσο, η μακροχρόνια χρήση των συσκευών μπορεί να μεταβάλει την απόφραξη των δοντιών.
Οι ιδανικοί υποψήφιοι για αυτές τις χειρουργικές επεμβάσεις είναι τα νορμοβαρή άτομα με ανωμαλίες στις κρανιοπροσωπικές δομές (π.χ. μια υποπλαστική γνάθο).
