Τι είναι η νόσος του Lyme από την οποία ταλαιπωρείται το διάσημο μοντέλο Μπέλα Χαντίντ.
Η Νόσος του Lyme ή Βορρελίωση είναι μια βακτηριακή λοίμωξη και η μετάδοσή της στον άνθρωπο συμβαίνει μέσω τσιμπήματος από μολυσμένο τσιμπούρι (κρότωνα). Ο κίνδυνος μετάδοσης αυξάνεται όσο περισσότερο διαρκεί η προσκόλληση, γι’ αυτό είναι σημαντική η γρήγορη αφαίρεση του κρότωνα από το σώμα κατά τη διάρκεια των πρώτων ωρών. Η νόσος δεν μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο.
Χαρακτηριστικό σημάδι της νόσου είναι το μεταναστευτικό ερύθημα, ένα κόκκινο εξάνθημα με πιο ανοιχτόχρωμο χρώμα στο κέντρο, που εμφανίζεται στο σώμα σε διάστημα τριών με τριάντα ημερών από το τσίμπημα.
Η εμφάνιση της νόσου ποικίλει και μπορεί να περιλαμβάνει συμπτώματα γρίπης στα αρχικά στάδια και έπειτα εκδηλώνεται με μυοσκελετικά, αρθριτικά, νευρολογικά, ψυχιατρικά και καρδιακά συμπτώματα.
Στην πλειονότητα των περιπτώσεων η νόσος θεραπεύεται με αντιβιοτικά, ειδικά εάν η θεραπεία ξεκινήσει στα αρχικά στάδια της ασθένειας. Καθυστερημένη θεραπεία συχνά οδηγεί σε «προχωρημένη» βορρελίωση η οποία μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα που επηρεάζουν τις αρθρώσεις, την καρδιά και το νευρικό σύστημα.
Μέτρα πρόληψης
Ο μοναδικός τρόπος για να αποφύγουμε τη νόσο του Lyme είναι να αποφύγουμε …τα τσιμπούρια! Τι πρέπει να προσέχουμε, σύμφωνα με τις οδηγίες του ΕΟΔΥ :
-Μην μένετε για πολλή ώρα σε περιοχές που μπορεί να υπάρχουν τσιμπούρια, εφόσον δεν χρειάζεται (σε δάση, λιβάδια, περιοχές με πολλά δέντρα, θάμνους, ψηλά χόρτα, σωρούς φύλλων, και γενικά όπου έχει πυκνή βλάστηση).
– Όταν πηγαίνετε σε περιοχές όπου μπορεί να υπάρχουν τσιμπούρια: –
-Περπατάτε πάντα στο κέντρο των μονοπατιών και μην περπατάτε μέσα σε πυκνή βλάστηση, σε λιβάδια και σε περιοχές με πολλά χόρτα.
– Φοράτε ρούχα κατά προτίμηση ανοιχτού χρώματος (για να βλέπετε εύκολα τα τσιμπούρια πάνω σε αυτά).
-Καλύψτε τα χέρια και τα πόδια σας. Φοράτε ρούχα με μακριά μανίκια, μακριά παντελόνια, ψηλές κάλτσες και μπότες, κλειστά παπούτσια και βάζετε το παντελόνι μέσα από τις κάλτσες και τις μπότες.
-Φοράτε γάντια ιδίως όταν αγγίζετε χόρτα ή φυτά με τα χέρια σας. Βάζετε τα μανίκια της μπλούζας μέσα στα γάντια.
– Χρησιμοποιείτε αντικουνουπικά/ εντομοαπωθητικά σπρέυ ή λοσιόν. Βάλτε εντομοαπωθητικό στις γυμνές/ακάλυπτες περιοχές του δέρματός σας. Κοιτάξτε τα συστατικά πίσω στη συσκευασία ( θα πρέπει να περιέχουν μία από τις παρακάτω ουσίες: DΕΕΤ πάνω από 20% για ενήλικες, ή ικαριδίνη/πικαριδίνη ή IR3535 ή Citriodiol ή Eucalyptus citriodora oil, hydrated, cyclized -ecoil (h/c). Αυτά τα εντομοαπωθητικά θα σας προστατέψουν για αρκετές ώρες. Να ακολουθείτε πάντα τις οδηγίες χρήσης.
-Ψεκάστε και τα ρούχα σας με τα αντικουνουπικά/ εντομοαπωθητικά σπρέυ.
– Μην ξαπλώνετε και μην κάθεστε απευθείας στο έδαφος στην ύπαιθρο. Απλώστε μία κουβέρτα ή σεντόνι ανοικτού χρώματος για να ξαπλώσετε.
-Κάντε ντους ή μπάνιο αμέσως μετά την επιστροφή σας από την ύπαιθρο/ εξοχή, όσο πιο σύντομα γίνεται (κατά προτίμηση μέσα σε δύο ώρες). Το ντους βοηθάει να φύγουν τα τσιμπούρια που δεν έχουν ακόμα προσκολληθεί και είναι μια καλή ευκαιρία να κάνετε έλεγχο για τσιμπούρια.
-Εάν έχετε ζώα, ρώτησε τον κτηνίατρο πώς να τα προστατεύετε από τα τσιμπούρια (με ειδικά προϊόντα για τσιμπούρια) και φροντίστε για τον αποπαρασιτισμό τους σε τακτική βάση. Ψάχνετε κάθε μέρα τα ζώα σας για τσιμπούρια.
-Φροντίζετε τον εξωτερικό χώρο του σπιτιού σας ή του χώρου εργασίας σας (π.χ. κτηνοτροφική μονάδα), ώστε να έρχονται λιγότερα τσιμπούρια. Καθαρίζετε τον χώρο, την αυλή ή τον κήπο από χόρτα, φύλλα και κλαδιά, καθώς και από παλιά έπιπλα, στρώματα ή απορρίμματα όπου μπορεί να κρυφτούν τα τσιμπούρια, απομακρύνετε σωρούς από φύλλα και χόρτα, κουρεύετε συχνά τα χόρτα, το γρασίδι και τους θάμνους.
-Αν σας τσιμπήσει τσιμπούρι, το αναφέρετε όσο πιο γρήγορα γίνεται στον γιατρό σας.
Τι να κάνετε αν βρείτε τσιμπούρι στο σώμα σας
-Αν βρείτε τσιμπούρι, αυτό θα πρέπει να αφαιρεθεί όσο το δυνατόν πιο γρήγορα και με σωστό τρόπο, με κατάλληλη λαβίδα/ τσιμπιδάκι, από ιατρό ή κάποιον που να γνωρίζει τον σωστό τρόπο.
Εάν δεν ξέρετε τον σωστό τρόπο ή δεν έχετε την κατάλληλη λαβίδα, ΜΗΝ βγάζετε μόνοι σας το τσιμπούρι, αλλά πηγαίνετε άμεσα στον ιατρό, στο πιο κοντινό Κέντρο Υγείας ή Νοσοκομείο.
-ΜΗΝ ζουλήξετε, ΜΗΝ σπάσετε, ΜΗΝ συμπιέσετε και ΜΗΝ τρυπήσετε το σώμα του τσιμπουριού γιατί αυτό αυξάνει την πιθανότητα μόλυνσης.
-Μην πιάνετε το τσιμπούρι με γυμνά χέρια, αλλά πάντα με γάντια.
-Μην βάζετε τίποτε πάνω στο τσιμπούρι (π.χ. αναμμένο σπίρτο, τσιγάρο, βαζελίνη, παραφίνη, πετρέλαιο, λάδι, βερνίκια/μανό νυχιών, υγρό σαπούνι, άλλη ουσία), γιατί έτσι αυξάνεται ο κίνδυνος μόλυνσης.
Πώς αφαιρούμε σωστά ένα τσιμπούρι από το δέρμα
–Με μία κατάλληλη λαβίδα με λεπτά και στενά/ μυτερά άκρα, πιάνετε το τσιμπούρι (το κεφάλι του) όσο πιο κοντά στο δέρμα γίνεται (προσοχή: όχι με τσιμπιδάκια φρυδιών, καθώς έχουν πλατιά άκρα που μπορεί να το ζουλήξουν).
–Τραβάτε το τσιμπούρι προς τα πάνω, αργά και σταθερά, με ήπια δύναμη.
–Μην στρίβετε, μην πιέζετε και μην τραβάτε το τσιμπούρι απότομα.
–Όπως έχετε πιάσει το τσιμπούρι με τη λαβίδα, τυλίξτε το σε λίγο χαρτί τουαλέτας και πετάξτε το στην τουαλέτα.
-Αφού αφαιρέσετε το τσιμπούρι, καθαρίστε προσεκτικά την περιοχή του τσιμπήματος και τα χέρια σας με σαπούνι και ζεστό νερό και απολυμάνετε την περιοχή με αντισηπτικό (οινόπνευμα ή ιώδιο).
