Ωφελεί ή μπορεί να βλάψει τον οργανισμό;
Αθλητές αλλά και άτομα που θέλουν να χάσουν βάρος, συνηθίζουν να τη χρησιμοποιούν. Υπάρχει όμως κάποια διατροφική αξία σε αυτά τα σκευάσματα ή τελικά επιβαρύνει τον οργανισμό;
Γράφει η Διατροφολόγος Δήμητρα Καβαρινού
Τα τελευταία χρόνια διάφορα ροφήματα και σκευάσματα διατροφής έχουν συζητηθεί ιδιαίτερα τόσο για την σωματική ευρωστία όσο και για την απώλεια βάρους. Όσον αφορά τη σκόνη πρωτεϊνης αποτελεί ένα απο τα πρώτα θέματα συζήτησης που θα θιχτούν σε μια παρέα στο γυμναστήριο. Παρ’ όλα αυτά, συνήθως αυτή η κατανάλωση πρωτεϊνης σε σκόνη γίνεται εντελώς αυθαίρετα απο το άτομο χωρίς να έχει συμβουλευτεί κάποιον ειδικό για τις προσωπικές του ανάγκες. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα απο την αρχή.
Τι ακριβώς είναι η σκόνη πρωτεϊνης;
Οι σκόνες πρωτεϊνης είναι μια μορφές πρωτεϊνης σε σκόνη που προέρχονται απο φυτά (σόγια, ρύζι, πατάτα κ.α.), αυγά ή γάλα (καζεϊνη ή πρωτεϊνη ορού γάλακτος). Οι σκόνες τέτοιου τύπου, βέβαια, είναι πολύ πιθανό να περιέχουν και κάποια πρόσθετα συστατικά όπως σάκχαρα, τεχνητά αρώματα, πηκτικά, βιταμίνες και μέταλλα. Η ποσότητα πρωτεϊνης που προσλαμβάνει το άτομο ανα μεζούρα (scoop) μπορεί να ποικίλει μεταξύ 10γρ και 30γρ.
Τι ανάγκες σε πρωτεΐνη έχουμε πραγματικά;
Οι ανάγκες του κάθε ατόμου σε πρωτεϊνη καθημερινά ποικίλουν ανάλογα με το φύλο, την ηλικά, τις θερμίδες που καταναλώνει και την σωματική του δραστηριότητα. Στην πραγματικότητα, για έναν μέσο ενήλικα οι ανάγκες σε πρωτεϊνη καθημερινά δεν ξεπερνούν το 1γρ./kg ΣΒ ,ενώ αυτό το ποσό ενδεχομένως να αυξηθεί στο 1,2-1,5γρ/Kg ΣΒ για τους πιο αθλητικούς τύπους ανάλογα πάντα με το είδος της άσκησης και τη συχνότητα των προπονήσεων. Καταλαβαίνουμε, δηλαδή, ότι οι ανάγκες του κάθε ατόμου είναι συγκεκριμένες και δεν ισχύει η λογική «όσο περισσότερες πρωτεϊνες προσλαμβάνω, τόσο το καλύτερο!»
Τί κινδύνους θα μπορούσε να κρύβει η υψηλή πρόσληψη πρωτεϊνών μέσω σκευασμάτων;
Αρχικά, αφού η σκόνη πρωτεϊνης αποτελεί συμπλήρωμα διατροφής είναι στο χέρι των κατασκευαστών να αξιολογήσουν την ασφάλεια και την επισήμανση των προϊόντων. Επιπλέον, τα δεδομένα και οι μελέτες που αφορούν την μακροπρόθεσμη επίδραση τέτοιων σκευασμάτων είναι ακόμα περιορισμένα.
Ένα ακόμα σημείο που αρκετοί πιθανόν να μην γνωρίζουν είναι πως σκευάσματα με συγκεκριμένα συστατικά όπως το γάλα μπορούν να προκαλέσουν γαστρεντερικά προβλήματα σε άτομα με δυσανεξίες (πχ δυσανεξία στην λακτόζη).
Μένοντας στα συστατικά, δεν πρέπει να αγνοούμε το γεγονός οτι πολλά απο αυτά τα σκευάσματα είναι πλούσια σε θερμίδες και σάκχαρα, γεγονός που επιβαρύνει την υγεία του ατόμου αυξάνοντας πιο εύκολα το βάρος του και τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα του, χωρίς καν να συνειδητοποιεί τι περιέχει το ρόφημα που καταναλώνει!
Επιπρόσθετα, πρόσφατη μελέτη έδειξε πως πολλά απο αυτά τα σκευάσματα πρωτεϊνης περιέχουν βαρέα μέταλλα, φυτοφάρμακα ή άλλους ρύπους που έχουν συνδεθεί με τον καρκίνο και άλλες παθήσεις.
Η πρόσθετη κατανάλωση πρωτεϊνης απαιτεί επιπλέον πρόσληψη νερού, για την αποφυγή αφυδάτωσης. Εάν σκοπέυετε να λάβετε σκόνες πρωτεΐνης, βεβαιωθείτε ότι μπορείτε να αυξήσετε την πρόσληψη νερού, ακόμα και χωρίς να διψάτε.
Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι ο συνδυασμός κατανάλωσης πρόσθετης πρωτεϊνης μέσω των γευμάτων και μέσω σκόνης, είναι πιθανό τελικά να οδηγήσει σε αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης αίματος. Μάλιστα, ορισμένα απο τα συμπληρώματα είναι απο μόνα τους αυξημένα σε χοληστερόλη! Θα πρέπει λοιπόν να τονίσουμε για ακόμα μια φορά τη σημασία της προσεκτικής ανάγνωσης της διατροφικής ετικέτας και σε ένα συμπλήρωμα που έχουμε σκοπό να λάβουμε.
Σε τελική ανάλυση, το βασικό σημείο που θέλουμε να κρατήσουμε είναι οτι οι ανάγκες των περισσότερων ατόμων σε πρωτεϊνη μπορούν να καλυφθούν μέσω της ίδιας της διατροφής. Όπως και σε όλες τις άλλες περιπτώσεις έτσι και εδώ δε θα πρέπει να βασιζόμαστε σε κάποιο σκεύασμα για να αντικαταστήσει τις διατροφικές μας ανάγκες που μπορούμε να καλύψουμε μέσω πρωτεϊνούζων τροφίμων. Στις ελάχιστες περιπτώσεις που τέτοια συμπληρώματα είναι πραγματικά αναγκαία, αυτά καλό είναι να χορηγούνται με την καθοδήγηση ιατρού ή διαιτολόγου.
Επικοινωνήστε με τη διατροφολόγο στο: dimitrakavarinou@gmail.com
