Η μοναδική περίπτωση του 93χρονου Richard Morgan αποτέλεσε αντικείμενο μελέτης ερευνητικής ομάδας του Πανεπιστημίου του Limerick.
Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Limerick στην Ιρλανδία έκπληκτοι διαπίστωσαν ότι, παρόλο που ο 93χρονος Richard Morgan ξεκίνησε τη γυμναστική στα 73 του χρόνια, διατηρεί την καρδιακή και σωματική λειτουργία ενός άνδρα 30 ετών!
Ο Δρ Lorcan Daly, ένας από τους συγγραφείς της μελέτης και εγγονός του Richard Morgan, μιλά στο Liveit.gr για τα εντυπωσιακά ευρήματα της μελέτης και απαντά στο ερώτημα εάν τελικά η άσκηση αποτελεί το μυστικό της μακροζωίας.
Από τη Γιάννα Τριανταφύλλη
Τις τελευταίες δεκαετίες η επιστήμη έχει επικεντρωθεί περισσότερο από ποτέ στο κυνήγι της μακροζωίας. Η επιστημονική έρευνα έχει δείξει ότι η διάρκεια της ανθρώπινης ζωής καθορίζεται μόνο κατά 25% από τα γονίδια. Το υπόλοιπο 75% καθορίζεται από τον τρόπο ζωής μας και τις καθημερινές επιλογές που κάνουμε.
Μέσα από πολλές μελέτες έχει αποδειχθεί ότι η καθημερινή σωματική άσκηση είναι ένας από τους παράγοντες που συμβάλλουν στη μακροζωία και στην υγιή γήρανση και μπορεί να προσθέσει μέχρι και 10 επιπλέον χρόνια στη ζωή των ανθρώπων.
Πόσο φυσιολογικό όμως είναι ένας άνδρας 93 ετών που άρχισε να γυμνάζεται στα 73 του χρόνια (!) να έχει την φυσική κατάσταση ενός άνδρα 30 ετών;
Η μοναδική περίπτωση του Richard Morgan
Ο Richard Morgan στο μεγαλύτερο μέρος της ζωής του «απέφευγε» τη γυμναστική και κάθε είδους φυσικής δραστηριότητας. Είκοσι χρόνια πριν, ο 73χρονος τότε συνταξιούχος από την Κομητεία Κορκ της Ιρλανδίας έτυχε να παρακολουθήσει μια προπόνηση του εγγονού του στην κωπηλασία κλειστού χώρου στα πλαίσια του κολεγιακού πρωταθλήματος. Ο προπονητής του εγγονού του, στο τέλος της προπόνησης, του πρότεινε να δοκιμάσει ένα από τα κωπηλατικά μηχανήματα. Από εκείνη τη στιγμή μέχρι και σήμερα η κωπηλασία έγινε αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας του Richard Morgan.
Η 20ετής προπόνηση του κ. Morgan απέδωσε καρπούς αφού έκτοτε έχει πετύχει, στην ηλικιακή του κατηγορία, να είναι 4 φορές παγκόσμιος πρωταθλητής στην κωπηλασία κλειστού χώρου. Εκτιμάται ότι η αθροιστική απόσταση που έχει καταγράψει κωπηλατώντας τις τελευταίες δύο δεκαετίες είναι σχεδόν δέκα φορές η περιφέρεια της Γης!
Ο Richard Morgan δεν πηγαίνει σε γυμναστήρια, δεν έχει προπονητή, ούτε παίρνει ενεργειακά συμπληρώματα. Κωπηλατεί σχεδόν 20 μίλια κάθε εβδομάδα – κυρίως σε χαμηλή και μέτρια ένταση – στο υπόστεγο του σπιτιού του και ακολουθεί μια απλή, υγιεινή διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες.
Η περίπτωση του 93χρονου Ιρλανδού τράβηξε το ενδιαφέρον μιας ομάδας ερευνητών του Πανεπιστημίου του Limerick, οι οποίοι μέσα από την μελέτη ατόμων μεγαλύτερης ηλικίας, αναζητούν τα μυστικά της μακροζωίας και της υγιούς γήρανσης.
Ο Δρ. Lorcan Daly, ένας από τους συγγραφείς της μελέτης, Λέκτορας στην Επιστήμη του Αθλητισμού και της Άσκησης στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Shannon και εγγονός του Richard Morgan, βλέποντας την εντυπωσιακή μεταμόρφωση της φυσικής κατάστασης του παππού του στη διάρκεια των τελευταίων 20 χρόνων, πρότεινε στους συναδέλφους του από το Πανεπιστήμιο του Limerick να πραγματοποιήσουν μια μελέτη επικεντρωμένη στην μοναδική περίπτωση του παππού του.
Ο Δρ Lorcan Daly μιλά στο Liveit.gr για τα εντυπωσιακά ευρήματα της μελέτης και απαντά στο ερώτημα εάν τελικά η άσκηση αποτελεί το μυστικό της μακροζωίας.
-Τι το ιδιαίτερο είχε η περίπτωση του παππού σας Richard Morgan, ώστε να αποτελέσει αντικείμενο ερευνητικής μελέτης;
«Αυτή τη στιγμή είμαι Λέκτορας στις Επιστήμες του Αθλητισμού και της Άσκησης στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Shannon, με εστίαση στην ανθρώπινη φυσιολογία κατά τη διάρκεια της άσκησης, και έτσι με ενδιέφερε έντονα η φυσιολογία και οι επιδόσεις του παππού μου, δεδομένου του μοναδικού του υπόβαθρου.
Η περίπτωση του παππού μου είναι αρκετά ιδιαίτερη και καθόλου συνηθισμένη. H εντυπωσιακή μεταμόρφωση της φυσικής του κατάστασης στη διάρκεια των τελευταίων 20 χρόνων μου προκαλούσε εκτός από θαυμασμό και έντονο επιστημονικό ενδιαφέρον. Αναρωτιόμουν, πως γίνεται ένας άνθρωπος που μέχρι τα 73 του χρόνια ήταν «υπέρμαχος» της καθιστικής ζωής και απείχε από κάθε είδους φυσική δραστηριότητα, να έχει εμφανίσει τις τελευταίες δύο δεκαετές μια τόσο εξαιρετική φυσική κατάσταση.
Είναι μεγάλη τιμή και για μένα και για την οικογένειά μου που ο παππούς μου βρέθηκε στο επίκεντρο της συγκεκριμένης μελέτης. Είναι πραγματικά αξιοθαύμαστος και πηγή έμπνευσης για όλους μας».
– Ποια είναι τα πιο ενδιαφέροντα συμπεράσματα της μελέτης;
«Για την υλοποίηση της μελέτης ζητήσαμε από τον Richard να χρησιμοποιήσει μια κωπηλατική μηχανή και σε κατάσταση ηρεμίας, να κάνει μια προσομοίωση χρονομέτρησης 2.000 μέτρων. Κατά τη διάρκεια της άσκησης μετρήσαμε την πρόσληψη οξυγόνου, την παραγωγή διοξειδίου του άνθρακα, τον αερισμό και τον καρδιακό ρυθμό. Εστιάσαμε επίσης στη γενική φυσιολογία του Richard, στην λειτουργία του μεταβολισμού και των πνευμόνων του, στη διατροφή του και στις ώρες προπόνησης που κάνει.
Νομίζω ότι το πιο αξιοσημείωτο εύρημα της μελέτης ήταν ότι η κινητική πρόσληψης οξυγόνου του ήταν παρόμοια με τις κανονικές τιμές που εμφανίζει ένας υγιής 25χρονος! Ο καρδιακός του ρυθμός άγγιξε τους 153 παλμούς ανά λεπτό, ξεπερνώντας κατά πολύ τον αναμενόμενο μέγιστο ρυθμό των 127 παλμών ανά λεπτό που συναντάται σε άτομα της ηλικίας του. Αυτό έδειξε ένα σημαντικό επίπεδο φυσικής κατάστασης για έναν 93χρονο.
Ο Richard επέδειξε επίσης υψηλή απόδοση ισχύος στο εργόμετρο καθώς και μυώδη σωματική διάπλαση με χαμηλό σωματικό λίπος (το σώμα του αποτελείται κατά 80% από μυς και με μόλις 15% λίπος!). Όλα αυτά τα ευρήματα είναι πραγματικά αξιοσημείωτα, καθώς μιλάμε για ένας άνδρα 93 ετών που μέχρι τα 73 του χρόνια δεν είχε γυμναστεί ή αθληθεί ποτέ.
Συμπερασματικά, τα ευρήματα της μελέτης υποδηλώνουν ότι, εάν «προκαλέσουμε» το σώμα με ένα ερέθισμα άσκησης, εκείνο θα ανταποκριθεί και θα προσαρμοστεί ακόμη και σε πολύ προχωρημένες ηλικίες. Διαπιστώσαμε ότι το ανθρώπινο σώμα διατηρεί την ικανότητα να προσαρμόζεται στην άσκηση σε οποιαδήποτε ηλικία.
Δεν υπάρχει αμφιβολία πως μπορούμε να ξεκινήσουμε την άσκηση σε οποιαδήποτε ηλικία και να αναπτύξουμε σημαντικές βελτιώσεις και στην υγεία μας και στη σωματική μας ικανότητα. Επομένως, το μήνυμα είναι, ποτέ δεν είναι αργά για να ξεκινήσουμε την άσκηση!».
-Ποιες καθημερινές συνήθειες του παππού σας συνέβαλαν στην καλή φυσική κατάσταση που διατηρεί σήμερα;
«Αν και ο Richard μπορεί να έχει κάποια γενετικό πλεονέκτημα, αναμφίβολα ένα σημαντικό μέρος της καλής του υγείας συνδέεται με την ρουτίνα που ακολουθεί πιστά τις τελευταίες δύο δεκαετίες: κωπηλασία 40 λεπτά την ημέρα με εναλλαγές στην ένταση της άσκησης, τακτική προπόνηση ενδυνάμωσης, προπόνηση με βάρη 2-3 φορές την εβδομάδα και υγιεινή διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες».
– Πιστεύετε ότι η άσκηση μπορεί να «καθυστερήσει» τη γήρανση και να παρατείνει την ζωή;
«Νομίζω ότι αυτή είναι μια μεγάλη ερώτηση. Για μένα, αυτό που πολλοί χαρακτηρίζουν ως «φυσιολογική φθορά του σώματος λόγω γήρανσης» έχει να κάνει περισσότερο με την καθιστική ζωή και την αποχή από κάθε είδους φυσικής δραστηριότητας, συχνά για δεκαετίες ολόκληρες, και λιγότερο με τη διαδικασία γήρανσης.
Έχει αποδειχθεί πλέον μέσα από πολλές μελέτες ότι τα οφέλη της άσκησης είναι τεράστια σε όλες τις ηλικίες. Χωρίς άσκηση, οι άνθρωποι χάνουν μυϊκή δύναμη, μάζα και αερόβια φυσική κατάσταση σε σημαντικά μεγάλο βαθμό. Η άσκηση αλλάζει τον τρόπο που γερνάμε και μας βοηθήσει να χτίσουμε και να διατηρήσουμε ένα δυνατό, ικανό σώμα, όποια και αν είναι η ηλικία μας.
Η άποψή μου είναι ότι, ο ιδανικός συνδυασμός άσκησης για να επιτύχουμε τη βέλτιστη υγεία κατά τη διάρκεια της ζωής μας, είναι ο συνδυασμός αερόβιας άσκησης και άσκησης μυϊκής ενδυνάμωσης. Η άσκηση δεν έχει τη δυνατότητα να «σβήσει» τις επιπτώσεις της γήρανσης, μπορεί όμως να επιβραδύνει τις επιπτώσεις της στο σώμα».
Σύνδεσμος για την επιστημονική δημοσίευση: https://journals.physiology.org/doi/full/10.1152/japplphysiol.00698.2023
