Κακοποίηση ηλικιωμένων: Πως εκδηλώνεται και που μπορείτε να αναζητήσετε βοήθεια

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), 1 στα 10 άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών έχουν δεχτεί κάποια μορφή κακοποίησης, ενώ το 90% των περιπτώσεων της κακοποίησης ασκούνται από άτομα του οικογενειακού περιβάλλοντος.

Είδη κακοποίησης ηλικιωμένων

Οι ηλικιωμένοι μπορεί να βιώσουν ένα ή περισσότερα είδη κακοποίησης, όπως:

-Οικονομική κακοποίηση. Συμβαίνει όταν ένα άλλο άτομο ελέγχει αποφάσεις που αφορούν οικονομικά θέματα ή την πρόσβαση σε χρήματα ή άλλα περιουσιακά στοιχεία χωρίς τη συγκατάθεση του ηλικιωμένου ατόμου.

-Συναισθηματική (ή ψυχολογική) κακοποίηση. Η χρήση απειλών, ύβρεων ή προσβολών που μπορεί να προκαλέσουν απελπισία, αισθήματα ντροπής, άγχος ή αδυναμία στο ηλικιωμένο άτομο.

-Παραμέληση. Η παράλειψη παροχής σωστής φροντίδας στο ηλικιωμένο άτομο, όπως για παράδειγμα παράλειψη παροχής τροφής, ρουχισμού, στέγης, ιατρικής ή οδοντιατρικής φροντίδας, ακατάλληλη χρήση φαρμάκων, κακής υγιεινή.

-Σωματική κακοποίηση. Η πρόκληση πόνου ή τραυματισμού με τη χρήση σωματικής δύναμης, όπως για παράδειγμα χτύπημα, χαστούκισμα, σπρώξιμο, χρήση περιορισμών.

-Κοινωνική κακοποίηση. Εξαναγκαστική απομόνωση, όπως για παράδειγμα περιορισμό της πρόσβασης στην οικογένεια, φίλους και υπηρεσίες βοήθειας, περιορισμός πρόσβασης του ηλικιωμένου ατόμου σε κοινωνικές δραστηριότητες, έλεγχος των τηλεφωνημάτων του ηλικιωμένου ατόμου χωρίς άδεια.

-Σεξουαλική κακοποίηση. Οποιοδήποτε είδος αναγκαστικής ή ανεπιθύμητης σεξουαλικής δραστηριότητας.

Τι πρέπει να κάνετε εάν υποψιάζεστε ότι συμβαίνει κακοποίηση ηλικιωμένου ή εάν εσείς οι ίδιοι βιώνετε κακοποίηση  

Η κακοποίηση ηλικιωμένου είναι ένα είδος ενδοοικογενειακής βίας και είναι απαράδεκτη. Κανένας ηλικιωμένος δεν θα πρέπει να βιώνει οποιοδήποτε είδος κακοποίησης, κακομεταχείρισης ή παραμέλησης.

Εάν αισθάνεστε φόβο, ντροπή ή φοβάστε να ζητήσετε βοήθεια, να θυμάστε ότι όλοι έχουν το δικαίωμα να είναι ασφαλείς. Εάν εσείς ή κάποιο γνωστό σας άτομο βιώνει κάποιο είδος κακοποίησης ηλικιωμένου, μιλήστε σε πρόσωπα που εμπιστεύεστε ή στις αστυνομικές αρχές.

Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή SOS 1065

Σημαντική βοήθεια μπορεί να σας προσφέρει η Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή SOS 1065. Μέσω της γραμμής αυτής γίνονται δεκτές ανώνυμες και επώνυμες καταγγελίες που αφορούν περιστατικά κακοποίησης ή κακομεταχείρισης ηλικιωμένων, ενώ παράλληλα λειτουργεί και ως εργαλείο συμβουλευτικής ηλικιωμένων, των παιδιών τους και των φροντιστών τους.

Οι καταγγελίες αποστέλλονται  στις αρμόδιες εισαγγελικές αρχές προς διερεύνηση προκειμένου να αναζητηθούν οι καλύτερες δυνατές λύσεις για τους ηλικιωμένους θύματα, ενώ η συμβουλευτική αφορά συνήθως σε θέματα σχέσεων με τα παιδιά τους, το οικογενειακό τους περιβάλλον και εν γένει αυτούς που τους φροντίζουν.

Η γραμμή λειτουργεί όλο το 24ωρο, 365 ημέρες το έτος. Στελεχώνεται από κοινωνικούς λειτουργούς, ψυχολόγους, καθώς και ειδικά εκπαιδευμένους εθελοντές

Η Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή SOS 1065 απευθύνεται σε:

• Ηλικιωμένους θύματα παραμέλησης ή/και κακομεταχείρισης.
• Ηλικιωμένους θύματα οικονομικής εκμετάλλευσης.
• Ηλικιωμένους θύματα ψυχικής, σωματικής ή/και σεξουαλικής βίας.
• Ηλικιωμένους που αντιμετωπίζουν προβλήματα οικογενειακά ή/και κοινωνικά.
• Ηλικιωμένους που αντιμετωπίζουν προβλήματα από τα παιδιά τους.
• Ηλικιωμένους με σοβαρά προβλήματα υγείας.

Η Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή SOS 1065 διέπεται από τους παρακάτω περιορισμούς, για την προστασία των ηλικιωμένων :

-Όλες οι τηλεφωνικές συνομιλίες είναι απόρρητες και ΔΕΝ καταγράφονται.

-Η παρέμβαση σε περιστατικά που αφορούν ηλικιωμένους, γίνεται πάντα αφού ληφθεί υπόψη το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον τους και οριοθετείται από τη σωστή αποτίμηση των αναγκών τους.

-Όσοι ασχολούνται με τη γραμμή υποστήριξης είναι υπεύθυνοι για τη διασφάλιση του υψηλότερου επιπέδου παροχής υπηρεσιών, μέσα στα όρια των διαθέσιμων μέσων και στα επίπεδα που έχουν τεθεί από τους Νόμους.