Όπως επισημαίνει μιλώντας στο Liveit.gr o Ορθοπεδικός Χειρουργός Δρ Γεώργιος Σπηλιωτόπουλος, το σημαντικότερο στη θεραπεία της πλατυποδίας είναι να γίνει έγκαιρη διάγνωση της πάθησης, ώστε να προληφθεί η παραμόρφωση του ποδιού.
Γράφει ο Dr. Γεώργιος Σπηλιωτόπουλος, Ορθοπαιδικός Xειρουργός, Mέλος της Ελληνικής Εταιρείας Χειρουργικής Ορθοπεδικής Τραυματολογίας, της Ελληνικής Αρθροσκοπικής Εταιρείας και του Ελληνικού Ιδρύματος Οστεοπόρωσης https://www.orthosoma.gr/
Η πλατυποδία στα παιδιά είναι μία από τις πιο συχνές ανατομικές δυσμορφίες του ποδιού, κάτι το οποίο ανησυχεί ιδιαίτερα τους γονείς. Είναι μία συχνή ανατομική δυσμορφία του ποδιού. Διακρίνεται από την απουσία της φυσιολογικής ποδικής καμάρας. Αυτό έχει ως συνέπεια το έσω χείλος του άκρου ποδός να βρίσκεται (κατά την φόρτιση του ποδιού) σχεδόν σε πλήρη επαφή με το έδαφος. Η ποδική καμάρα είναι μια ανατομική καμπύλη με ημιθολωτό σχήμα, που επιτρέπει την ομοιόμορφη κατανομή του σωματικού βάρους.
Η πλατυποδία είναι αποτέλεσμα διαφόρων διαταραχών, με πιο συχνή αιτία την χαλαρότητα των συνδέσμων του ποδιού. Μερικά παιδιά δηλαδή γεννιούνται με χαλαρούς συνδέσμους στο σώμα κάτι το οποίο δεν αποτελεί παθολογική οντότητα αλλά μία ανατομική παραλλαγή που σχετίζεται με την κληρονομικότητα.
Η κλινική εξέταση από τον εξειδικευμένο ορθοπεδικό αποσκοπεί στο να ταυτοποιηθεί ο τύπος της πλατυποδίας ώστε να εφαρμοσθεί η κατάλληλη θεραπεία.
Διακρίνουμε 3 βασικούς τύπους πλατυποδίας.
Α) Εύκαμπτη ή εύπλαστη ή χαλαρή πλατυποδία: Στη πλειοψηφία των περιπτώσεων (2/3 των περιστατικών) μιλάμε για τη λεγόμενη εύκαμπτη πλατυποδία, μια μορφή που ως παραλλαγή του φυσιολογικού ποδιού δεν προκαλεί συμπτώματα και κατά την κλινική εξέταση η ποδική καμάρα σχηματίζεται αν ο ασθενής σταθεί στις μύτες των ποδιών. Οι μύες και οι αρθρώσεις λειτουργούν κανονικά. Η κατάσταση αυτή συνδέεται με κληρονομική προδιάθεση και είναι πιο συχνή σε υπέρβαρα παιδιά και σε ανθρώπους με χαλαρές αρθρώσεις. Στην εύπλαστη ή εύκαμπτη πλατυποδία τίποτα δεν εμποδίζει τα παιδιά στην κίνηση, το βάδισμα ή τα σπορ. Η χαλαρή πλατυποδία είναι εμφανής μόνο κατά την όρθια στάση και κατά την βάδιση.
Β) Δύσκαμπτη ή σκληρή:Η παθολογική αυτή κατάσταση είναι περισσότερο περίπλοκη και οφείλεται συνήθως σε οστικά προβλήματα, νευρομυικές παθήσεις ή επίκτητα αίτια (κατάγματα, φλεγμονές αστραγαλοπτερνικής). Είναι εύκολα ορατή ως παθολογία, καθώς κατά την κλινική εξέταση δε διαγράφεται καθόλου καμάρα στο πέλμα, ακόμη και όταν το παιδί σηκωθεί στις µύτες των δακτύλων. Η δύσκαμπτη πλατυποδία είναι σπάνια, επώδυνη και πάντοτε οφείλεται σε κάποιο άλλο πρόβλημα, που μπορεί να είναι ανατομικής ή νευρολογικής φύσης .
Γ) Στην βιβλιογραφία αναφέρεται επίσης η αντισταθμιστική πλατυποδία. Πρόκειται για δευτεροπαθή παραμόρφωση, οφείλεται δηλαδή σε κάποια άλλη διαταραχή, όπως βράχυνση του αχίλλειου τένοντα. Είναι δηλαδή μία χαλαρή πλατυποδία που συνδυάζεται με βραχύ Αχίλλειο τένοντα. Αυτό απαντάται συνήθως στο 1/4 των περιπτώσεων , ιδιαίτερα σε ενήλικες ασθενείς και σπανιότερα στα παιδιά . Η βάδιση μερικών παιδιών στις μύτες των ποδιών (περπάτημα της μπαλαρίνας), εάν συνεχίζεται για αρκετό χρονικό διάστημα ενδέχεται να αποτελεί ένδειξη ύπαρξης βραχέως Αχίλλειου τένοντα και θα πρέπει να αξιολογηθεί από τον ειδικό Ορθοπεδικό.
Η διάγνωση της πλατυποδίας είναι εύκολη για τον εξειδικευμένο ιατρό. Ο ρόλος του Ορθοπεδικού είναι να αναγνωρίσει την αιτία της πλατυποδίας στο παιδί. Η κλινική εξέταση σε συνδυασμό με τον κατάλληλο απεικονιστικό έλεγχο (ακτινογραφίες του ποδιού με το παιδί σε όρθια θέση όπου τα πόδια του παιδιού πατούν στο έδαφος, θα βοηθήσουν για τον διαχωρισμό της χαλαρής μορφής από την δύσκαμπτη μορφή. Ο διαχωρισμός αυτός αποτελεί το υπόβαθρο για τον σχεδιασμό του ιδανικού θεραπευτικού πλάνου εξατομικευμένο στις απαιτήσεις της παθολογίας του ποδιού.
Θεραπεία της πλατυποδίας
α) Συντηρητική αντιμετώπιση: Στα συντηρητικά μέσα περιλαμβάνονται ασκήσεις διάτασης του αχίλλειου τένοντα, ένθετα στο υπόδημα (αν και σύμφωνα με νεότερα δεδομένα τα παιδιά με τυπική πλατυποδία δεν πρέπει να χρησιμοποιούν στηρίγματα καμάρας ή ειδικά διορθωτικά παπούτσια, γιατί επιβαρύνεται η κατάστασή τους) και εξειδικευμένη φυσικοθεραπεία. Η τοποθέτηση γύψου έχει θέση όταν η πλατυποδία συνδυάζεται με ρίκνωση του αχίλλειου τένοντα.
β) Χειρουργική αντιμετώπιση
Χειρουργική αντιμετώπιση της πλατυποδίας ενδείκνυται σπανιότατα και αφορά τη θεραπευτική επιλογή στις ακόλουθες περιπτώσεις:
- στην επώδυνη εύκαμπτη πλατυποδία (με βραχύ αχίλλειο τένοντα) η οποία δεν ανταποκρίνεται στη συντηρητική θεραπεία και
- στην περίπτωση της δύσκαμπτης πλατυποδίας οφειλόμενη στην συνένωση οστών. Στη περίπτωση αυτή απαιτείται χειρουργική επέμβαση για το διαχωρισμό των οστών. Η συνοστέωση προκαλεί αυξημένη φόρτιση στις γειτονικές αρθρώσεις και δημιουργεί πόνο και πρώιμη φθορά. Τα συμπτώματα αυτά αναπτύσσονται στην εφηβική ηλικία ή και αργότερα.
