Η στηθάγχη δεν είναι από μόνη της ασθένεια, είναι κυρίως ένα προειδοποιητικό σημάδι που υποδηλώνει ότι υπάρχει πρόβλημα στη καρδιά και αποτελεί την κυριότερη εκδήλωση της στεφανιαίας νόσου.
Εκδηλώνεται με έντονο θωρακικό πόνο που προκαλείται από μειωμένη ροή αίματος και οξυγόνου στην καρδιά. Συχνά περιγράφεται σαν σφίξιμο, κάψιμο, πίεση ή δυσφορία που εντοπίζεται πίσω από το στέρνο. Σε κάποιες άλλες περιπτώσεις, η κύρια εστία του στηθαγχικού πόνου δεν είναι πίσω από το στέρνο, αλλά μπορεί να εντοπίζεται σε άλλη περιοχή του θώρακα, όπως στο επιγάστριο, στα άνω άκρα (ιδιαίτερα το αριστερό), στον τράχηλο ή στην κάτω γνάθο.
Υπάρχουν τρεις κύριοι τύποι στηθάγχης, η σταθερή, η ασταθής και η Prinzmetal.
- Η σταθερή στηθάγχη εκδηλώνεται όταν η καρδιά πρέπει να εργαστεί σκληρότερα, όπως συμβαίνει, για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια της άσκησης, το ανέβασμα μιας σκάλας ή μιας ανηφόρας, μετά από έντονη συγκινησιακή φόρτιση, κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής πράξης, μετά από ένα πλούσιο γεύμα ή στο έντονο ψύχος. Ο πόνος διαρκεί μερικά λεπτά και υποχωρεί με τη λήψη ενός νιτρώδους φαρμάκου ή με διακοπή της σωματικής άσκησης.
- Η ασταθής στηθάγχη εκδηλώνεται απροειδοποίητα, ακόμη και σε κατάσταση ηρεμίας, με κύριο σύμπτωμα τον έντονο πόνο. Ο πόνος συνήθως είναι εντονότερος από εκείνον της σταθερής στηθάγχης και διαρκεί περισσότερο, υποχωρεί όμως με τη λήψη νιτρωδών φαρμάκων. Θεωρείται επείγον ιατρικό περιστατικό καθώς μπορεί να είναι σημάδι μιας επικείμενης καρδιακής προσβολής.
- Η στηθάγχη Prinzmetal προκαλείται κυρίως από σπασμό των μυϊκών ινών στο τοίχωμα των στεφανιαίων αρτηριών. Συνήθως εμφανίζεται κατά την ηρεμία ή κατά τη διάρκεια του ύπνου και μπορεί να θεωρηθεί ασταθής στηθάγχη.
Αίτια
Η συχνότερη αιτία της στηθάγχης είναι η αθηροσκλήρωση των στεφανιαίων αρτηριών. Συμβαίνει όταν τα εσωτερικά τοιχώματα μίας ή περισσοτέρων στεφανιαίων αρτηριών είναι φραγμένα από συσσωρευμένο λίπος και χοληστερόλη, δημιουργώντας πλάκες που στενεύουν τον αυλό του αγγείου, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να περάσει αρκετό αίμα. Το έμφραγμα είναι η πιο επικίνδυνη επιπλοκή της αθηροσκλήρωσης.
‘Αλλοι επιβαρυντικοί παράγοντες είναι το κάπνισμα, η υπέρταση, η αυξημένη χοληστερόλη, ο σακχαρώδης διαβήτης, η παχυσαρκία, το στρες, η έλλειψη σωματικής άσκησης, η προχωρημένη ηλικία και το κληρονομικό ιστορικό.
Συμπτώματα
Το βασικότερο σύμπτωμα με το οποίο εμφανίζεται η στηθάγχη είναι ο έντονος θωρακικός πόνος στο κέντρο του στήθους. Αλλά συμπτώματα που μπορεί να εκδηλώσει είναι:
– έντονη πίεση, κάψιμο, δυσφορία
– κρύος ιδρώτας, ζάλη, ναυτία, τάση προς έμετο.
– πόνος στο λαιμό, στο σαγόνι, στους ώμους ή στην πλάτη.
– πόνος στο στομάχι
– αίσθηση πνιγμού και δυσκολία στην αναπνοή
– έντονη κόπωση
Τα συμπτώματα διαρκούν για λίγα λεπτά και υποχωρούν μετά την τη χορήγηση νιτρωδών φαρμάκων.
Πότε πρέπει να αναζητήσετε άμεση ιατρική συμβουλή
- Αν ο θωρακικός πόνος είναι ένα νέο σύμπτωμα για εσάς και εμφανίζεται κυρίως κατά τη διάρκεια σωματικής κόπωσης ή έντονης συναισθηματικής φόρτισης.
- Αν ο θωρακικός πόνος δεν υποχωρεί με την ξεκούραση ή υποχωρεί και ξαναεμφανίζεται.
Διάγνωση
Η διάγνωση της στηθάγχης βασίζεται κατά κύριο λόγο στο ιστορικό του ασθενούς. Η στηθάγχη είναι πιθανότερο να εκδηλωθεί σε έναν ασθενή που έχει στο ιστορικό του πολλούς παράγοντες κινδύνου που μπορεί να συμβάλλουν στην ανάπτυξη στεφανιαίας νόσου.
Ο καρδιολόγος, για να οδηγηθεί σε διάγνωση, θα συστήσει μια σειρά κλινικών εξετάσεων όπως ηλεκτροκαρδιογράφημα, ακτινογραφία θώρακος, αιματολογικό έλεγχο, Triplex καρδιάς, δοκιμασίες κοπώσεως (κυλιόμενος τάπητας, stress echo, σπινθηρογράφημα μυοκαρδίου, stress MRI), αξονική στεφανιογραφία, στεφανιαία αγγειογραφία. Η διάγνωση ενισχύεται όταν χορηγηθεί στον ασθενή υπογλώσσια νιτρογλυκερίνη, η οποία θα ανακουφίσει την στηθάγχη συνήθως μέσα σε 1,5 με 3 λεπτά.
Θεραπεία
Οι βασικοί στόχοι για την αντιμετώπιση της στηθάγχης είναι η ανακούφιση από τα συμπτώματα, η επιβράδυνση της εξέλιξης της στεφανιαίας νόσου και η μείωση του κινδύνου ανάπτυξης εμφράγματος του μυοκαρδίου.
Εκτός από την φαρμακευτική αγωγή ( με νιτρώδη, β- αναστολείς, ανταγωνιστές ασβεστίου, στατίνες, ασπιρίνη), συνιστάται και η υιοθέτηση ενός πιο υγιεινού τρόπου ζωής. Εάν διαγνωστείτε με στηθάγχη, ο καρδιολόγος θα συστήσει διακοπή του καπνίσματος, μείωση του σωματικού βάρους, τακτική άσκηση, διατήρηση του σακχάρου σε φυσιολογικά επίπεδα, αποφυγή κατανάλωσης αλκοόλ, αποφυγή έκθεσης σε ακραίες θερμοκρασίες, σωστή διαχείριση του άγχους και τακτικό καρδιολογικό έλεγχο.
Εάν οι κρίσεις στηθάγχης συνεχιστούν παρά τη λήψη των φαρμάκων, τότε ίσως χρειαστεί επέμβαση by pass για την αποκατάσταση της κυκλοφορίας του αίματος.
