Γράφει ο Μιχαήλ Χριστοδουλίδης, Χειρουργός Οφθαλμίατρος, Επιστ. υπεύθυνος οφθαλμολογικού τμήματος νοσοκ. ΥΓΕΙΑ, μέλος Ελληνικής Οφθαλμολογικής Εταιρείας (ΕΟΕ), Ελληνικής Εταιρείας Ενδοφακών και Διαθλαστικής Χειρουργικής, Ευρωπαϊκής Εταιρείας Χειρουργών Καταρράκτη και Διαθλαστικής Χειρουργικής(ESCRS), Αμερικάνικης Ακαδημίας Οφθαλμολογίας
Το λέιζερ μυωπίας εγκρίθηκε από το FDA (Food & Drug Administration) το 1995, μετά από 6 χρόνια ερευνών. Με τη χρήση του excimer laser, αλλάζουμε το σχήμα και την καμπυλότητα του κερατοειδούς, διορθώνοντας έτσι ένα ευρύ φάσμα μυωπίας.
Γιατί να υποβληθώ σε λέιζερ μυωπίας;
Πολλοί θέλουν να υποβληθούν σε λέιζερ μυωπίας για την απαλλαγή από γυαλιά ή φακούς επαφής για διάφορους λόγους. Οι αθλητές, κι όσοι ασχολούνται ερασιτεχνικά με διάφορα σπορ, για την ασφάλεια τους ή και την βελτίωση της απόδοσής τους, οι νεαρές μητέρες για την ασφάλεια των παιδιών τους σε περίπτωση που χάσουν οι ίδιες τα γυαλιά τους ή τους φακούς επαφής – παίζοντας π.χ. στη θάλασσα ή προσπαθώντας να βγουν από ένα φλεγόμενο κτίριο ή ακόμη και για να προσανατολίζονται πιο εύκολα στο σπίτι τους το βράδυ χωρίς να εξαρτώνται από γυαλιά ή φακούς επαφής. Αυτοί που ταξιδεύουν συχνά και ξοδεύουν ατελείωτες ώρες στο δρόμο για να διαβάζουν ευκολότερα τα σήματα στην πορεία τους χωρίς να εξαρτώνται από γυαλιά ή φακούς επαφής, και άλλοι πολύ απλά για την ευκολία τους, για να μην κουβαλάνε μαζί τους γυαλιά, φακούς επαφής και καθαριστικά.
Η διόρθωση των διαθλαστικών ανωμαλιών με την χρήση excimer laser είναι η πλέον ενδεδειγμένη, η συχνότερα εφαρμοσμένη εγχειρητική μέθοδος παγκοσμίως, η πλέον ασφαλής και είναι η λύση για την κακή όραση, λύση που θα διαρκέσει για όλη σας τη ζωή.
Είμαι ο κατάλληλος υποψήφιος/α για λέιζερ μυωπίας;
Οι υποψήφιοι για λέιζερ μυωπίας πρέπει να λάβουν υπόψη τους τα ακόλουθα:
- Να έχουν σταθερή συνταγή γυαλιών τους τελευταίους 12 μήνες μετά την ηλικία των 18 ετών
- Να παρουσιάζουν καλή κατάσταση υγείας
- Να μη συνυπάρχουν οφθαλμολογικά νοσήματα (καταρράκτης, γλαύκωμα, σοβαρή ξηροφθαλμία, εκφυλιστική πάθηση του κερατοειδούς κ.λπ.)
- Οι υποψήφιες δεν πρέπει να είναι έγκυες
- Η μυωπία να κυμαίνεται από 0.5 – 12 βαθμούς
- Ο αστιγματισμός τους να είναι έως 5 βαθμούς
- Η υπερμετρωπία να είναι έως 6 βαθμούς
Ποιοι ασθενείς δεν είναι καλοί υποψήφιοι για λέιζερ;
- Ασθενείς που έχουν καταρράκτη, προχωρημένο γλαύκωμα, ασθένειες του κερατοειδούς, όπως π.χ. κερατόκωνο ή άλλες προϋπάρχουσες ασθένειες των οφθαλμών που επηρεάζουν ή απειλούν την όραση.
2 . Ασθενείς που δεν θέλουν να υπογράψουν τη φόρμα συγκατάθεσης για τη διενέργεια της επέμβασης λέιζερ μυωπίας πριν από την πραγματοποίησή της.
3. Ασθενείς με εξωπραγματικές προσδοκίες. Η επέμβαση lasik είναι μια χειρουργική επέμβαση που μπορεί να έχει διαφορετικά αποτελέσματα από άτομο σε άτομο, καθώς η επούλωση διαφέρει από μάτι σε μάτι και από υποψήφιο σε υποψήφιο. Το αναμενόμενο αποτέλεσμα θα πρέπει να είναι η απαλλαγή της εξάρτησης από τα γυαλιά ή τους φακούς επαφής.
Τι είδους αποτέλεσμα μπορώ να περιμένω;
Παρά το γεγονός ότι το λέιζερ μυωπίας δεν μπορεί να υποσχεθεί ένα τέλειο αποτέλεσμα, οι περισσότεροι ασθενείς που έκαναν την επέμβαση με λέιζερ, δεν χρειάζονται πλέον γυαλιά ή φακούς επαφής για την οδήγηση, για το άθλημά τους, για να παρακολουθήσουν κάποια ταινία στην τηλεόραση και γενικά για τις καθημερινές τους ασχολίες.
Η πλειοψηφία των ατόμων που υποβλήθηκαν σε λέιζερ μυωπίας είναι πλήρως ικανοποιημένοι με τα αποτελέσματα και είναι ευτυχισμένοι με τη βελτίωση της όρασής τους χωρίς βοηθητικά μέσα. Όπως σε όλες τις χειρουργικές επεμβάσεις, σε ένα μικρό ποσοστό ασθενών, το τελικό αποτέλεσμα μπορεί να μη φαίνεται «ιδανικό» ή να μην ικανοποιεί όλες τις προσδοκίες που είχαν.
Οι υποψήφιοι πρέπει να έχουν υπόψη τους ότι:
- Το λέιζερ μυωπίας δεν μπορεί να προσφέρει τέλεια όραση πάντοτε και σε όλους τους ασθενείς. Η πλειοψηφία των ασθενών μετά από μια τέτοια επέμβαση είναι ευχαριστημένοι και οι περισσότεροι από αυτούς δεν χρειάζονται πλέον γυαλιά ή φακούς επαφής για τις καθημερινές τους ασχολίες.
2. Μπορεί να χρειαστεί συμπληρωματική επέμβαση λέιζερ μυωπίας για την επίτευξη του επιθυμητού αποτελέσματος. Αυτή μπορεί να γίνει 3 μήνες μετά από την αρχική επέμβαση. Μετά την επέμβαση λέιζερ μυωπίας υπάρχει πιθανότητα να έχουμε κάποιες θολερότητες ιδιαίτερα σε συνθήκες χαμηλού φωτισμού, οι οποίες υποχωρούν μερικούς μήνες μετά.
3. Το λέιζερ μυωπίας, αστιγματισμού, υπερμετρωπίας δεν θεραπεύει την πρεσβυωπία. Το monovision είναι ο μόνος τρόπος για τους υποψήφιους άνω των 45 ετών για να αποφύγουν τα πρεσβυωπικά γυαλιά.
4. Όπως όλες οι χειρουργικές επεμβάσεις ενέχει κίνδυνο παρενεργειών οι οποίες, όμως, είναι ελάχιστες. Μετά από εκατομμύρια επεμβάσεων λιγότερο από 1% των ασθενών είχαν σοβαρά προβλήματα στην όραση μετά την επέμβαση. Οι περισσότερες οφείλονται σε επιβράδυνση της πλήρους επούλωσης του κρημνού και υποχωρούν μέσα σε μερικούς μήνες.
Η απόφαση για την εκτέλεση ή όχι της επέμβασης λέιζερ μυωπίας πρέπει να λαμβάνεται ξεχωριστά για κάθε υποψήφιο σε σχέση με τον προεγχειρητικό έλεγχο και σε συνεννόηση πάντα με το θεράποντα οφθαλμίατρο.
Ποιες είναι οι πιθανές παρενέργειες της διαθλαστικής χειρουργικής;
- Μετά από το λέιζερ μυωπίας μπορεί να υπάρχει προσωρινά κυμαινόμενη όραση
- Το λέιζερ μυωπίας είναι πιθανό να προκαλέσει προσωρινή ευαισθησία στο φως
- Διόρθωση με μικρότερο ή μεγαλύτερο από τον επιθυμητό βαθμό
- Άλως (δακτύλιος) στο πεδίο της όρασης το βράδυ
Σπάνιες παρενέργειες περιλαμβάνουν:
- Σοβαρές λοιμώξεις
- Μερική μείωση όρασης
Ποιες εξετάσεις πρέπει να κάνω πριν την επέμβαση λέιζερ μυωπίας;
- Ιστορικό και αφαίρεση φακών επαφής:
Για να γίνει λέιζερ μυωπίας διακόπτουμε τη χρήση των φακών επαφής. Συνήθως οι μαλακοί φακοί επαφής δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται για περίοδο 7 ημερών πριν τον προεγχειρητικό έλεγχο και οι σκληροί για περίοδο 2-3 εβδομάδων. Λαμβάνουμε ιστορικό σχετικά με συστηματικές νόσους και φάρμακα που μπορεί να παίρνει ο υποψήφιος και να επηρεάζουν την καταλληλότητά του για το λέιζερ μυωπίας. Κάνουμε ερωτήσεις σχετικά με προηγούμενο τραυματισμό των οφθαλμών και οφθαλμικών προβλημάτων όπως αμβλυωπία, στραβισμός ή διπλωπία. Για την επιλογή της στρατηγικής στην επέμβαση λέιζερ μυωπίας, γίνεται εκτίμηση των αναγκών του κάθε υποψηφίου που αφορούν στη δουλειά του και την καθημερινή του ζωή.
- Λεπτομερής οφθαλμολογική εξέταση πριν το λέιζερ μυωπίας:
-Προσδιορισμός της όρασης με και χωρίς γυαλιά ή φακούς επαφής. –-
-”Χαρτογράφηση” της πρόσθιας επιφάνειας του κερατοειδούς για τον προσδιορισμό ανωμαλιών αν υπάρχουν, ή ασθενειών που θα μπορούσαν να έχουν μη αναμενόμενα αποτελέσματα σε ενδεχόμενη επέμβαση lasik (λέιζερ μυωπίας). Μέτρηση του μεγέθους της κόρης σε φτωχό φωτισμό και σε φωτισμό δωματίου για την επιλογή της κατάλληλης στρατηγικής στο λέιζερ μυωπίας
-Εξέταση της κινητικότητας των οφθαλμών και της σωστής ανατομικής λειτουργίας των βλεφάρων. Εξέταση του επιπεφυκότα για ερεθισμούς, ανώμαλα αγγεία ή άλλες ανωμαλίες που ενδεχομένως υπάρχουν. Προσεκτική επισκόπηση του κερατοειδούς χιτώνα. Εξέταση του φακού του οφθαλμού για πιθανές θολερότητες (καταρράκτης) ή άλλες ανωμαλίες.
-Μέτρηση του πάχους του κερατοειδούς (παχυμετρία κερατοειδούς). Το ποσοστό της διόρθωσης με λέιζερ μυωπίας εξαρτάται από τον παράγοντα αυτό. Ακολουθεί μέτρηση της ενδοφθάλμιας πίεσης, εξέταση του αμφιβληστροειδούς χιτώνα μετά από διαστολή της κόρης, επισκόπηση των αγγείων, του οπτικού νεύρου και της ωχράς κηλίδας για πιθανές ανωμαλίες.
Στο τέλος γίνεται εκτίμηση όλων των ανωτέρω από τον οφθαλμίατρο και συζήτηση με τον ασθενή για τη στρατηγική που θα ακολουθηθεί στην επέμβαση λέιζερ μυωπίας.
Είναι επώδυνη η επέμβαση λέιζερ μυωπίας;
Το λέιζερ μυωπίας είναι μία τελείως ανώδυνη επέμβαση και πραγματοποιείται μόνο με ενστάλαξη απλού αναισθητικού κολλυρίου.
- Στο λέιζερ μυωπίας, το femto laser χρησιμοποιείται για να δημιουργήσει έναν λεπτό δισκοειδή κρημνό (flap) στον κερατοειδή. Ακολούθως το excimer laser εφαρμόζεται κάτω από τον κρημνό του κερατοειδούς, αφαιρώντας ένα στρώμα ιστού κάνοντας τον κερατοειδή πιο επίπεδο. Στο λέιζερ υπερμετρωπίας ο κερατοειδής γίνεται πιο κυρτός. Στον αστιγματισμό γίνεται σμίλευση του ανώμαλου κερατοειδικού ιστού σε πιο ομαλό. Στη συνέχεια ο κρημνός αποκαθίσταται και αφήνεται να επουλωθεί.
- Το λέιζερ μυωπίας διαρκεί περίπου 10 λεπτά και για τους δύο οφθαλμούς
- Οι περισσότεροι ασθενείς μπορούν να επιστρέψουν στην εργασία τους εντός 24 ωρών μετά το λέιζερ μυωπίας. Είναι απαραίτητη η ενστάλαξη θεραπευτικών κολλυρίων για περίοδο περίπου δύο εβδομάδων. Παράλληλα συνιστάται η αποχή από σπορ, η αποφυγή σκονισμένων χώρων και μακιγιάζ ματιών για το διάστημα αυτό.
- Μετά το λέιζερ μυωπίας είναι απαραίτητη η χρήση γυαλιών ηλίου στους εξωτερικούς χώρους.
