Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Νεφρού ας δούμε ορισμένα ενδιαφέροντα στοιχεία.
-Με πρωτοβουλία της Διεθνούς Εταιρείας Νεφρολογίας (ISN) και της Διεθνούς Ομοσπονδίας Ιδρυμάτων Νεφρού (IFKF) από το 2006 και κάθε χρόνο έχει καθιερωθεί να γιορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα Νεφρού κάθε δεύτερη Πέμπτη του Μαρτίου. Στόχος της ημέρας αυτής είναι η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση του κοινού για τη σημασία της υγείας των νεφρών αλλά και για τη Χρόνια Νεφρική Νόσο.
-Τα νεφρά είναι ζωτικής σημασίας όργανα για την υγεία του ανθρώπου, καθώς κάθε μέρα φιλτράρουν περίπου 200 λίτρα αίματος για να αποβάλουν περίπου 2 λίτρα από άχρηστες ουσίες και περιττό νερό. Όταν τα νεφρά χάνουν βαθμιαία τη λειτουργική τους ικανότητα, μιλάμε για Χρόνια Νεφροπάθεια.
-Στις περισσότερες περιπτώσεις, η διάγνωση των νεφρικών παθήσεων γίνεται τυχαία, μετά από έναν προσυμπτωματικό εργαστηριακό ή απεικονιστικό έλεγχο καθώς οι νεφρικές παθήσεις, στα αρχικά τουλάχιστον στάδια, συνήθως δεν προκαλούν συμπτώματα.
– Η Χρόνια Νεφρική Νόσος ευθύνεται για περίπου 2,5 εκατομμύρια θανάτους τον χρόνο και είναι από τα συνηθέστερα νοσήματα στον κόσμο, που εμφανίζει την πιο γρήγορη αύξηση σαν αίτιο θανάτου.
-Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, περισσότεροι από 850 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο πάσχουν από Χρόνια Νεφρική Νόσο διαφόρων αιτιολογιών.
-1 στους 10 ανθρώπους πάσχουν από κάποιας μορφής νεφρικής βλάβης.
-Στην Ελλάδα, ο αριθμός των ατόμων με Χρόνια Νεφρική Νόσο εκτιμάται ότι ξεπερνά το 1.000.000 άτομα, δηλαδή περίπου το 10% του συνολικού πληθυσμού της χώρας. Από αυτούς τους ασθενείς περίπου οι 11.000 υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση και περίπου 800 άνθρωποι υποβάλλονται σε περιτοναïκή κάθαρση.
-Η υπέρταση και ο σακχαρώδης διαβήτης ευθύνονται για το 70% των περιπτώσεων Χρόνιας Νεφρικής Νόσου. Άλλοι παράγοντες που συμβάλλουν στην αύξηση του κινδύνου ανάπτυξης της νόσου είναι η παχυσαρκία, το κάπνισμα, η ανθυγιεινή διατροφή και η ανεπαρκής ενυδάτωση.
-Σύμφωνα με τους ειδικούς, η Χρόνια Νεφρική Νόσος χαρακτηρίζεται από έλλειψη συμπτωμάτων κατά τα αρχικά στάδια της νόσου. Συχνά ένας ασθενής μπορεί να χάσει μέχρι και το 90% της νεφρικής του λειτουργίας χωρίς να έχει εμφανίσει προειδοποιητικά συμπτώματα.
-Εκτιμάται ότι μέχρι το έτος 2040, η χρόνια νεφροπάθεια θα αποτελεί την 5η αίτια για πρώιμο θάνατο, μετά τα καρδιαγγειακά αίτια, τον καρκίνο, το σακχαρώδη διαβήτη και την χρόνια πνευμονοπάθεια.
-Περίπου 36 εκατομμύρια άνθρωποι θα χάσουν τη ζωή τους τα επόμενα δέκα χρόνια από τον συνδυασμό της χρόνιας νεφροπάθειας και ασθενειών που σχετίζονται με την καρδιά και τις αρτηρίες.
-Η καρδιαγγειακή νόσος είναι η κύρια αιτία νοσηρότητας και θνητότητας στους ασθενείς με Χρόνια Νεφρική Νόσο, καθώς 1 στους 2 θανάτους των ασθενών οφείλεται σε καρδιαγγειακό επεισόδιο και όχι στη νόσο.
-Ποσοστό 40-75% των ασθενών με τελικό στάδιο Χρόνιας Νεφρικής Νόσου, όταν αρχίζουν αιμοκάθαρση, έχουν ήδη καρδιολογικό πρόβλημα.
-Σε ασθενείς που βρίσκονται σε τελικό στάδιο Χρόνιας Νεφρικής Νόσου και υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση, η θνητότητα είναι 10 με 20 φορές μεγαλύτερη από τον γενικό πληθυσμό.
-Η νεφρική ανεπάρκεια είναι μια κατάσταση κατά την οποία τα νεφρά είναι ανίκανα να εκτελούν τις φυσιολογικές τους λειτουργίες, με αποτέλεσμα τοξικές ουσίες όπως η ουρία και η κρεατινίνη να συσσωρεύονται στο σώμα και να προκαλούν στον οργανισμό κούραση, αδυναμία, ναυτία και ανορεξία. Όταν το επίπεδο της κρεατινίνης αυξηθεί πολύ, τότε ο ασθενής πρέπει να ξεκινήσει αιμοκάθαρση.
-Στην Ελλάδα η συχνότητα νεφρικής ανεπάρκειας είναι σχεδόν διπλάσια από την υπόλοιπη Ευρώπη με αποτέλεσμα να υπάρχουν περίπου 15.000 νεφροπαθείς. Επίσης πραγματοποιούνται αναλογικά, το 1/3 των μεταμοσχεύσεων σε σύγκριση με τις περισσότερες χώρες της Ευρώπης.
-Στο τελικό στάδιο Χρόνιας Νεφρικής Ανεπάρκειας η μεταμόσχευση νεφρού εξακολουθεί να αποτελεί το βασικό θεραπευτικό μέσο με πολύ υψηλά ποσοστά επιτυχίας.
-Ο Άγγλος γιατρός Ρίτσαρντ Μπράιτ ήταν ο πρώτος που ίδρυσε την παθολογία των νεφρών, περιγράφοντας τις κυριότερες εκδηλώσεις της Χρόνιας Νεφρικής Νόσου.
– Οι μεγάλοι σταθμοί στην εξέλιξη της νεφρολογίας ήταν η εφαρμογή της αιμοκάθαρσης με τεχνητό νεφρό από τον Ολλανδό γιατρό Βίλχελμ Κολφ, το 1945 και η πρώτη επιτυχημένη μεταμόσχευση νεφρών από τον Αμερικανό χειρουργό Τζόζεφ Μάρεϊ, το1954.
-Η πρώτη επιτυχημένη νεφρική μεταμόσχευση στην Ελλάδα έγινε το 1968 από τον καθηγητή και Ακαδημαικό Κωνσταντίνο Τούντα.
-Η έγκαιρη διάγνωση της νόσου είναι καίριας σημασίας καθώς η κατάλληλη θεραπεία μπορεί να επιβραδύνει την εξέλιξή της, προλαμβάνοντας την ανάγκη για σοβαρή ιατρική παρέμβαση, αιμοκάθαρση, περιτοναϊκή κάθαρση ή ακόμη και μεταμόσχευση. Σύμφωνα με τους ειδικούς, η έγκαιρη πρόληψη της Χρόνιας Νεφρικής Νόσου μπορεί να μειώσει τους θανάτους κατά 2% ετησίως.