Σημαντικές εξελίξεις σημειώθηκαν στο πεδίο της Καρδιαγγειακής Ιατρικής τη χρονιά που μας πέρασε. Παράλληλα, αναμένονται νέες θεραπείες που θα αλλάξουν τα δεδομένα στην αντιμετώπιση των καρδιαγγειακών παθήσεων.
Μια επιστημονικά παραγωγική χρονιά στο χώρο της Καρδιοαγγειακής Ιατρικής, ήταν το 2015, με εξελίξεις που διαμορφώνουν καλύτερες προοπτικές για την αντιμετώπιση των παθήσεων της καρδιάς και των αγγείων. Στο πλαίσιο αυτό, νέα φάρμακα και τεχνικές ήρθαν να προστεθούν στη φαρέτρα των γιατρών για την αντιμετώπιση της υψηλής χοληστερόλης, της καρδιακής ανεπάρκειας και του αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου.
Ο «απολογισμός» όλων αυτών των εξελίξεων θα γίνει στο διεθνές συνέδριο Heart Vessels & Stroke, οι εργασίες του οποίου θα πραγματοποιηθούν στην Αθήνα 22-24 Ιανουαρίου.
Σύμφωνα με τον καθηγητή Καρδιολογίας και πρώην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας κ. Πάνο Βάρδα, τη χρονιά που μας πέρασε έλαβαν έγκριση νέες φαρμακευτικές θεραπείες σε 4 θεραπευτικά πεδία:
1. Υψηλή χοληστερόλη. Θεμέλιο λίθο της θεραπείας για δεκαετίες αποτελούν οι στατίνες, με σημαντικά αποτελέσματα στη μείωση της καρδιαγγειακής νοσηρότητας και θνητότητας. Ωστόσο, υπάρχουν ασθενείς που δεν μπορούν να ανεχθούν τις στατίνες ή δεν μπορούν να επιτύχουν το στόχο της υπολιπιδαιμικής αγωγής μόνο με αυτές.
Η μελέτη ατόμων με γενετικά αυξημένη ή μειωμένη χοληστερόλη και η ανάλυση του γονότυπού τους οδήγησε στην ανακάλυψη της πρωτεΐνης proprotein convertase subtilisin/kexintype 9 (PCSK9). Η πρωτεΐνη αυτή βρέθηκε ότι είναι κύριος ρυθμιστής του μεταβολισμού της χοληστερόλης και έγινε στόχος για την ανάπτυξη νέων φαρμάκων.
Το 2015, εγκρίθηκαν δύο νέα φάρμακα αυτής της κατηγορίας: Η ουσία evolocumab, που αναπτύχθηκε από την Amgen και η alirocumab από την Sanofi. Πρόκειται για μονοκλωνικά αντισώματα, τα οποία δρουν αποτελεσματικά στην PCKS9 και έχουν ως βασικό τους χαρακτηριστικό ότι χορηγούνται μία φορά το μήνα. Από την άλλη, όμως, έχουν υψηλό κόστος.
«Τα νέα φάρμακα αναμένεται να γράψουν ιστορία και ετοιμάζονται και άλλα, τα οποία με 1-2 ενέσεις το χρόνο, ή 1 κάθε 4 μήνες θα επιτυγχάνουν πολύ χαμηλά επίπεδα της χοληστερόλης», επεσήμανε ο κ. Βάρδας.
2. Αντιπηκτική αγωγή. Τα τελευταία χρόνια, είχαμε επανάσταση στην πρόληψη των εγκεφαλικών επεισοδίων χάρη σε νέα αντιπηκτικά φάρμακα (NOACs), όπως η ετεξιλική δαβιγατράνη. Ωστόσο, ένα από τα σοβαρά μειονεκτήματά τους ήταν ότι δεν υπήρχουν ειδικά αντίδοτα ώστε να χορηγηθούν άμεσα σε περιπτώσεις αιμορραγιών.
Το κενό αυτό έρχεται να καλύψει η ουσία idarucizumab, η οποία είναι αντίδοτο της δαβιγατράνης και ενδείκνυται σε ενήλικες ασθενείς που λαμβάνουν θεραπεία με Pradaxa, οταν απαιτείται ταχεία αναστροφή της αντιπηκτικής δράσης της δαβιγατράνης:
- Για επείγον χειρουργείο επείγουσες επεμβατικές πράξεις.
- Σε απειλητική για τη ζωή ή ανεξέλεγκτη αιμορραγία.
3. Πρόληψη εγκεφαλικού. Η ουσία edoxaban έλαβε έγκριση για τη μείωση του κινδύνου εγκεφαλικού επεισοδίου και συστηματικής εμβολής σε ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή. Η νέα θεραπεία που έχει αναπτυχθεί από την DaiichiSankyo έχει ήδη λάβει έγκριση για τη θεραπεία της εν τω βάθη φλεβικής θρόμβωσης και της πνευμονικής εμβολής σε ασθενείς που έχουν ήδη υποβληθεί σε αγωγή με χαμηλού μοριακού βάρους ηπαρίνη για 5 έως 10 ημέρες.
4. Καρδιακή ανεπάρκεια. Τον Νοέμβριο εγκρίθηκε το φάρμακο lCZ696 (Entresto), για την αντιμετώπιση ασθενών με συμπτωματική χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια και μειωμένο κλάσμα εξώθησης (HFrEF).Η καρδιακή ανεπάρκεια αποτελεί μία πάθηση που είναι απειλητική για τη ζωή και προσβάλει σχεδόν 15 εκατομμύρια Ευρωπαίους, από τους οποίους οι μισοί περίπου πάσχουν από τη μορφή του μειωμένου κλάσματος εξώθησης.
Το νέο φάρμακο είναι ένα χάπι που χορηγείται δύο φορές την ημέρα και διαθέτει ένα μοναδικό τρόπο δράσης: συνδυάζει το μηχανισμό δράσης ενός Αναστολέα των Υποδοχέων της Αγγειοτενσίνης και ενός Αναστολέα της Νεπριλυσίνης, που μειώνει το φορτίο της ανεπαρκούσας καρδιάς.
Όσον αφορά στα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, σύμφωνα με τον πρόεδρο της Επιστημονικής Επιτροπής του συνεδρίου, παθολόγο, κ. Κωνσταντίνο Βέμμο, το 2015 υπήρξαν πολλές θετικές μελέτες, οι οποίες αφορούσαν στην πρώιμη ενδοαυλική απομάκρυνση του θρόμβου σε σοβαρά ισχαιμικά εγκεφαλικά επεισόδια- μία μέθοδος που πλέον καθιερώνεται στην κλινική πρακτική. Η εξέλιξη αυτή έχει ιδιαίτερη βαρύτητα, καθώς η θρομβόλυση δεν είχε πολύ καλά αποτελέσματα σε αυτά τα περιστατικά. «Μελανό» σημείο, ωστόσο, αποτελεί η ταχύτητα αντιμετώπισης των ασθενών. «Δεν πάσχει το εξωνοσοκομειακό σύστημα μεταφοράς. Το πρόβλημα έγκειται στην αντιμετώπιση των περιστατικών από τη στιγμή που θα φτάσουν στο νοσοκομείο», τόνισε ο κ. Βέμμος, επισημαίνοντας την ανάγκη να δημιουργηθούν μονάδες αντιμετώπισης των εγκεφαλικών επεισοδίων, κατά το πρότυπο των καρδιολογικών κλινικών.
