Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη που δημοσιοποιήθηκε από τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων του Αμερικανικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας, οι δηλητηριάσεις παιδιών από κατανάλωση μελατονίνης στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν παρουσιάσει ανησυχητικά υψηλή αύξηση που ξεπερνάει το 500% τα τελευταία δέκα χρόνια.
Συγκεκριμένα, κατά την περίοδο 2012–2021, τα κέντρα δηλητηριάσεων στις ΗΠΑ κατέγραψαν συνολικά 260.435 δηλητηριάσεις παιδιών μετά από σκόπιμη ή ακούσια κατανάλωση συμπληρωμάτων μελατονίνης.
Η μελατονίνη ((melatonin) είναι μία φυσική ορμόνη που παράγει ο οργανισμός μας και η οποία καθορίζει τον κύκλο ύπνου-εγρήγορσης. Η συγκεκριμένη ορμόνη που παράγεται από έναν ενδοκρινή αδένα του εγκεφάλου, την επίφυση, επιτρέπει τη βελτίωση του νυχτερινού ύπνου, ώστε να είμαστε πιο ξεκούραστοι και σε μεγαλύτερη εγρήγορση κατά τη διάρκεια της ημέρας. Η έκκριση της αυξάνει αργά το απόγευμα, κορυφώνεται στο μέσο της νύχτας ενώ τις πρώτες πρωινές ώρες μειώνεται ώστε να επιτευχθεί η πρωινή αφύπνιση καθώς το φως παρεμποδίζει την παραγωγή μελατονίνης στον εγκέφαλο.
Η μελατονίνη πωλείται επίσης στα φαρμακεία και ως φυσικό βοήθημα ύπνου τόσο για ενήλικες όσο και για παιδιά που αντιμετωπίζουν διαταραχές ύπνου. Μεταξύ 2016 και 2020, οι αγορές μελατονίνης στις ΗΠΑ αυξήθηκαν κατά 150%.
Τα νούμερα που καταγράφονται στην μελέτη είναι ιδιαίτερα ανησυχητικά καθώς από τις 8.337 δηλητηριάσεις που σημειώθηκαν το 2012, το 2021 οι δηλητηριάσεις από μελατονίνη έφτασαν τα 52.563 περιστατικά. Σύμφωνα με την μελέτη, η μεγαλύτερη ετήσια αύξηση στις καταναλώσεις μελατονίνης από παιδιά σημειώθηκε με την έναρξη της πανδημίας COVID-19 ( 2019-2020 ) καταγράφοντας αύξηση 37%. Η αύξηση αυτή αποδίδεται, σύμφωνα με τους ειδικούς, στην παρατεταμένη παραμονή των παιδιών στο σπίτι, ως συνέπεια των κλειστών σχολείων και της απουσίας άλλων δραστηριοτήτων εκτός οικίας.
Η πλειονότητα των δηλητηριάσεων ήταν ακούσιες (94,3%), αφορούσαν αγόρια ηλικίας ≤5 ετών και έγιναν στο σπίτι (99,0%) . Τα περισσότερα παιδιά (82,8%) ήταν ασυμπτωματικά. Από το σύνολο των δηλητηριάσεων, τα 4.555 παιδιά ( το 1,6%) χρειάστηκαν νοσηλεία και μηχανική υποστήριξη και δύο παιδιά πέθαναν από υπερβολική δόση.
Τα αποτελέσματα της μελέτης έχουν ευαισθητοποιήσει την ιατρική κοινότητα σχετικά με την κατάποση μελατονίνης. «Οι πρωτοβουλίες δημόσιας υγείας θα πρέπει να επικεντρωθούν στην ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης σχετικά με την αύξηση της κατάποσης μελατονίνης από παιδιά και σε προληπτικά μέτρα για την εξάλειψη αυτού του κινδύνου», επισημαίνει η επιστημονική ομάδα που πραγματοποίησε την μελέτη.
Τα συμπτώματα δηλητηρίασης με μελατονίνη
- ζάλη
- πονοκέφαλος
- ναυτία
- υπνηλία
- ανεξήγητη κόπωση
- βραχυχρόνια συναισθήματα κατάθλιψης
- ήπιο τρόμο
- ήπιο άγχος
- κοιλιακές κράμπες
- ευερεθιστότητα
- μειωμένη εγρήγορση, σύγχυση ή αποπροσανατολισμό
- ασυνήθιστα χαμηλή αρτηριακή πίεση
- σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, η μελατονίνη μπορεί να επιβραδύνει την αναπνοή και τη λειτουργία των πνευμόνων καθώς και να προκαλέσει μεταβολικές ανωμαλίες
Η μελατονίνη, αν και είναι ένα φυσικό συμπλήρωμα για την αϋπνία μπορεί, ακόμη και σε μικρές ποσότητες, να προκαλέσει σοβαρές παρενέργειες, ιδιαίτερα στα παιδιά. Οι ειδικοί συστήνουν στους γονείς να αποθηκεύουν όλα τα φάρμακά τους, μαζί με τα φυσικά βοηθήματα, μακριά από παιδιά και σε ανθεκτικές συσκευασίες που να είναι δύσκολο να ανοιχθούν.
